Bratek ogrodowy – uprawa i pielęgnacja

Bratek ogrodowy vel Fiołek ogrodowy (Viola × wittrockiana) jest rośliną dwuletnią z rodziny fiołkowatych. Jest krzyżówką fiołka trójbarwnego (Viola tricolor) z fiołkiem ałtajskim (Viola altaica) oraz fiołkiem żółtym (Viola lutea). Bratek to niezwykłe bogactwo barw i form, którymi zachwyca od wczesnej wiosny, dlatego jest niezwykle popularną u nas rośliną uprawianą zarówno w ogrodach jak i w pojemnikach na balkonach i tarasach. Dostępnych jest tysiące odmian tych cudownie kolorowych kwiatów.

Bratek ogrodowy, autor: sunflair/pixabay.com

Kwiaty bratków są jadalne. Są wykorzystywane zarówno do dekoracji potraw jak i do spożycia – mają słodko-cierpki smak.

Bratek ogrodowy – jak wygląda

Bratek ogrodowy jest rośliną jednoroczną lub dwuletnią. Jako jednoroczne traktowane są przeważnie te uprawiane w skrzynkach. Po sezonie się je po prostu wyrzuca. W zależności od odmiany osiągają od 10 do 25 cm wysokości. Ich liście tworzą przy ziemi rozety (te mają kształt jajowato-sercowy), kolejne listki wyrastają na łodyżkach, te mają kształt lancetowaty i karbowane brzegi. Mięsiste, wzniesione najczęściej łodygi zakończone są charakterystycznymi kwiatkami, które lekko pachną i delikatnie aksamitnie połyskują.

Bratek ogrodowy, autor: Alexas_Fotos/pixabay.com

Kwiaty bratków są niemal we wszystkich kolorach, także dwu- i wielobarwne. Są różnej wielkości, te największe osiągają nawet 12 cm średnicy. Niektóre odmiany tworzą na tyle długie pędy, że pięknie prezentują się w wiszących donicach. Inne mogą być wykorzystywane na kwiat cięty do malutkich, romantycznych bukiecików.

Ogrodowe fiołki kwitną jesienią w roku, w którym zostały wysiane a w kolejnym od marca do czerwca.

Uprawa fiołka ogrodowego

Fiołek ogrodowy może być uprawiany z nasion, można również dzielić już rosnące rośliny lub kupować gotowe sadzonki. Bez problemu również rozsiewają się same.

Bratek ogrodowy, autor: MonetsCat/pixabay.com

Fiołek ogrodowy wymaga żyznego, próchniczego podłoża o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego. Stanowisko powinno być nasłonecznione, inaczej pędy będą wybujałe i wiotkie a kwiatów będzie niewiele. Bratki źle znoszą przesuszenie, dlatego podłoże powinno być wciąż lekko wilgotne. Fiołki dobrze jest podlewać wieczorem lub wczesnym rankiem ze względu na podatność roślin na choroby grzybowe. Nie powinno się przy tym moczyć ani liści, ani płatków.

Bratki ogrodowe wysiewa się na przełomie czerwca i lipca (można to robić do końca sierpnia) do pojemników lub wprost do gruntu. Kiełkują po ok. 2-3 tygodniach, a gdy kiełki mają po 4 listki przepikowuje się je do rozsadnika, a na miejsce docelowe powinny trafić we wrześniu albo dopiero wiosną. Te siane w gruncie trzeba najczęściej przerzedzić.

Bratek ogrodowy, autor: t_watanabe/pixabay.com

Sadząc fiołki w pojemnikach dobrze jest zastosować dość grubą warstwę drenażową (kamyczki, keramzyt) na dnie oraz hydrożel. Z jednej strony hydrożel będzie pochłaniał nadmiar wody, a gdy dojdzie do jej niedoborów będzie stopniowo uwalniał wilgoć.

Pielęgnacja bratków ogrodowych

Jeśli bratki ogrodowe zostały zasadzone w żyznym podłożu, to ich zasilanie nie jest konieczne. Można je wiosną ściółkować kompostem, to zasili podłoże a ściółka będzie jednocześnie chroniła ziemię przed nadmiernym odparowywaniem wody. Nieco inaczej ma się sprawa z bratkami uprawianymi w pojemnikach. Ze względu na ograniczoną ilość podłoża dobrze jest nawozić rośliny systematycznie, co dwa tygodnie choćby biohumusem dolanym do wody. Można również stosować mineralne nawozy do roślin kwitnących. Pamiętać jednak należy, że jeśli kwiaty mają być przeznaczane do spożycia, to nie stosuje się żadnych chemicznych nawozów ani środków ochrony roślin.

Bratek ogrodowy, autor: MrGajowy3/pixabay.com

Bratki trzeba systematycznie podlewać, źle bowiem znoszą przesuszenie. Jednocześnie nie można ich przelewać, bo szybko dopadną je choroby grzybowe. By intensywniej kwitły należy usuwać przekwitnięte kwiatostany oraz tworzące się torebki nasienne. No chyba, że mają się wysiewać same, wówczas torebki pozostawiamy.

Bratek ogrodowy, autor: Hans/pixabay.com

Bratki bardzo rzadko atakowane są przez szkodniki, może z wyjątkiem ślimaków. Zdarzają się również mszyce i wciornastki. Czasem pojawiają się choroby grzybowe, a związane to jest najczęściej ze zbyt obfitym podlewaniem i oblewaniem wodą liści i kwiatów. Do walki z chorobami grzybowymi można zastosować grzybobójcze środki chemiczne (NIE! Jeśli kwiaty przeznaczane są do spożycia) lub naturalne, jak choćby oprysk z drożdży.

Fot. główna: 16999311/pixabay.com