Szczęśliwi posiadacze ogrodów, którzy chcą jak najlepiej zadbać o jego wygląd i cieszyć się nim nawet po zmroku powinni zadbać o oświetlenie ogrodu. Wymarzony ogród zasługuje na odpowiednią oprawę. Dobrze dobrane oświetlenie ogrodu nie tylko uatrakcyjni wygląd okolicy, ale również zapewnia komfort poruszania się oraz co najważniejsze poczucie bezpieczeństwa.
Idealną sytuacją jest ta, kiedy oświetlenie ogrodu uwzględnimy już na etapie projektu. Jednak bardzo często się zdarza, że podświetlenia wybieramy bądź rewitalizujemy już w zaaranżowanym ogrodzie. Oferta handlowa systemów oświetleniowych, lamp i lampek jest ogromna. Ograniczyć może naszą fantazję jedynie zasobność portfela.
Oświetlenie ogrodu, autor: Kirill ΞΚ Voloshin/flickr.com
Projektowanie
Już na etapie projektowania ogrodu warto zastanowić się, jakie są oczekiwania i preferencje właścicieli co do iluminacji ogrodowych. Część instalacji wymaga rozkopywania ogrodu, w celu podciągnięcia kabli co może wiązać się ze zniszczeniami nasadzeń.
Potrzeby i upodobania właścicieli to bardzo ważny aspekt. Dobrze jest najpierw zadać sobie poniżesz pytania i znaleźć na nie odpowiedzi. A mianowicie, czy światło ma być przytłumione i dyskretne, czy raczej jasne?
Czy źródło światła samo w sobie powinno stanowić dekorację, czy raczej pozostać mało rzucającym się w oczy elementem architektury ogrodu?
Czy cenimy sobie jedynie walor praktyczny oświetlenia (czyli widne ścieżki, podświetlenie podjazdu) czy może światłem chcemy podkreślić urok nasadzeń?
Znając już odpowiedzi na te wszystkie pytania, łatwiej nam będzie zdecydować, czy w naszym ogrodzie powinno znaleźć się oświetlenie solarne, czy elektryczne.
Wybierając lampy do ogrodu, pamiętajmy, żeby do siebie pasowały i harmonizowały się z otoczeniem. W ofercie wielu firm są kolekcje opraw lamp utrzymane w jednorodnej stylistyce.
Źródła światła w ogrodzie
- Ogniwa solarne pozyskują energię z promieni słonecznych. Mogą mieć zastosowanie jako światło wspierające, gdyż nie wymagają podłączenia do instalacji elektrycznej. Ładowanie akumulatora ogniwa solarnego przez naturalne światło za dnia wystarcza na świecenie przez 8-10 godzin w nocy.
- Żarówki LED to energooszczędne rozwiązanie, a w praktyce najtańsze źródło światła. Są trwałe, odporne na temperatury zarówno niskie, jak i wysokie, zazwyczaj zasilane napięciem 12 V.
- Żarówki halogenowe (halogeny) są powszechnie stosowane do oświetlania rabat miejskich i dużych posesji. W mniejszych ogrodach przydomowych wypierane przez oświetlenie solarne.
Oświetlenie ogrodu – lampa naftowa, autor: congerdesign/pixabay.com
Oświetlenie solarne
Oświetlenie solarne w ogrodzie to praktyczne, ekologiczne i tanie rozwiązanie. Słowem rozwiązanie idealne. Oszczędzamy już na poziomie projektu, ponieważ nie musimy uwzględniać kosztów związanych z rozprowadzeniem instalacji elektrycznej. Później oszczędzamy prąd, ponieważ solary z definicji czerpią energię z promieni słonecznych.
Najnowocześniejsze lampy są w stanie pracować bez przerwy nawet 20h.
Technologie w lampach solarnych
- Technologia 360stopni – specjalne diody zastosowane w wyposażonych w nią lampach, gwarantują jasne światło rozchodzące się równomiernie we wszystkich kierunkach – pod kątem 360 stopni.
- Twinkling Technology – to efekt falującego światła. Innowacyjna technologia, która daje wrażenie delikatnego ruchu przedmiotów oświetlanych. Ten miękki i mieniący efekt świetlny, pozwala zbudować nastrój magicznego ogrodu.
- Czujnik ruchu – lampy solarne wyposażone w czujniki ruchu zwiększają jasność, gdy czujnik wykryje ruch i utrzymują mocniejszy strumień światła przez 20 sekund. Jest to idealne rozwiązanie, gdy konieczne jest zwiększanie widoczności w newralgicznych miejscach takich jak podjazd czy wejście do domu. Technologia ta zapewnia wykrywalność ruchu w odległości 8 m i promieniu 120 stopni.
- Efekt świecy – te latarnie solarne po zapaleniu idealnie odwzorowują efekt palącej się świecy. Światło jest nastrojowe, ciepłe, migotliwe i niezwykle dekoracyjne.
- Dual Power – ta technologia łączy w sobie zastosowanie ogniw solarnych i zasilania z baterii. Gwarantuje najlepsze oświetlenie przez cały rok. Coś dla tych, którzy obawiają się zawodu ze strony solariów w pochmurne dni.
Oświetlenie ogrodu, autor: Hans/flickr.com
Strefy oświetlenia w ogrodzie
Istnieje kilka miejsce, na które zwłaszcza powinniśmy zwrócić uwagę, montując lampki.
Budynek
Najważniejsze jest bezpieczeństwo dlatego furtka, drzwi wejściowe oraz schody powinny być dobrze oświetlone. Światło powinno być skierowane lekko w dół i dobrze oświetlać klamkę, zamek, dzwonek oraz osobę stojącą przed furtką lub drzwiami. Elewacja domu może być oświetlona dla dekoracji również z zastosowaniem rozmaitych efektów. Stosuje się w tym celu kinkiety i reflektorki w podsufitce. Słup światła skierowany równolegle do ściany pięknie uwypukli strukturę kamienia czy łupanej cegły silikatowej.
Oświetlenie ogrodu, autor: Aenigmatis-3D/pixabay.com
Rośliny i mała architektura
Bardzo klimatyczne efekty może dać iluminacja roślin i budowli ogrodowych, która podkreśli przemyślaną scenerię. Popularne w ostatnim czasie stały się lampy zewnętrzne do oświetlenia drzew i krzewów. To bardzo spektakularny sposób na eksponowanie roślinności.
Oczko wodne to element, który szczególnie warto eksponować. Aby stało się ono dumą właściciela również po zmroku można, je doświetlić korzystając z lamp instalowanych na brzegu, lampek pływających i tych montowanych pod wodą. Spektakularny efekt dają świecące kaskady wody. Dobrze wyglądają ozdobione unoszące się na tafli wody przezroczyste lampki w kształcie kul.
Oświetlenie ogrodu, autor: Derek Adkins/flickr.com
Niezwykłej magii i tajemniczości dodaje ogrodom oświetlenie nawierzchni. Ścieżki i kładki można oświetlić od dołu, stosując oprawy montowane w trawniku, lub od góry – lampami na słupkach.
Tarasy
Tarasy oświetlamy światłami, których oprawa jest wpuszczana w podłogę. Można także zamontować światła wokół nich. Najpopularniejszym rozwiązaniem są lampy solarne mocowane na słupkach, które można wbić w ziemię. Zamontowane w nim światło będzie oświetlało taras. Obok tradycyjnych form opraw świateł tarasowych (słupki, kinkiety) coraz częściej pojawiają się nowoczesne modele lamp o uproszczonej, geometrycznej formie.
Oprawy najczęściej wykonuje się z aluminium. W oprawach lamp oświetlających taras często stosuje się szkło mrożone, które dyskretnie rozprasza światło. Jeżeli taras łączy się z ogrodem stopniem lub schodami, koniecznie należy je oświetlić. W przeciwnym razie mogą stać się pułapką. Oświetlenie montuje się także w posadzce, np. zaznaczając nim granice tarasu. Daje ono subtelne i nastrojowe światło oraz zapewnia poczucie bezpieczeństwa – zaznaczona światłem krawędź podłogi sprawia, że będzie widoczna po zmroku.
Oświetlenie ogrodu, autor: Catlikespics/pixabay.com
Jaką barwę światła wybrać?
Barwa światła przy elewacji ma znaczenie, aby stylistyka domu zachowała swoją harmonię. Przy oświetleniu ogrodowym roślin można wybrać barwę światła według własnych upodobań.
Domy nowoczesne z białymi elewacjami najlepiej prezentują się w świetle barwy zimnej i neutralnej. Ciepła barwa światła przy takich ścianach budynku może sprawiać wrażenie pożółkłych brudnych i nieestetycznych ścian. Drewno i naturalne materiały doskonale prezentuje się z koeli w barwach ciepłych. Jeżeli nie ma się pewności, którą barwę wybrać, kupujemy neutralną, która pasuje do każdego typu elewacji.
Oświetlenie ogrodu, autor: Mediengestalter/pixabay.com
Sterowanie oświetleniem ogrodu
Ważny punkt projektu to sterowanie oświetleniem. Można wybrać automatykę z oferty firm zajmujących się inteligentnymi budynkami. Taki wybór może być jednak bardzo kosztowny. Rozwiązaniem tańszym są włączniki czasowe, które automatycznie rozświetlą ogród o zaplanowanej godzinie. Możemy też polegać na własnej pamięci i wybrać sterowanie ręczne z domu np. pilotem.
Oświetlenie ogrodu, autor: peaceful-jp-scenery/flickr.com
Bezpieczeństwo
Wszelkie instalacje elektryczne wykonywane w ogrodzie muszą być solidne i bezpieczne. Prace takie najlepiej powierzyć fachowcom. Lampy do użytku zewnętrznego muszą być do tego odpowiednio przystosowane. Sprawdza się to za pomocą oznaczenia, tzw. IP –Index of protection. Jest to kod z dwóch cyfr, gdzie pierwsza oznacza ochronę przed ciałami stałymi, a druga – przed cieczami (minimalne IP dla lamp stosowanych na zewnątrz to 44).
Rodzaje lamp
- Latarenki i lampiony to dość nietrwały sposób na oświetlenie ogrodu, wykazujący znikomą odporność na warunki atmosferyczne. Cieszą tylko przez sezon, ale za to są w zasięgu tych, którzy dysponując skromnym budżetem. Tworzą klimatyczną atmosferę w ogrodzie i na tarasie zarówno latem, jak i jesienią.
- Wysoka lampa stojąca daje duży zakres oświetlenia. Sprawdzi się w przestrzeni ogrodu jako element zlokalizowany na trawniku, obok rabaty lub wzdłuż alejki. Takie lampy świecą jasnym i szerokim strumieniem. W przypadku małego ogrodu czasem wystarczy tylko jedna sztuka.
- Lampy najazdowe to rodzaj lampek do zabudowy w podłożu – w podjeździe lub alejce. Oznaczają drogę zwiększającą bezpieczeństwo przemieszczania się, kiedy jest ciemno. Są oszczędne, jeśli, chodzi o miejsce. Od kilku ostatnich sezonów światło w podłożu to jeden z przewodnich trendów.
Oświetlenie ogrodu, autor: Letiha/pixabay.com
- Lampy ścienne typu kinkiety stosowane na budynkach, często nad wejściem do domu czy altany.
- Oświetlenie górne stosuje się je w zadaszonych miejscach, na przykład na tarasie czy w altanie.
- Słupki, reflektory to duża grupa lamp ogrodowych. Mają za zadanie zapewnić oświetlenie w ważnych i eksponowanych miejscach przestrzeni wokół domu. Mają bardzo rozmaite formy i szerokie zastosowanie. Istotne dla tych lamp jest zastosowanie czujnika ruchu i regulowany czasomierz.
- Lampy punktowe (tzw. lampy spot), których słup światła nie przekracza 120 o stopni, dlatego światło jest celnie ukierunkowane.
- Lampki wodne i pływające to oświetlenie do oczek wodnych. Są wysoce wodoodporne i bezpiecznie sprawią, że oczko wodne będzie zauważone także po zmroku
- iluminacje świetlne to przede wszystkim świąteczne oświetlenie ogrodu. Wówczas robi się w nim naprawdę bajkowo.
Oświetlenie ogrodu, autor: blickpixelpixabay.com
Warto dopieścić swój ogród, taras, a nawet balkon delikatną smugą światła. Zabieg taki wcale nie musi być kosztowny i wymagający wielkich nakładów pracy, za to efekt zawsze będzie wyjątkowy. Wszystko w naszych rękach. Każdy zapalony pasjonat zaczynał kiedyś od jednej małej lampki solarnej albo łańcucha ledowych światełek. Rozświetlajcie Wasze ukochane ogrody, kiedy robi się ciemno i cieszcie się nimi w aurze tajemniczości i półmroku. Oświetlenie może dodać waszym zielonym znajomym zupełnie nowego charakteru.
Fot, główna: Olichel/pixabay.com