Aster inaczej Marcinek (Aster) jest rodzajem roślin nasiennych, należących do rodziny astrowatych, do której zalicza się około 250 gatunków. W warunkach naturalnych występują na obszarach klimatu umiarkowanego półkuli północnej. Wiele odmian jest uprawianych ze względu na nieskomplikowaną uprawę i dekoracyjne kwiaty. Astry jesienne kwitną od sierpnia aż do pierwszych przymrozków. Są odmiany, które dorastają do 2,5 m wysokości a są i takie, które ledwo osiągają 20 cm. Kwiatostany są barwy białej, lila, fioletowej, różowej i niebieskiej.
Gdy przekwitają już w zasadzie wszystkie letnie kwiaty, wówczas pojawia się on – kwiat jesieni – aster. I zaczyna przepięknie zdobić ogród często nawet do momentu, gdy spadnie pierwszy śnieg. Przy tym jest niezwykle prosty w uprawie, jest byliną wieloletnią, zimującą w gruncie i absorbującą niewiele czasu. I ślicznie prezentuje się w wazonie.
Uprawa astrów
Marcinki najlepiej rosną i kwitną, gdy ziemia jest żyzna, próchnicza, przepuszczalna i dobrze uprawiona. Miejsce powinno być dobrze nasłonecznione. Im bardziej cieniste, tym kwiaty gorzej kwitną. Gdy przekwitają ścina się je przy ziemi. W okresach suszy koniecznie trzeba je podlewać, niedobory wody objawiają się postępującym od dołu zasychaniem liści. Z braku wody będą również marnie kwitnąć. Astry wymagają również systematycznego nawożenia, wiosną dobrze jest ściółkować podłoże przesianym kompostem, ważne by jeszcze przed kwitnieniem rośliny zostały zasilone. Później można je podlewać dodając do wody biohumus albo nawozy mineralne z obniżoną dawką azotu.
Aster gawędka, autor: Nastasia Kalinina, unsplash.com
Co kilka lat powinno się byliny odmłodzić. Powodem jest zasychanie wnętrza kępy przez co roślina straci na atrakcyjności. Wczesną wiosną można oderwać najmłodsze podziemne kłącza i posadzić w nowych miejscach. Rośliny będą obficiej kwitnąć i mniej będą narażone na choroby grzybowe, na które astry są dość podatne. Można również wykopać całą kępę, oddzielić młode kłącza a pozostałą część podzielić i posadzić w kilku miejscach. W tym samym miejscu astry dobrze rosną nawet przez kilka lat.
Najpopularniejsze odmiany astrów
Aster nowobelgijski (Aster novi-belgii) w zależności od odmiany osiąga od 40 do 160 cm wysokości. Mocno się rozkrzewia a jego pędy są wyprostowane i sztywne. Kwitnie w sierpniu i wrześniu różnymi kolorami. Idealny na rabaty kwiatowe, jako obwódki i kwiaty cięte. Jest rośliną miododajną.
Najpiękniejsze odmiany:
- ’Winston Churchil’, 'Royal Ruby’ – kwiaty barwy karminowo-czerwonej
- ’Fellowship’ – kwiaty różowe
- ’Plenty’, 'Schoene von Dietlikon’ – kwiaty fioletowo-niebieskie
- ’Eventide’ – kwiaty fioletowo-różowe
- ’White Ladies’, 'Weisser Elephant’ – kwiaty barwy białej
Aster nowoangielski (Aster novae-angliae) astry te należą do tych dorastających najwyżej, osiągają bowiem nawet ponad 2 m wysokości. Bylina ta ma sztywne, wyprostowane łodygi porośnięte szorstkimi liśćmi z szarym połyskiem. Tworzy bardzo zwarte kępy, wymaga podwiązywania lub podpór. Kwitnie od sierpnia aż do listopada a jej kwiatuszki osiągają maksymalnie 2,5 cm średnicy. Pięknie prezentuje się wśród innych kwiatów o typowo wiejskim charakterze, np. malw. Będzie stanowiła również barwne tło dla roślin niższych. Nie nadaje się jako kwiat cięty, jej koszyczki kwiatowe zamykają się bowiem zaraz po ścięciu, zamykają się również, gdy pada i po zmroku. Jest rośliną miododajną.
Najpiękniejsze odmiany:
- ’Purple Dane’, 'Harrington’s Pink’ – kwiaty fioletowo-różowe
- ’Lady in Blue’ – kwiaty niebiesko-fioletowe
- ’Quinten Matsys’ – kwiaty barwy różowej
- ’Septemberrubin’, 'Andenken an Paul Gerber’ – kwiaty karminowo-czerwone
Aster krzaczasty (Aster dumosus), inaczej aster karłowaty – w nowym ujęciu taksonomicznym należy do innego rodzaju (Symphyotrichum dumosum), zwyczajowo jednak wciąż jest poczciwym astrem, który należy do grupy astrów najniższych, w zależności od odmiany osiąga bowiem 20-50 cm wysokości. Posadzony na rabatach pięknie się rozrasta, idealnie wkomponowuje się w skalniaki. Tworzy zwarte, malownicze kule, dlatego doskonale nadaje się do sadzenia w doniczkach jako ozdoba tarasów i balkonów. Odmiany wyższe można ciąć do wazonu. Jest rośliną miododajną.
Najpiękniejsze odmiany:
- ’Kassel Marjorie’, 'Pink Star’, 'Jenny’ – kwiaty barwy różowej
- ’Blue lagune’, 'Little Carlo’, 'Lady in Blue’ – kwiaty fioletowo-niebieskie
- ’Herbstgruss von Bresserhof’ – kwiaty fioletowo-różowe
Aster gawędka, autor: thomasjaeger, depositphotos.com
To są cztery najpopularniejsze gatunki w różnych odmianach. Ale dostępne są również inne, nie mniej urodziwe, choć rzadziej spotykane:
- Aster gawędka (Aster amellus) – rzadko uprawiany, choć jest to nasz rodzimy gatunek, spotykany w warunkach naturalnych. Kwitnie od lipca do września i pięknie prezentuje się na kwiatowych rabatach. Jego kwiaty są koloru lila z intensywnie żółtym środkiem. Rośnie bardzo powoli i przez wiele lat nie trzeba go ani odmładzać, ani przesadzać. Dorasta do 80 cm wysokości.
- Aster wrzosolistny (Aster ericoides) – o charakterystycznych listkach wąskich niczym igiełki. Kwitnie od października aż do przymrozków a jego kwiaty mają barwę różową, niebieską lub białą.
- Aster wąskolistny (Aster sedifolius) – jego pędy pokryte są wąskimi listkami, które tworzą poduchy. Kwiaty mają kolor jasnofioletowy.
- Aster tatarski (Aster tataricus) – przywędrował do nas z Dalekiego Wschodu. Zakwita późną jesienią i ma piękne, jasnofioletowe kwiaty z żółtym środkiem. Osiąga aż 2 do 2,5 m wysokości.
- Aster Frikarta (Aster x frikartii) – jedyny aster nie zimujący w naszym klimacie, ale warto go mieść w swoim ogrodzie ze względu na ogromne jak na astry kwiatostany, osiągające do 6-8 cm średnicy. Kwitną nawet w trakcie pierwszych przymrozków. Roślina idealna do ogrodów skalnych i tych romantycznych. Kwiaty mają kolor jasnofioletowy.
Fot. główna: oleghz, depositphotos.com
