Roszponka jadalna – roszpunka warzywna Valerianella Miller
Wysokość	do 40 cm
Kwitnienie	—
Stanowisko	półcień, słoneczne
Wilgotność gleby	umiarkowanie wilgotna
Ozdobność
Pokrój	kępy
Kategorie	Warzywa i owoce

Roszpunka ( Valerianella Miller) znana również jako roszponka jadalna czy polna sałata należy do warzyw z rodziny kozłkowatych. Jej walory jadalne odkryto dopiero w średniowieczu – wcześniej traktowana była jako chwast, a chętnie uprawiana jest od XX wieku. W jej uprawie rozróżniamy odmiany jesienne o delikatnych, jasnozielonych listkach, zimowe typy o listkach zwartych i mocnych, jak również odmiany wiosenne, jednak najpopularniejsze są te pierwsze. Roszponka tworzy łodyżki o wysokości do 20 cm, które wypuszczają łopatkowate, ciemnozielone listki odziomkowe, tworzące rozetę o długości 10 cm. Roszpunka warzywna wypuszcza małe, niebieskie kwiatki, które gromadzą się na szczycie łodygi w kwiatostany, z kolei jej owoce przypominają małe, spłaszczone orzeszki. 

Roślina ta obfituje w witaminy i składniki mineralne, a dodatkowo jej smak jest lekko orzechowy. Jest cennym składnikiem wielu sałatek, dodatkiem do kanapek lub innych potraw, jak i wdzięczną dekoracją. 

Uprawa roszponki jadalnej

Roszponka nie należy do trudnych w uprawie roślin. Dla jej zdrowego wzrostu warto zapewnić jej słoneczne stanowisko – preferuje również gleby wapienne, jednak nie jest zbyt wymagająca w kwestii podłoża – z powodzeniem wykorzystuje to, co pozostało w glebie po wcześniejszych roślinach, stąd świetnie sprawdza się jako poplon. Idealnym sąsiedztwem dla roszpunki jest cebula, jednak nie zaleca się jej uprawy w pobliżu kapustowatych. 

Podczas wysiewu należy zadbać o dokładne obsianie rabaty. Najlepiej umieszczać nasiona w rzędach co 5-8 cm, na głębokości do 1 cm – pomiędzy rzędami należy zachować odległość 15 cm. Ziemia nad nasionami powinna być wilgotna, aby te zdołały wykiełkować. Można zastosować w tym wypadku włókninę lub dziurkowaną folię, co pomoże nasionom w kiełkowaniu.  

Letni siew najlepiej przeprowadzić na przełomie lipca i sierpnia – roszponka będzie zdatna do zbioru już po 10 tygodniach. Należy jednak zadbać o regularne ich podlewanie, gdyż źle znoszą one susze. Roszpunka siana latem nie wymaga dodatkowego nawożenia, jednak warto pamiętać o regularnym odchwaszczaniu rabaty. 

Jesienny siew idealnie sprawdza się jako poplon, dlatego można przeprowadzić go we wrześniu, gdyż wilgotne powietrze w chłodnych miesiącach jesieni bardzo dobrze wpływa na uprawę roszpunki. Warto jednak zadbać o to, aby rośliny – szczególnie w fazie kiełkowania, zyskały ok. 8 °C – jeżeli będzie chłodniej, ich zbiór może być możliwy dopiero na wiosnę, gdyż rośliny wstrzymują rozwój. Warto pamiętać, że roszponka jadalna jest rośliną mrozoodporną, dlatego z powodzeniem przetrwa niskie temperatury nawet do -15 °C – można ją profilaktycznie okryć specjalną włókniną. W okresie zimowym warto przy tym zasilić rośliny nawozem organicznym. 

Jeżeli siewki roszponki jadalnej wysialiśmy zbyt gęsto, warto przeprowadzić przerywkę co 8-10 cm, aby młode listki nie żółkły. Po odchwaszczaniu warto natomiast podłoże lekko docisnąć, aby listki nie stykały się z podłożem – będą lepiej rosły, a przy tym w ten sposób łatwiej przeprowadzić zbiory.