Nawłoć kanadyjska (łac. Solidago canadensis) należy do bylin, które kwitną na żółto do sierpnia do października. Jest to roślina długowieczna, której zastosowanie jest niezwykle szerokie – zarówno w ogrodnictwie, w charakterze rośliny miododajnej jak i w lecznictwie. Drzewko Matki Boskiej jak inaczej nazywaną jest nawłoć kanadyjska budzi jednak pewne kontrowersje. Co warto wiedzieć o tej ciekawej roślinie?
Nawłoć kanadyjska, Nawłoć późna oraz Nawłoć wąskolistna znajdują się na Liście inwazyjnych gatunków obcych roślin i zwierząt występujących na terenie Polski, jako gatunki średnio inwazyjne.
Nawłoć kanadyjska ― jak ją rozpoznać?
Nawłoć kanadyjska wywodzi się z rodziny astrowatych i charakteryzują ją nagie sztywne i puste w środku łodygi osiągające w optymalnych warunkach uprawy nawet do 1,5 metra wysokości. Na dziko rośnie do ok. 0,5 -1 metra. Roślina ta posiada lancetowate, lekko omszone liście, które są większe u dołu i coraz mniejsze ku górze. Kwiaty nawłoci są przy tym niewielkie, skupione w kępach, tworząc efektowne żółte wiechy. Poszczególne kępki rosną blisko siebie, przez co prezentują się bardzo ciekawie, tworząc gęste zarośla.
Skąd pochodzi nawłoć kanadyjska?
Drzewko Matki Boskiej wywodzi się z Ameryki Północnej, występowała od rejonów Kanady i na Alasce, aż po Teksas i Florydę. Obecnie jej inwazyjna natura sprawiła, że z powodzeniem można znaleźć ją w przydomowych ogródkach niemal na całym świecie.
Nawłoć kanadyjska – uprawa i pielęgnacja, autor: Elstef/pixabay.com
Wymagania uprawne nawłoci kanadyjskiej
Nawłoć kanadyjska nie należy do wymagających w uprawie. Z powodzeniem rośnie na każdej glebie ogrodowej, jednak ceni stanowiska o dobrym nasłonecznieniu. Miejsca zacienione i półcieniste również nie przeszkadzają jej w rozwoju, rośliny w takich warunkach kwitną mniej obficie.
Podłoże pod nawłoć kanadyjską może być bardzo zróżnicowane – najlepiej jeżeli będzie ono wilgotne i przepuszczalne. Nie powinniśmy dopuszczać do nadmiernego przesuszenia ziemi, gdyż roślina wymaga stałej wilgotności. Rośliny te można przy tym uprawiać w dużych donicach.
Uprawa nawłoci kanadyjskiej
Jako roślina inwazyjna, nawłoć niezwykle szybko rozprzestrzenia się po ogrodzie. Może przy tym wypierać inne gatunki, stąd z rośliny ozdobnej może stać się chwastem. Jej uprawę zaleca się wykonać stosując barierę korzeniową z wykorzystaniem plastikowych okryw.
Rozmnażanie nawłoci kanadyjskiej
Nawłocie z natury rozmnażają się samoistnie, a przy tym bardzo inwazyjnie – szczególnie dzikie odmiany. Nasiona nawłoci wysiewają się spontanicznie do gleby, jednak mogą się one rozmnażać również poprzez rozrost kłączy pod ziemią. Chcąc rozmnożyć roślinę, możemy z powodzeniem wykorzystać jedną w tych metod. Pozyskanie nasion najlepiej wykonać gdy kwiatostan dojrzeje i wyschnie, wówczas nasiona zbieramy na papier, usuwając pozostałości kwiatu. Aby zapobiec samoczynnemu wysiewowi, dobrze jest przycinać przekwitłe już kwiatostany. Podział kęp z kolei wykonujemy wykopując roślinę i dzieląc system korzeniowy szpadlem na kilka części. Zabieg ten zaleca się wykonywać regularnie co kilka lat, gdyż pozwala odmłodzić rośliny. Tak przygotowane sadzonki możemy sadzić w wybranym miejscu.
Sadzenie nawłoci kanadyjskiej
Sadzenie poprzez wysiew najlepiej przeprowadzić na wiosnę od kwietnia do czerwca bezpośrednio do podłoża. Nasion nie trzeba okrywać ziemią, a jedynie lekko wcisnąć je w podłoże – rośliny te do wykiełkowania wymagają światła. Rozstaw pomiędzy poszczególnymi drzewkami Matki Bożej powinien przy tym wynosić ok. 25-30 cm. Uprawiane w donicach powinny mieć sporo miejsca, dlatego warto wybierać pojemniki o optymalnej głębokości.
Pielęgnacja nawłoci kanadyjskiej
Nawłoć kanadyjska nie należy do roślin wymagających szczególnej pielęgnacji. Jak wspomniano, ceni ona wilgotne podłoże, dlatego ważne jest jej regularne podlewanie. Rośliny uprawiane w donicach wymagają jednak zastosowania odpowiedniej warstwy drenażu, gdyż nie znoszą zbyt dobrze przelania. W okresie suszy podlewanie powinno być intensywniejsze.
Wśród zabiegów pielęgnacyjnych warto również pamiętać o przycinaniu kwiatostanów, co pomoże uniknąć samoczynnemu rozsiewaniu nasion, ale i pomoże zyskać roślinie więcej energii dla rozwoju pozostałych części. Nawożenie w przypadku nawłoci nie jest niezbędne, jednak zasilenie kompostem lub doraźne, lekkie nawożenie w okresie kwitnienia pomoże zyskać roślinie dodatkowy zasób składników odżywczych.
Nawłoć – jakie owady ją odwiedzają?
Głównym gościem wśród kwiatów nawłoci są pszczoły samotnice np. pszczolinka białoczarna lub pseudosmukliki, które chętnie przylatują, aby pobrać pyłek.
Nawłoć kanadyjska ― właściwości lecznicze
Nawłoć kanadyjska już w zamierzchłych czasach wykorzystywana była przez Indian Ameryki Północnej w celach leczniczych. Przygotowywano z jej korzeni lewatywy, a korzenie i ziele służyły jako środek na pobudzenie i wzmocnienie organizmu. Herbata wykonana z nawłoci miała zastosowanie w leczeniu przeziębień, jak i leczeniu bóli – wykonywano z niej okłady. Walory lecznicze nawłoci kanadyjskiej nie zostały potwierdzone naukowo, dlatego najlepiej skorzystać ze sprawdzonej odmiany nawłoci pospolitej. Nawłoć kanadyjska prawdopodobnie oddziałuje kojąco na bóle, ma działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i przeciwgrzybicze oraz moczopędne. Jej niezwykle bogaty skład – antyoksydanty, flawonoidy, garbniki czy sole mineralne zdają się potwierdzać te właściwości.
Nawłoć kanadyjska ― roślina miododajna
Niezwykłym walorem nawłoci kanadyjska jest to, że stanowi ona roślinę miododajną. Miód z niej powstały oferuje liczne działania dobroczynne dla naszego organizmu, w tym wsparcie dla układów moczowego i trawiennego. Co więcej, ma on również wspaniałe walory smakowe, jest jasny, lekko słodki i pięknie pachnie.
Nawłoć pospolita a kanadyjska
Nawłocie niezwykle często bywają ze sobą mylone. Różnica pomiędzy nawłocią kanadyjską a pospolitą jest taka, że ta pierwsza ma lekko owłosioną na całej długości łodygę. Ponadto, kwiaty nawłoci kanadyjskiej są mniejsze aniżeli ma to miejsce u nawłoci pospolitej, a przy tym są one mniej zwarte i mają szypułki.
Czy nawłoć wpływa na ptaki – w jaki sposób?
Niestety nawłoć może być poważnym problemem dla ptaków. Jej intensywny rozrost i wręcz inwazyjne działanie sprawia, że tworzy ona zwartą pokrywę zacieniającą niżej rosnące rośliny. W efekcie wpływa ona na zmniejszenie różnorodności gatunków – zarówno roślin, jak i zwierząt w swoim ekosystemie. Ptaki mają przez jej nadmiar problem ze znalezieniem pokarmu oraz miejsc na założenie gniazd.
Nawłoć kanadyjska ― chwast czy roślina lecznicza
Nawłoć kanadyjska jest i chwastem i rośliną leczniczą – wszystko zależy od miejsca i ilości jej występowania. Uprawiana w ogrodzie w kontrolowany sposób może służyć w charakterze leczniczym, z kolei dziko rosnąca „zachowuje” się jak chwast dominując pozostałe rośliny.
Odmiany nawłoci kanadyjskiej
Nawłoć kanadyjska to tylko jedna z licznych odmian nawłoci, wyróżniamy bowiem nawłoć późną, alpejska, pospolitą oraz ogrodową. W obrębie swojego gatunku posiada ona np.:
- S. canadensis L. var. Canadensis – odmianę o rzadszym owłosieniu łodygi;
- S. canadensis L. var. Hargeri – występująca w Ameryce Północnej odmiana o średnio owłosionej łodydze.
Choroby i szkodniki nawłoci kanadyjskiej
Wśród chorób nawłoci wymienić możemy przede wszystkim choroby grzybowe jak mączniak prawdziwy lub rdza. Do jej szkodników nie zaliczamy zbyt wielu gatunków, wymienić możemy tutaj jednak np. małe owady chrząszcza chryzantem lub gąsienice motyli zwójki siewkóweczki.
Fot. główna: hansbenn/pixabay.com
