Bukszpan (Buxus sempervirens) to interesująco wyglądający krzew, którego w Polsce często używamy do otaczania naszych posesji czy ogrodów w formie naturalnych żywopłotów. Cieszą oko zwłaszcza jego intensywnie zielone, drobne liście, które wdzięcznie połyskują w słońcu. Ciekawostką jest to, że jego drewno jest bardzo cenione ze względu na poziom twardości. Dzięki temu nadaje się do produkcji mebli czy instrumentów muzycznych. Wiele fletów barokowych jest wykonana właśnie z drewna bukszpanowego. Ponadto, wykorzystywany jest jako ozdoba wielkanocnych palm i święconek, więc niewątpliwie każdy z nas zaznajomiony jest z jego wyglądem właśnie dzięki temu świętu. Czasami nasz bukszpan jednak nie wygląda tak, jak powinien. Co robić, jeśli roślina żółknie lub brązowieje?
Istnieje wiele przyczyn żółknięcia i brązowienia bukszpanu. Nie wszystkie z nich są trudne do wyeliminowania. Czasem wystarczy tylko odpowiednio zadbać o nawożenie, innym razem wykonać oprysk. Przyjrzyjmy się najczęściej występującymi z nich.
Osłabienie bukszpanu po mroźnej zimie
Jeśli zauważymy żółte liście na naszym bukszpanie, niekoniecznie jest to od razu powód do paniki. Czasami jest to jedynie objaw pojawiający się po mroźnej zimie. W dobie globalnego ocieplenia, spodziewane są właśnie nieco bardziej ekstremalne wahania temperatur czyli intensywnie gorące lato i siarczysty mróz w zimniejszych miesiącach roku. Gdy dodatkowo zimą nie ma śniegu, a hulają mroźne wiatry, zimozielone liście rośliny zaczynają przemarzać i brązowieją. Jeśli zauważymy, że najmłodsze jego pędy pożółkły i nie ma na nich ciemnych plam, to prawdopodobnie właśnie efekt oddziaływania niskiej temperatury i mroźnego wiatru . Należy wtedy wyciąć pożółkłe liście i ewentualnie spryskać resztę rośliny preparatem przeciwko infekcjom, ponieważ osłabiony po zimie krzew jest bardziej na nie narażony. Za kilka chwil znów będziemy mogli cieszyć się soczyście zielonymi liśćmi bukszpanu.
Nieodpowiednie podłoże
Często nieodpowiednie warunki glebowe stworzone dla bukszpanu sprawiają, że jego liście zaczynają żółknąć. Ziemia powinna być przepuszczalna, żyzna i umiarkowanie sucha. Dlatego bardzo ważnym jest systematyczne nawożenie roślin nawozami mineralnymi lub coroczne, wiosenne ściółkowanie kompostem. Do tego bukszpan należy sadzić w pewnym oddaleniu od pozostałych roślin, ponieważ jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest stosunkowo duże. Roślina ta dobrze się czuje zarówno w cieniu, jak i w pełnym słońcu. Dzięki temu, możemy wypełnić nią luki w różnych częściach ogrodu.
Niewystarczająca pielęgnacja
Często przyczyną żółknięcia bukszpanu jest po prostu jego nieodpowiednia pielęgnacja. Upewnijmy się więc, że wystarczająco często dokarmiamy go nawozem uniwersalnym lub kompostem. Istnieją także specjalistyczne preparaty przeznaczone dla tej rośliny, Nie zapominajmy także o podlewaniu, pamiętając jednak, że bukszpan nie znosi przelania. Warto także podsypać go korą, co zapobiegnie rozwojowi chwastów i sprawi, że woda nie będzie tak szybko odparowywać.
Choroba grzybowa
Niestety przyczyną żółknięcia lub brązowienia bukszpanu mogą być także grzyby. Fytoftoroza to choroba, na którą ten gatunek jest szczególnie narażony. Objawia się ona żółknięciem, a następnie brązowieniem i obumieraniem jego liści. Choroba zaczyna się u podstawy krzewu dlatego, jeśli porażenie widoczne jest na liściach, cały pęd jest już nie do odratowania. Należy ją wyciąć, a pozostałe spryskać specjalistycznym preparatem przeciwko fytoftorozie.
Jeśli z kolei liście żółkną na wiosnę, prawdopodobnie jest to inna choroba grzybowa, która objawia się zamieraniem liści i pędów bukszpanu, czyli zaraza bukszpanowa. Odróżnić można ją od przemarznięcia rośliny po widocznych czarnych plamkach zarodników grzybów. Zaatakowane pędy wycinamy, pozostałe opryskujemy preparatem Topsin M 500 SC. Robimy to dwukrotnie, w odstępie około 10-dniowym. Działania te powinny efektywnie poradzić sobie z problemem.
Atak szkodników
Innym czynnikiem który może wywołać żółknięcie i brązowienie bukszpanu, są pasożyty. Najczęściej występującym jest owad, przędziorek bukszpanowy. Niestety pomimo dość uroczej nazwy, nie jest on przyjacielem roślin. Jego atak możemy rozpoznać poprzez widoczne drobne, żółte plamki na liściach. Taki liść może potem zbrązowieć i obumrzeć. Należy zastosować przeciwko nim oprysk preparatem przędziorkobójczym. Istnieją także specjalne preparaty, niszczące jaja przędziorka. Należy je stosować również prewencyjnie, po przejściu zimy.
Istnieje też inny owad, który szczególnie upodobał sobie nasze bukszpany. Jest to ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis), która składa na nim jaja. Wylęgają się z nich zielone gąsienice, które obgryzają liście bukszpanu. Tak zniszczony liść szybko brązowieje i usycha. Przeciwko owym larwom, również można zastosować odpowiedni preparat. Dobrze jest jednak przedtem mechanicznie usunąć szkodniki, to znaczy strząsnąć je z krzewów na podłożoną płachtę i zniszczyć. Krzewy bukszpanu trzeba przeglądać pod kątem występowania gąsienic od kwietnia aż do września. By nie przegapić tego momentu najlepiej jest pozakładać na gałązkach pułapki feromonowe. Przyciągają co prawda tylko osobniki płci męskiej, ale dzięki temu będziemy wiedzieli, że należy rozpocząć walkę z ćmą a przy okazji uwięzione osobniki nie będą miały już okazji do zapłodnienia jaj.
Fot. główna: K M/flickr.com
