Jałowiec łuskowaty vel jałowiec himalajski (Juniperus squamata) jest gatunkiem krzewu, czasem drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Jego ojczyzną są Himalaje oraz góry Chin i Afganistanu.
Jałowiec łuskowaty bonsai, autor: David Stang, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Jak wygląda jałowiec łuskowaty
Jałowiec łuskowaty, w zależności gdzie rośnie przybiera różne formy. Najczęściej jest niewysokim krzewem, ale zdarza się, że przybiera postać drzewa. I choć nazwa wskazywałaby, że posiada łuski, to pędy zaopatrzone są wyłącznie w igły. Są one grube, sztywne i kłujące barwy srebrzysto-niebieskiej na wierzchu, natomiast pod spodem mają kolor zielony i są wypukłe.
Jałowiec himalajski osiąga, w zależności od odmiany, od 50 do 200 cm wysokości i od 300 do 400 cm rozpiętości, przy czym te maksymalne wymiary dopiero po około 40 latach, rośnie więc dość wolno. Jest to roślina zimozielona, która mocno się rozkrzewia, a trzymając się blisko ziemi pięknie ją okrywa. Idealna na południowe skarpy i do uprawy doniczkowej na tarasy.
Jałowiec łuskowaty 'Floreant’, autor: Salicyna, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Uprawa jałowca łuskowatego
Uprawa jałowca himalajskiego nie nastręcza problemów. Iglak jest mało wymagający jeśli chodzi i żyzność podłoża, wystarcza mu przecięta ogrodowa ziemia, byleby była przepuszczalna, a nie gliniasta. Odczyn najlepiej jeśli jest lekko kwaśny. Lubi podłoża lekko wilgotne, źle natomiast znosi zbyt podmokłe.
Najlepiej rośnie posadzony w miejscu nasłonecznionym, nie nadaje się natomiast do sadzenia w cieniu. Jałowiec himalajski sadzi się wczesną wiosną lub z początkiem jesieni. Roślinę sadzi się w odstępach 70-80 cm. Jeśli sadzimy go w donicach, należy pamiętać o grubej warstwie drenażowej na spodzie (kamyki, keramzyt) oraz otworze w dnie donicy. Woda musi bowiem na bieżąco odpływać. Jeśli będzie stała w donicy, korzenie szybko zaczną gnić.
Jałowiec łuskowaty daje się w dość prosty sposób rozmnażać. Wystarczy ściąć kilka pędów wierzchołkowych o długości ok. 15-20 cm. Dolne igły usuwamy, pęd zanurzamy w ukorzeniaczu i wkładamy do pojemnika wypełnionego mieszaniną wilgotnego piasku i torfu (1:1). Po około miesiącu sprawdzamy czy pędy się ukorzeniły. Jeśli tak, przenosimy je do pojedynczych pojemników wypełnionych lekką, żyzną ziemią. Najlepsze pędy to te mające młode przyrosty, które już pociemniały.
Jałowiec łuskowaty 'Blue Star’, autor: David Stang, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Pielęgnacja jałowca łuskowatego
Jałowiec łuskowaty nie jest rośliną wymagającą jakiejś szczególnej pielęgnacji. Młode nasadzenia należy oczywiście systematycznie podlewać, jeśli nie pada deszcz. Z czasem jałowce wytrzymują nawet dość długie okresy bezdeszczowe. W pierwszym roku po posadzeniu można rośliny okryć, jeśli zapowiadają trzaskające mrozy. Starsze okazy są już w pełni mrozoodporne. Po posadzeniu dobrze jest podłoże wokół jałowców ściółkować. Pozwoli to zatrzymać wilgoć w podłożu, a zimą ochroni korzenie młodych roślin przed przemarzaniem.
Iglaków tych się nie przycina, choć cięcia znoszą dobrze. Są bowiem najpiękniejsze przybierając swoje naturalne kształty. Wyjątkiem są wczesnowiosenne (II-III) cięcia sanitarne. Usuwa się wówczas pędy uszkodzone, przemrożone czy chore.
Nawozi się systematycznie tylko te jałowce łuskowate, które uprawiane są w donicach. Te ogrodowe można zasilać raz w roku nawozem mineralnym do iglaków albo biohumusem.
Odmiany jałowca łuskowatego
W szkółkach dostępnych jest sporo ciekawych odmian jałowca himalajskiego. Mają różny pokrój, kolor igieł i wielkość do której dorastają. Można wybrać odmianę idealną na solitera, inna sprawdzi się jako roślina okrywowa, jeszcze inna na skalniak. Jest w czym wybierać:
- Jałowiec łuskowaty 'Floreant’ – to stosunkowo nowa odmiana o charakterystycznie kremowo- żółto wybarwionych łuskach; należy ją sadzić w miejscach osłoniętych od wiatru, bowiem końcówki te drewnieją dopiero w czasem i dlatego są wrażliwe na mroźne wiatry
- Jałowiec łuskowaty 'Dream Joy’ – to również odmiana nowa, której żółte końcówki pędów utrzymują się na roślinie przez cały czas, dodając krzewowi niesamowitego uroku; jest to odmiana karłowa, wolno rosnąca – po 10 latach osiąga ok. 40 cm wysokości i 100 cm rozpiętości; krzew jest gęsty, zwarty i bardzo odporny na wszelkie niekorzystne warunki zarówno klimatyczne jak i siedliskowe
- Jałowiec łuskowaty 'Hunnetorp’ – odmiana mocno się zagęszczająca, rosnąca nad samą ziemią, idealna w roli rośliny okrywowej, płoży się bowiem na odległość nawet 2-2,5 metra; niezwykle odporna na otaczające warunki
Jałowiec łuskowaty 'Blue Carpet’
Jałowiec łuskowaty 'Blue Carpet’ (Juniperus squamata 'Blue Carpet’) to rozłożysty, zimozielony krzew o płożącym pokroju. Po 10 latach uprawy osiąga 0,5 metra wysokości przy 4 metrach szerokości. Jego roczny przyrost to około 15 centymetrów. 'Blue Carpet’ wytwarza sztywne, kłujące, intensywnie srebrzysto-niebieskie igły, pokryte woskowatym nalotem. Pędy jałowca łuskowatego 'Blue Carpet’ rozrastają się silnie na boki, są sztywne, lekko wzniesione, delikatnie przewieszające się na końcach. Pokrywają podłoże grubym kobiercem pędów i igieł o lazurowym odcieniu. 'Blue Carpet’ pięknie wygląda na skalniakach, skarpach, wrzosowiskach. Wykorzystywany w zieleni miejskiej oraz w parkach, polecany także do pojemników.
Jałowiec łuskowaty 'Blue Carpet’, autor: I, KENPEI, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
Uprawa jałowca łuskowatego 'Blue Carpet’
Jałowiec łuskowaty 'Blue Carpet’ to krzew o bardzo małych wymaganiach. Dobrze rośnie na glebie przepuszczalnej, piaszczysto-gliniastej, piaszczystej, umiarkowanie wilgotnej i lekko kwaśnej. Odmiana ‘Blue Carpet’ jest całkowicie mrozoodporna, wytrzymała na przedłużające się suszę, dobrze znosi zanieczyszczenia powietrza oraz choroby. 'Blue Carpet’ z powodu płytkiego i rozległego systemu korzeniowego bardzo źle reaguje na przesadzanie. Jego ekspansywny wzrost możemy hamować poprzez coroczne cięcia. Najbezpieczniejszym terminem przesadzania rośliny jest wczesna wiosna.
Fot. główna: Digigalos, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
