„Góry, co w was jest? Co mnie tutaj gna? Góry! Czar, który wiecznie trwa” jak pisał poeta. Nic dziwnego, że miłośnicy gór zapragnęli posiadać na własność tę namiastkę nieziemskiego piękna gór w swoim ogrodzie i zaczęli tworzyć ogrody skalne.
Jak zrobić skalniak? Wygląd i budowę takiego skalniaka może ograniczyć jedynie ludzka wyobraźnia. Zbudowanie go nie jest trudne, ale jest czasochłonne i na pewno jest to duży fizyczny wysiłek. I trzeba mieć również choć odrobinę zmysłu estetycznego i umiejętność planowania. Można również przejrzeć ogrody skalne wykonane przez innych, które staną się inspiracją dla własnego dzieła.
Jak zrobić skalniak krok po kroku
Najpierw plan
Ogród skalny powinien przypominać miejsca, które stworzyła natura, ale przecież nie muszą być ich wierną kopią. Kształt jak najbardziej powinien być dowolny i dopasowany do danego miejsca, które chcemy przeznaczyć pod tę specyficzną budowlę. Ale tu ważna uwaga, nie powinno się tworzyć miejsca geometrycznego, natura rzadko tworzy kółka i kwadraty. By skalniak był piękny, nie może być idealny. Jednak dobrze jest wziąć kartkę papieru, naszkicować przybliżony kształt, nanieść główne kamienie i grupy roślin, które miałyby tam zostać posadzone.
Jak zrobić skalniak krok po kroku, autor: Vanessa/flickr.com
Kiedy zakładać skalniak?
W zależności od tego, które rośliny wybierzemy, skalniak można zakładać w zasadzie przez cały sezon wegetacyjny. Jednak najlepszym momentem jest oczywiście wiosna. Ale już ta majowa i czerwcowa, gdy zapomnieliśmy o przymrozkach, a nie będzie jeszcze takich opadów by zaszkodziły nowym nasadzeniom. Pod koniec lata, gdy upały już nie męczą, również można pomyśleć o założeniu ogrodu skalnego, rośliny bez problemu zdążą się przed zimą przyjąć i na tyle zaaklimatyzować, by nadchodzącą zimę przetrwać.
Wybór miejsca
Skalniak zawsze przyciąga uwagę, jest jakby wisienką na ogrodowym torcie. Dlatego miejsce powinno być starannie wybrane, żeby można było go podziwiać. Musi być starannie wkomponowany w ogród i tworzyć z nim harmonijną całość. Może być częścią skarpy, nasypu albo altany. Skalniak wcale nie musi być wzgórkiem. Może być zupełnie płaską mozaiką kamieni, spośród których będą wyrastały roślinki. Wystarczy tylko odpowiedni dobór kamieni i roślin a może powstać z tego dzieło sztuki. Skalniak może powstać w rogu ogrodu, przy schodach na taras czy przy ogrodzeniu. Tysiące możliwości.
Jak zrobić skalniak krok po kroku
fot. 1485246 / pixabay.com
W zależności od tego, które miejsce wybierzemy wtedy trzeba dobrać odpowiednie rośliny. Ważne bowiem jest nasłonecznienie. Są rośliny, które w górach rosną w pełnym słońcu, ale są i takie, które muszą sobie radzić na skałach od strony północnej. Dlatego pełnej dowolności w wyborze roślin nie ma. Trzeba to starannie zaplanować i poznać wymagania tych, które chcemy posadzić w swoim kamiennym ogrodzie. Skalniak, który będzie powstawał w cieniu będzie miał do dyspozycji znacznie mniej roślin niż ten, który zbudujemy w miejscu nasłonecznionym.
Przygotowanie miejsca
Prace na wybranym terenie należy rozpocząć od oczyszczenia miejsca i oznaczenia przybliżonego kształtu skalniaka. Jeśli jest tam trawa, murawę należy dokładnie zdjąć i usunąć. Potem wykopać podłoże na głębokość szpadla. Brzegi można obłożyć agrowłókniną, która zapobiegnie zarastaniu obramowania skalniaka trawą i chwastami. Na dno wysypać trzeba drobne kamienie i żwir, tworząc w ten sposób warstwę drenażową.
Jak zrobić skalniak krok po kroku, autor: Leonora (Ellie) Enking/flickr.com
Wybór kamieni
Kamienie to podstawa skalniaka, to one nadają mu charakteru i stanowią tło dla roślin. Jednak nie powinny stanowić więcej niż połowę jego powierzchni, mamy w końcu stworzyć skalny ogród a nie łysą górę. Jeśli ma on być autentycznie górski, powinno się wybrać kamienie o zdecydowanie ostrych kształtach. Jeśli wybór padnie na otoczaki, to niestety bardzo górskie to to nie będzie. Co wcale nie znaczy, że nie będzie pięknie. Jeśli jednak ma być górsko, to ma być ostro.
Układanie kamieni
Żeby kamienie dobrze się układały i komponowały muszą być różnej wielkości. Zacząć się powinno od tych największych układając je piętrowo i nie tworząc jednocześnie stromych zboczy. Trzeba je wkopać tak na jedną trzecią, żeby stanowiły solidny fundament dla kolejnych. Gdy ściany zostaną ułożone wnętrze trzeba wypełnić podłożem. Idealnie w tej roli sprawdzi się mieszanina kompostu, torfu, piasku i żwiru. A teraz kolejne piętro kamieni, znów można wysypać podłoże i znów na szczyt grupa kamieni.
Całość trzeba solidnie zlać wodą sprawdzając, skąd ziemia wycieka razem z wodą i tam dokładać małe kamienie uzupełnić podłoże, które wyciekło wraz ze strumieniem. Gdy całość już dobrze osiądzie, a trwa to co najmniej dwa tygodnie, wtedy można zabrać się za sadzenie roślin. Wszędzie tam, gdzie podłoże jest widoczne nasyp grubego tłucznia kamiennego i grubego żwiru. Po pierwsze zapobiegnie to nadmiernemu parowaniu wody a po drugie doda całości charakteru.
Jak zrobić skalniak krok po kroku
fot. Leonora Enking / flickr.com
Wybór roślin
Inspiracją dla powstania ogrodów skalnych są góry. Jednak wśród kamieni w ogródku nie sadzi się jedynie roślin rosnących w górach. I chyba dobrze, gdyż wysokogórskie szczyty raczej słabo obfitują w ozdobną roślinność. Na szczęście we własnych ogrodach możemy sobie pozwolić na różnorodność. A gatunków roślin, którymi możemy obsadzić skalniak jest mnóstwo. Można te gatunki mieszać, można mieszać kolory, można stworzyć skalniak jednokolorowy albo jednogatunkowy.
Można zasadzić rośliny, które na zimę znikną pozostawiając same kamienie a można i takie, które całą zimę będą zielone. Można stworzyć raj dla pszczół a można zasadzić same sukulenty. Co sobie kto zamarzy. Ogranicza nas tylko wyobraźnia. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę frazę „rośliny na skalniak” by znaleźć setki, jeśli nie tysiące propozycji roślin, które pięknie będą się w ogrodzie skalnym prezentowały, choć często nawet byśmy się nie spodziewali, że się na skalniak nadają.
Jak zrobić skalniak krok po kroku, autor: Brian Rogers/flickr.com
Pielęgnacja skalniaka
Ogród skalny, tak jak każdy inny skrawek naszego ogrodu, wymaga ciągłej pracy. Na pewno trzeba go podlewać, gdy jest susza. Trzeba usuwać chwasty, gdy te się pojawią. Ogród taki trzeba systematycznie nawozić. No i trzeba wymieniać roślinki, gdy te które mamy dokonają z jakiegoś powodu żywota. Jeśli posadziliśmy rośliny, które słabo znoszą mrozy, na zimę skalniak trzeba okryć by je zabezpieczyć przed zimnem.
fot główne Jun / flickr.com
