Astrofytum – uprawa i pielęgnacja

Astrofytum (Astrophytum) to kaktus, który naturalnie występuje w północno-wschodnich rejonach Meksyku i Teksasu. Sukulent ten w Polsce nie jest powszechnie znany, spotkać go można najczęściej w ogrodach botanicznych i palmiarniach. Czasem zdobią kolekcje koneserów kaktusów. Do rodziny Astrofytum należy 6 gatunków kaktusów i wszystkie one przynależą do rodziny kaktusowatych (Cactaceae).

Astrophytum myriostigma, autor: C T Johansson, CC BY 3.0, commons.wikimedia.org

Astrofytum – jak wygląda

Astrofytum należy do gatunków, które bardzo wolno rosną i potrafią dłuższy czas wytrzymać bez wody. Dorastają do 15-100 cm wysokości. Mają kulisty lub cylindryczny kształt z widocznymi żebrami (najczęściej 5, ale są też spotykane okazy z 4 lub 10, w zależności od gatunki i odmiany). Poszczególne gatunki mają często swoje zwyczajowe nazwy, gdyż kształtem przypominają np. nakrycie głowy biskupa, stąd ich potoczna nazwa – Czapka biskupa (Astrophytum myriostigma), albo Głowa meduzy (Astrophytum caput-medusae), albo Koziorożec, bo jego ciernie są poskręcane niczym rogi .

Astrophytum ornatum, autor: Amante Darmanin, CC BY 2.0, commons.wikimedia.org

Astrofytum to kaktus nieposiadający kolców, natomiast roślinę pokrywają drobne, białoszare włoski lub wzorki, albo miękkie ciernie. Kwitną od lipca do sierpnia. Ich kwiaty są średniej wielkości, żółte, czasami z czerwonawymi lub pomarańczowymi naleciałościami od spodu, a płatki kwiatów są błyszczące. Utrzymują się zaledwie kilka dni, ale często cudownie, słodko pachną.

Astrofytum – uprawa i pielęgnacja

Astrofytum to kaktus, który wymaga miejsca ciepłego i słonecznego, osłoniętego od przeciągów. Jego podłoże musi być żyzne i lekkie, suche, nie lubi zalewania. Idealnie do uprawy nada się dedykowane podłoże dla kaktusów i sukulentów, ma bowiem odpowiednio dobrane składniki, które zwiększają przepuszczalność podłoża.

Astrophytum capricorne, autor: Petar43, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org

Kupioną Czapkę biskupa (bo ten gatunek najczęściej można kupić) należy od razu przesadzić do odpowiedniego podłoża. Wiekową roślinę przesadza się wiosną lub latem, ale dopiero wówczas, gdy widoczne są przerastające otworem w dnie doniczki lub górą korzenie. Ma to miejsce co kilka lat.

Podlewamy kaktusa dopiero wówczas, gdy podłoże staje się widoczne przesuszone i podlewanie to ma być dość oszczędne. Nadmiar wody, który przeniknął do podstawka należy wylać. Zimą roślinę podlewa się niewielką ilością wody raz w  miesiącu. W Polsce czapkę biskupa uprawia się w doniczce, w pomieszczeniach lub szklarniach.

Astrophytum asterias, autor: Tris_T7, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Astrofytum nawozimy raz w roku, wiosną nawozem przeznaczonym dla kaktusów i sukulentów. Można go rozmnażać z nasion, jednak nie jest to proste zadanie, lepiej więc kupić gotową roślinę.

Astrofytum – gatunki

• Astrophytum asterias – o owalnym, nieco spłaszczonym kształcie, dorasta do 10 cm wysokości, jego kwiaty są nieduże koloru żółtego.
• Astrophytum capricorne – jego nazwa zwyczajowa to Koziorożec (od zakrzywionych cierni), w naturze rośnie w Meksyku na skałach wapiennych, dorasta do 20 cm wysokości i 10 rozpiętości. Ma 8-9 wystających żeber. Ma liczne, powykręcane cierpnie od brązowych do czarnych. Kwiaty są żółte, błyszczące, z czerwonymi cieniami, osiągają 6-7 cm średnicy. Gatunek jest trudny w uprawie.

Astrophytum myriostigma, autor: Agnieszka Kwiecień, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

• Astrophytum caput-medusae – nazwa zwyczajowa Głowa Meduzy, rosnący na pustyniach Meksyku. Roślina ma formę 4-8 ramiennej gwiazdy, kwiaty są barwy żółtej z pomarańczową podstawą. Jest to gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem.
• Astrophytum mirum – rośnie w północnym Meksyku na wysokości ok. 1200 m na wapiennych skałkach wśród krzewów. Ma cienki, kolumnowy pokrój, pędy dorastają do 150 cm wysokości, mając jedynie 15 mm średnicy. Kwiatuszki są małe (ok. 2 cm średnicy), koloru żółtego.
• Astrophytum myriostigma – jego nazwa zwyczajowa to Czapka biskupa, do złudzenia bowiem przypomina to nakrycie głowy. Rośnie na kamienistych, wapiennych stokach środkowego i północnego Meksyku. Ma cylindryczną, kulistą budowę i dorasta do 60 cm (rzadziej 100) wysokości i 10-20 średnicy. Najczęściej ma 5 żeber (czasem 3-4) Pokryty jest gęsto białymi kłaczkami. Jego kwiaty są żółte, mają lejkowatą budowę i pięknie, słodko pachną.

Astrophytum caput-medusae, autor: Kaktus855, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org

• Astrophytum ornatum – jego cylindryczny pęd dorasta do 35 cm wysokości, a średnica wynosi 15 cm. Ma 8 żeber, które są proste albo lekko spiralnie ułożone. Cała łodyga usiana jest gęstymi włoskami. Kwiaty mają żółtą barwę i osiągają ok. 9 cm średnicy.

Fot. główna: NasserHalaweh, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org