Arcydzięgiel litwor vel litwor vel dzięgiel (Archangelica officinalis) | |
| Wysokość | ok. 2,5 m |
| Kwitnienie | V, VI, VII, VIII |
| Stanowisko | słoneczne, półcień, cień |
| Wilgotność gleby | umiarkowanie wilgotna |
| Ozdobność | kwiaty |
| Pokrój | wzniesiony |
Arcydzięgiel litwor vel litwor vel dzięgiel (Archangelica officinalis) jest rośliną należącą do rodziny selerowatych. W naturze spotykany w Europie i Azji. W Polsce rośnie w Karpatach, ale również nad rzekami oraz na wybrzeżu. Litwor jest rośliną zielarską znaną od tysiącleci, objętą ochroną gatunkową.
Jest to roślina dwuletnia dorastająca do 2,5 m wysokości. W pierwszym roku po wysianiu wytwarza rozetę pojedynczych, pierzastych liści. W kolejnym sezonie wypuszcza dodatkowo długie, rozgałęziające się łodygi z pędami zakończonymi kwiatostanami. Mają one kształt złożonego baldachu (wyglądają jak ażurowa kula) a składają się z mnóstwa drobnych, żółtawych kwiatuszków. Kwitną od maja do czerwca i zarówno kwiaty jak i cała roślina wydzielają bardzo silny aromat.
Arcydzięgiel owocuje i tak jak u wszystkich innych selerowatych jego owocem jest rozłupnia, która składa się z dwóch płaskich rozłupek.
Uprawa arcydzięgiela litwora
Dzięgiel wymaga żyznego podłoża, do tego przepuszczalnego i wciąż wilgotnego, ale bez zastoin wodnych. Może rosnąć zarówno w pełnym słońcu jak i w cieniu. Nie toleruje towarzystwa chwastów i jest rośliną podatną na choroby i ataki szkodników. Można go uprawiać wysiewając latem nasiona wprost do gruntu. Nasion się nie przykrywa tylko lekko ugniata podłoże po ich rozsypaniu.
Fot. główna: Opioła Jerzy, CC BY 2.5, commons.wikimedia.org
