Choroby papryki i ich zwalczanie

Ogarnij Ogród Przez Ogarnij Ogród
11 minut czytania
Choroby papryki, autor: Alvin Matthews, Unsplash

W skrócie

  • Choroby grzybowe:
    – Szara pleśń papryki (Botrytis cinerea)
    – Zgnilizna twardzikowa papryki (Sclerotinia sclerotiorum)
    – Fytoftoroza papryki (Phytophthora capsici)
  • Choroby bakteryjne:
    – Mokra zgnilizna bakteryjna (Ervinia carotovora pv. carotovora)
    – Bakteryjna cętkowatość papryki (Pseudomonas syringae)
    – Śluzowate więdnięcie psiankowatych (Pseudomonas solanacearum)
  • Choroby wirusowe:
    – Mozaika tytoniu na papryce (Tobaco mosaic tobamovirus)
    – Mozaika pomidora na papryce (Tomato mosaic tobamovirus)
    – Mozaika ogórka na papryce (Cucumber mosaic cucumovirus)

Atak każdej choroby na paprykę powoduje straty w uprawach, od pogorszenia się jakości warzyw aż po znaczącą utratę plonów, choroby papryki są bowiem mocno inwazyjne. Dlatego bardzo ważnym jest by obserwować rośliny, jak najszybciej dostrzec zagrożenie i zacząć je od razu zwalczać. Nie mniej ważna jest profilaktyka. Składa się na nią wybranie odpowiedniego miejsca uprawy, dobrze przygotowane podłoże, zachowania zasad zmianowania oraz wybranie dla papryki dobrego sąsiedztwa. Wiedzieć należy, że choroby papryki mogą atakować zarówno uprawy w gruncie i pod osłonami, ale zagrożona jest również papryka w doniczce.

Uprawę papryki warto jest zacząć od wyboru najwyższej jakości nasion lub zakup zdrowych sadzonek od sprawdzonego producenta. Czasami jednak mimo trzymania się wszelkich zasad papryka zostaje porażona. Wówczas dobrze jest wiedzieć, który patogen zainfekował uprawę i jak z nim skutecznie walczyć. 

Choroby papryki – choroby grzybowe

Szara pleśń papryki (Botrytis cinerea

Jest jedną z tych chorób, które najczęściej dotykają uprawy papryki, szczególnie te pod osłonami. Szara pleśń poraża wszystkie naziemne części rośliny powodując na początku powstawanie wodnistych plam barwy szaro-oliwkowej, na których pojawia się z czasem biała grzybnia, która z czasem szarzeje. Powodem jest powstawanie na jej powierzchni zarodników grzyba. Rozwojowi grzyba sprzyja wysoka wilgotność powietrza w otoczeniu, temperatura już niekoniecznie, wystarczy kilkanaście stopni na plusie. Jeśli do tego tunele są słabo wietrzone, to atak szarej pleśni gwarantowany. Źródłem zakażenia są najczęściej pozostawione szczątki roślin z poprzedniego sezonu lub kupione porażone nasiona czy sadzonki. 

Choroby papryki – szara pleśń papryki
Choroby papryki – Szara pleśń papryki, autor: Ollie Martin, Wikipedia

By zapobiegać rozwojowi choroby papryki ważnym jest by systematycznie i intensywnie wietrzyć tunele. Gdy temperatura obniża się w nich do kilkunastu stopni, powinno się je dogrzewać. W trakcie wzrostu roślin dolne liście powinny być systematycznie usuwane. Jeśli szara pleśń wystąpi pomoże oprysk preparatem Amistar 250 SC.

Zgnilizna twardzikowa papryki (Sclerotinia sclerotiorum)

To kolejna choroba występująca przede wszystkim w uprawach tunelowych. Grzyb ten poraża rośliny starsze a objawami są najpierw więdnące a z czasem zasychające liście i owoce. Kolejnym objawem jest pojawienie się na pędach białego nalotu, który jest grzybnią. Nalot jest dość mocno zbity, ale w jego wnętrzu można dostrzec zarodniki grzyba, które są wielkości ziaren pszenicy. Gdyby przeciąć pęd, to zamiast rdzenia rośliny uwidoczni się grzyb, który szczelnie wnętrze łodygi wypełnia, doprowadzając ją tym samym do zamierania. 

By nie narażać uprawy na choroby papryki, a zwłaszcza na wystąpienie zgnilizny twardzikowej, należy co 2 lata dokładnie odkażać tunele metodą termiczną. Wszelkie resztki roślina trzeba po zbiorach usuwać i utylizować a podłoże głęboko przekopywać. Nie sadzić papryki w kolejnym roku w tym samym miejscu, w którym rosła ona lub inne rośliny podatne na zgniliznę. W momencie pojawienia się objawów choroby należy wykonać opryski środkiem Switch 62,5 WG.

Fytoftoroza papryki (Phytophthora capsici

Ta choroba grzybowa może zaatakować na każdym etapie wzrostu papryki. Może zaatakować już małe siewki, skutkiem czego pojawi się na nich zgorzel. U większych roślin objawami fytoftorozy są pojawiające się na liściach, łodygach i owocach ciemnozielone, wodniste plamy. Plamy te z czasem brunatnieją a porażone miejsca zasychają powodując zamieranie części roślin aż w końcu zamiera ona cała. Grzyb przedostaje się również do nasion powodując ich brunatnienie. Każde miejsce porażenia pokrywa się początkowo białą grzybnią, która wraz z rozwojem zarodników szarzeje. Choroba pojawia się tam, gdzie jest zbyt wilgotne podłoże, najczęściej zatem pod osłonami, ale w trakcie częstych opadów również w uprawach gruntowych. Idealnymi warunkami dla rozwoju fytoftorozy jest mocno wilgotne podłoże w połączeniu z nadmiarem w nim azotu amonowego. 

Choroby papryki – fytoftoroza papryki
Choroby papryki – Fytoftoroza papryki (Phytophthora capcisi), autor: Ollie Martin, Wikipedia

By zapobiegać pojawieniu się choroby grzybowej nie sadzi się papryki w miejscu, w którym rosła w poprzednim sezonie, ani tam, gdzie rosły pomidory. Ziemia nie powinna być zasilana wapnem tlenkowym. Podłoże musi być co 2 lata odkażane metodą termiczną lub opryskane roztworem Magnicur Energy 840 SL. Jeśli fytoftoroza wystąpi, konieczne są opryski środkami Signum 33 WG lub Polyversum WP.

Choroby papryki – choroby bakteryjne papryki

Mokra zgnilizna bakteryjna (Ervinia carotovora pv. carotovora

Bakteria ta przenosi się na paprykę najczęściej z podłoża, w nim bowiem zimuje. Może być jednak przenoszona również na niezdezynfekowanych narzędziach lub ciałach owadów. Jej charakterystycznym objawem jest mokre gnicie owoców i łodyg. Porażony owoc przypomina worek wypełniony płynem bez zapachu. 

Dlatego również w wypadku tej choroby bardzo ważny jest płodozmian. Dodatkowo jeszcze nie powinno się podlewać papryki mocząc jej liście, bo to też ułatwia życie mokrej zgniliźnie. Przenawożenie azotem również może skutkować jej pojawieniem się. Pielęgnując paprykę trzeba robić to uważnie, by nie kaleczyć owoców i samych roślin. A także by po zbiorach dokładnie oczyścić podłoże z roślinnych resztek. 

Bakteryjna cętkowatość papryki (Pseudomonas syringae

Cętkowatość papryki powodowana jest bakterią, która atakuje i paprykę, i pomidory. Nie ma znaczenia czy są uprawiane w gruncie czy pod osłonami. Objawem jest pojawienie się na pędach, liściach, pąkach kwiatowych i owocach brunatno-czarne plamki. Najbardziej charakterystyczne są na liściach, mają bowiem nieregularny kształt i dodatkową, żółtą obwódkę. Choroba występuje tylko wówczas, gdy obok papryki rosną porażone pomidory. 

Ale nie tylko pomidory przenoszą cętkowatość na paprykę. Porażone mogą być również nasiona. Dlatego dobrze jest je przez 1-2 minuty moczyć w roztworze podchlorynu sodu (1-1,5%) lub przez pół godziny w wodzie o temperaturze 45-50oC. Skuteczny w walce z samą chorobą jest Miedzian 50 WP.

Śluzowate więdnięcie psiankowatych (Pseudomonas solanacearum)

Choroba ta poraża całą roślinę, zarówno korzenie jak i części naziemne. Wywołuje ją bakteria, która poraża wiązki naczyniowe papryki. Poczynając od liści i pędów bocznych, roślina stopniowo od dołu więdnie i zamiera. Jeśli zrobić przekrój korzeni, ogonków liściowych czy łodyg, to wyraźnie będzie widać zbrunatnienie wiązek przewodzących. Po ściśnięciu takiego odciętego fragmentu rośliny uwidoczni się wyciek śluzu bakteryjnego. Im wyższe temperatura, tym szybciej rozwija się choroba, zwłaszcza, gdy przekracza 25°C. 

Bakteria przenoszona jest przede wszystkim wraz z nasionami, ale może również wiele lat zimować w podłożu czekając na odpowiedniego żywiciela, którym jest np. papryka. Infekuje wówczas roślinę poprzez korzenie. By nie dopuszczać do rozwoju choroby należy dokładnie odkażać podłoże w tunelach. 

Choroby papryki – choroby wirusowe papryki

Mozaika tytoniu na papryce (Tobaco mosaic tobamovirus

Objawy chorobowe mozaiki tytoniowej mogą być różne, a to z powodu, że wirus ten występuje w postaci szczepów. Przede wszystkim jest to charakterystyczna mozaika na liściach z uwidocznionymi nerwami, ale może to być również deformacja blaszki liściowej, nekroza na pędach i owocach. Wewnątrz owoców mogą pojawić się miejsca z zamierającą tkanką. Zdarza się również, że wszystkie liście po kolei żółkną.  

Wirus ten dotyka najczęściej uprawę papryki rosnącą obok upraw tytoniu albo pomidorów. Najlepsze warunki rozwoju ma mozaika tytoniu wiosną i późną jesienią, gdy jest już zbyt mało dla papryki światła. 

Źródłem infekcji mogą być pozostawione po poprzednim sezonie resztki roślin, chwasty, owady, ptaki a także zwierzęta. Porażone bywają nasiona oraz kupione gotowe sadzonki.  Mogą to być również niezdezynfekowane narzędzia. 

Mozaika pomidora na papryce (Tomato mosaic tobamovirus)

W tej odmianie mozaiki źródłem zakażenia są przede wszystkim rosnące obok papryki pomidory. Choroba objawia się w charakterystyczny sposób nekrozami wzdłuż nerwów głównych na liściach. Blaszka liściowa szybko ulega deformacji i liście więdną. Papryka próbuje się ratować wypuszczaniem z uśpionych oczek dodatkowych pędów, na których objawy choroby nie są już tak intensywne. 

By nie dopuszczać do wystąpienia choroby należy sadzić paprykę w innym miejscu niż rosła w roku poprzednim ona sama lub pomidory i obok pomidorów jej nie uprawiać. Zbierać wszelkie resztki po sezonie i utylizować. Dezynfekować narzędzia. 

Mozaika ogórka na papryce (Cucumber mosaic cucumovirus

Ten wirus atakuje przede wszystkim liście najmłodsze, które zaczynają się w charakterystyczny sposób zwijać do środka wzdłuż nerwu głównego. Zmieniają również barwę, jaśniejąc u nasady a ciemniejąc z drugiej strony. Wzrost papryki zostaje zahamowany, skracają się ogonki liściowe i międzywęźla. Pyłek staje się sterylny i przestają zawiązywać się owoce a na tych, które się pojawiły widoczne są żółtozielone plamki.

Źródłem porażenia bardzo często jest rosnący w pobliżu czarny bez oraz różne chwasty a także owady.  

By nie dopuszczać do tej choroby papryki trzeba przede wszystkim wybierać odmiany na wirusa odporne. Sadzić paprykę jak najdalej od ogórków i pomidorów. Należy systematycznie odchwaszczać uprawę. Profilaktycznie można stosować opryski z oleju parafinowego. Trzeba szybko pozbywać się mszyc i innych owadów, które się wektorem dla patogenów. 

fot. główne: Alvin Matthews, Unsplash

Śledź:
Portal OgarnijOgród.pl to my, redaktorzy, ludzie z wiedzą, pasją i miłością do ogrodów. I tym właśnie się z Wami dzielimy tworząc powyższe treści z nadzieją, że będziemy współtworzyć Wasze ogrody kwiatowe, warzywniki, sady i trawniki.
Dodaj komentarz