Alstromeria – uprawa i pielęgnacja

Alstromeria, nazywana też Astromeria, a poprawnie Alstremeria (Alstroemeria) jest rośliną jednoliścienną, liczącą około 65 gatunków, należącą do rodziny krasnolicowatych. W naturze rośnie w górzystych i chłodnych rejonach Andów (Brazylia, Chile i Peru). W Polsce znana pod nazwami Krasnolica lub Lilia Inków.

Jak wygląda Alstromeria

Krasnolica uprawiana jest ze względu na oryginalne i trwałe kwiaty, które mogą zdobić ogród lub bukiety, doskonale bowiem nadają się na kwiaty cięte. W wazonie, jeśli codziennie zmienia się z nim wodę pięknie prezentuje się nawet przez 2 tygodnie.

Alstroemeria – Alstomeria – Alstromeria – Astremeria – Krasnolica – Lilia Inków, autor: Acabashi, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Pędy alstromerii dorastają do 60-100 cm wysokości, są ulistnione i wyrastają z podziemnego kłącza. Jest ono białe, mięsiste i mocno się rozgałęzia. Dolna część wytwarza korzenie a górna łodygi, które są sztywne i się nie rozgałęziają. Są albo generatywne (wytwarzające kwiatostan) albo wegetatywne (gęsto ulistnione). Liście na łodygach ułożone są skrętolegle, zwężone u nasady i często obrócone o 180°, czyli dolną stroną do słońca. Na końcu łodygi tworzy się kwiatostan złożony z kilku kwiatów o budowie podobnej do budowy kwiatów lilii (grzbiecistej). Kolorystyka alstromerii jest imponująca, najczęściej kwiatostany są wielobarwne z ciemniejszymi plamkami, ale dominują kolory od białego po żółty, różowy do czerwonego. 

Alstremeria kwitnie od czerwca do (nawet) października.

Alstremeria – uprawa

Alstremeria może być uprawiana zarówno w gruncie jak i w donicach. Jednak uprawa jej w gruncie do łatwych nie należy, jest bowiem bardzo wrażliwa na chłody i wymaga żyznej gleby o odczynie lekko kwaśnym. 

Uprawa alstremerii w gruncie

Żeby alstremeria uprawiana w ogrodzie wydała piękne kwiaty, trzeba spełnić kilka warunków. Miejsce dla byliny powinno być osłonięte od wiatru, ale również od bezpośredniego nasłonecznienia. Powinno być jasne, ale ze światłem rozproszonym. A to dlatego, że delikatne płatki kwiatów łatwo ulegają poparzeniom.

Alstroemeria – Alstomeria – Alstromeria – Astremeria – Krasnolica – Lilia Inków, autor: Mar del Sur, CC BY-SA 4.0, commons.wikim

Żeby zapewnić roślinie żyzne, przepuszczalne podłoże należy wykopać dość duży dołek i wypełnić dno kompostem lub dobrze przekompostowanym obornikiem (obornik przysypujemy warstwą ziemi i na nią kładziemy kłącze). Jeśli ziemia jest ciężka, warto ją dodatkowo wymieszać z keramzytem, żwirem, perlitem lub wermikulitem. Kłącza powinny się znaleźć na głębokości ok. 15 cm. Przykryć je należy warstwą żyznej ziemi, obficie podlać a cały teren wyściółkować korą sosnową lub zrębkami drzew iglastych. Ściółkowanie podłoża zapewni roślinom wilgoć na dłużej, zapobiegnie zachwaszczeniu a zimą będzie chroniła korzenie przed przemarzaniem.

Uprawa alstromerii w donicy

Kłącza wysadza się do donic w marcu, a w połowie maja można je przenieść do ogrodu, na taras czy balkon. Pamiętać należy o grubej warstwie drenażowej na spodzie i otworze w dnie donicy. I tutaj podłoże powinno być żyzne, próchnicze, przepuszczalne o odczynie lekko kwaśnym a miejsce ciepłe i jasne, ale nie w pełnym słońcu, lepszy jest półcień. Alstremeria musi być systematycznie podlewana, nie może jednak zostać przelana, gdyż zaczną gnić jej kłącza.

Alstroemeria – Alstomeria – Alstromeria – Astremeria – Krasnolica – Lilia Inków, autor: Lazaregagnidze, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Rozmnażanie alstremerii

Alstremerię można rozmnażać poprzez wysiew nasion. Wysiewa się nasiona alstromerii w litym do pojedynczych pojemników. Nasiona powinny wykiełkować w ciągu 4 tygodni. Sadzi się je w miejsca docelowe w drugiej połowie maja i więcej nie przesadza. Alstremeria wyhodowana z nasion zakwita po 2-3 latach.

Alstromeria – owoc z nasionami, autor: Patricio Novoa Quezada, CC BY 2.0, commons.wikimedia.org

Jednak dużo prostsze, bardziej skuteczne i zapewniające szybkie kwitnienie jest rozmnażanie alstremerii przez podział kłączy. A co ważne, nowe rośliny powtarzają cechy rośliny matecznej. Jeśli więc mamy pięknie już rozrośniętą i kwitnąca alstromerię to wykopujemy jej kłącza wczesną wiosną zanim wejdzie w okres wegetacji lub jesienią, gdy już przekwitną kwiaty. Kłącza tniemy na odcinki w taki sposób, by każdy posiadał zarówno korzenie jak i pąk wierzchołkowy. Wsadzamy je do osobnych, niewielkich doniczek (wystarczy 0,5 l) wypełnionych torfem, systematycznie zraszamy i nawozimy co 2 tygodnie np. biohumusem albo nawozem mineralnym bogatym w fosfor i potas. Doniczki powinny być trzymane w jasnym pomieszczeniu w temperaturze 16-18°C. W miejscu docelowym powinny się znaleźć w drugiej połowie maja.

Krasnolica – pielęgnacja

Jeśli zapewni się roślinie optymalne warunki na etapie sadzenia kłączy, to pielęgnacja alstremerii jest w zasadzie bezproblemowa. Wystarczy ją podlewać w okresach bezdeszczowych, gdyż źle znosi suszę. Ale podlewanie powinno być umiarkowane, bo znów zbyt mokre podłoże prowadzi do gnicia bulw.

Alstroemeria – Alstomeria – Alstromeria – Astremeria – Krasnolica – Lilia Inków, autor: cultivar413, CC BY 2.0, commons.wikimedia.org

Lilię Inków powinno się podwiązywać i stosować osłony, gdyż jej łodygi są bardzo kruche i delikatne, w razie silnego deszczu lub wiatru mogą zostać połamane a kwiaty zniszczone.

Krasnolica powinna być nawożona od maja do końca kwitnienia nawozami wieloskładnikowymi, bogatymi w fosfor i potas, przeznaczonymi dla roślin kwitnących.

Przekwitnięte kwiaty alstromerii powinny być systematycznie usuwane. Zapewni to dłuższe i bujne kwitnienie rośliny.

Niestety alstromeria może nie przetrwać zimy, jeśli więc chcemy cieszyć się pięknem jej kwiatów w kolejnym sezonie, to kłącza powinny zostać jesienią wykopane i przechowywane w ciemnym i chłodnym pomieszczeniu (najlepiej w donicach z ziemią w temperaturze ok. 6°C) do kolejnej wiosny. Gdy jednak zostawiamy je w podłożu pędy byliny należy przyciąć nad ziemią i osłonić te miejsca grubą warstwą słomy, zrębków, drobnej kory, liści czy siana. Warstwa ściółki musi mieć co najmniej 15 cm grubości.

Alstroemeria – Alstomeria – Alstromeria – Astremeria – Krasnolica – Lilia Inków, autor: Dominicus Johannes Bergsma, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org

Alstromerię uprawianą w donicach możemy przezimować w miejscu ciemnawym i chłodnym – temperatura powinna wynosić około 6-10°C. Roślina nie przezimuje w ciepłym pomieszczeniu, dlatego zimowanie nie może odbywać się w domu.

Fot. główna: Krzysztof Ziarnek, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org