Róże w swoich kolorowych odmianach są jednymi z najczęściej sadzonych w ogrodach krzewów ozdobnych. Róże szczepione na pniu są nawet jeszcze bardziej dekoracyjne od swoich krzaczastych kuzynek, dlatego warto przyjrzeć im się bliżej. Zwłaszcza że ich kompaktowe rozmiary pozwalają udekorować nimi nie tylko nawet najmniejszy ogród, ale także taras lub balkon. Jak je pielęgnować?
Róże szczepione na pniu charakterystyka
Róża pienna, zwana również sztamową to wyjątkowa i ekstrawagancka ozdoba. Zwykle jej wysokość waha się od 40 do 150 cm, a jej korona może przybierać różne kształty – od kulistego przez parasolowaty, aż do zwisających kaskadowo, długich pędów.
Róże szczepione na pniu powstają przez okulizację – szczepienie szlachetnej odmiany róży na podkładkę, którą najczęściej jest dzika odmiana róży (Rosa cannina), która charakteryzuje się wyjątkową odpornością i jest bardzo tolerancyjna, przez co świetnie znosi rodzime warunki. Na podkładkach szczepione są zarówno róże pnące, róże okrywowe, róże rabatowe czy róże wielkokwiatowe. W zależności od wysokości podkładki otrzymujemy róże:
- niskopienne – 40 cm wysokości;
- półpienne – 60 cm wysokości;
- wysokopienne – 90 – 100 cm wysokości;
- pienne zwisłe – 130 do 150 cm wysokości,
- wysokopienne zwisłe – powyżej 150 cm.
Róże zwisające szczepione na pniu
Na szczególne zainteresowanie zasługują róże pienne zwisające. Prawidłowo pielęgnowane będą stanowiły zachwycającą ozdobę ogrodu. Ich długie, wiszące pędy tworzą kolorowe, kwietne kaskady.
Pielęgnacja róż zwisających szczepionych na pniu jest taka sama, jak w przypadku innych róż piennych, jedynie technika ich przycinania jest inna. Róże zwisające (okrywowe i pnące) przycina się wyłącznie w celu prześwietlenia korony. Po usunięciu chorych i połamanych pędów należy zostawić 5 – 6 pędów głównych.
Do najczęściej spotykanych odmian róż pnących szczepionych na pniu zaliczamy:
- ’Climbing Alberich’ – Climbing Alberich – kwiaty w kolorze czerwonej porzeczki rozmieszczone na łukowato zwisających pędach. Zimoodporna;
- ’Gärtnerfreude’ – róża okrywowa o zwisających, wiotkich pędach i rozłożystej koronie, okrywającej się kwiatami w kolorze malinowym;
- ’Snow Ballet’ – odmiana bardzo efektowna wizualnie, także ze względu na swój kompaktowy rozmiar (dorasta do 50 – 60 cm). Na wygiętych łukowato pędach kwitną śnieżnobiałe kwiaty;
- ’Fairy’ – okrywowa róża pienna o gęstym, zwissającym pokroju. Kwitnie bardzo bujnie, pokrywając się różowymi, pełymi kwiatami o delikatnym zapachu.
Pielęgnacja róż szczepionych na pniu
Odpowiednia pielęgnacja zagwarantuje prawidłowy wzrost i bujne kwitnienie, dlatego warto poznać wymagania i zasady pielęgnacji róż piennych.
Stanowisko powinno być ciepłe i słoneczne, osłonięte od wiatru z żyzną, próchniczą, przepuszczalną glebą, lekko wilgotną i o obojętnym lub minimalnie kwaśnym odczynie. W pobliżu sadzonki nie powinny rosnąć żadne duże krzewy czy wysokie byliny, ponieważ jesienią róże będą potrzebowały odpowiedniej ilości miejsca, by móc je prawidłowo zabezpieczyć na zimę.
Po wybraniu odpowiedniego miejsca należy wykopać dołek, którego dno dobrze jest wyłożyć kompostem, a na nim należy umieścić bryłę korzeniową w taki sposób, by czop podkładki znajdował się tuż nad ziemią. Następnie należy obficie podlać roślinę, zasypać dołek żyznym podłożem, lekko je udeptać i znów podlać. Warto pamiętać o tym, że róże szczepione na pniu znacznie lepiej radzą sobie, gdy są sadzone wiosną. Pozwala im to odpowiednio zaaklimatyzować się na stanowisku przed nadejściem zimy.
Trzeba też koniecznie pamiętać, że róże pienne, zwłaszcza te, szczepione wyżej, potrzebują podpórki, która zapobiegnie wyginaniu lub złamaniu się pnia pod wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych.
Przycinanie róż piennych
Systematyczne cięcie róż szczepionych na pniu jest niezbędne dla zachowania bujnego kwitnienia i zwartej korony. Cięcie należy przeprowadzić wiosną, z końcem marca, początkiem kwietnia. Najpierw należy usunąć wszystkie chore, uschnięte i przemarznięte pędy, a następnie przyciąć pozostałe, w zależności od typu posiadanej róży
- róże kopułowe szczepione na pniu (rabatowe, miniaturowe i wielkokwiatowe) należy przyciąć, zostawiając po 2 do 4 oczek na każdym pędzie. Jeśli odmiana słabo się krzewi, można dodatkowo uszczknąć świeżo powstałe pędy nad drugim lub trzecim liściem. Pobudzi to roślinę do wzrostu i pozwoli jej się zagęścić.
- róże zwisające szczepione na pniu (okrywowe i pnące) przycina się wyłącznie w celu prześwietleni korony. Po usunięciu chorych i połamanych pędów należy zostawić 5 – 6 pędów głównych.
Podczas wiosennego cięcia należy również usuwać ewentualne odrosty, wyrastające z podkładki.
Zimowanie róż szczepionych na pniu
Zimowanie róż szczepionych na pniu jest istotnym zabiegiem, mającym na celu zapewnienie ich długowieczności. Aby zabezpieczyć młode drzewka, należy w połowie listopada (po pierwszych przymrozkach) odwiązać od podpory, usunąć z nich resztki kwiatów i liści, a następnie przygiąć delikatnie do ziemi, tak aby korona róży leżała na powierzchni gruntu. Za pomocą drewnianego krzyżaka należy zamocować koronę do ziemi, a następnie całość obsypuje kopczykiem ziemi. Pień należy również zabezpieczyć, używając np. maty słomianej.
W przypadku starszych okazów, których pień jest znacznie bardziej sztywny, trzeba zabezpieczyć je na stojąco. W tym celu, po oczyszczeniu korony z liści i kwiatów, należy starannie owinąć ją jutą lub włókniną, zawiązując na szczycie korony pod miejscem szczepienia. Pień drzewa okryć słomianą matą, a wokół korzeni usypać kopiec ziemny.
Róża szczepiona na pniu w donicy
Róże pienne świetnie trzymają się również w donicach, dzięki czemu nawet osoby, które nie posiadają ogrodu, mogą przy ich pomocy udekorować balkon lub taras. Donicę należy dobrać pod kątem wysokości podkładki, tak, by zapewnić roślinie stabilność. Przy odpowiedniej wielkości pojemników można swobodnie hodować nawet najwyższe odmiany róż wysokopiennych oraz róże kaskadowe.
Zasady uprawy są identyczne, jak w przypadku róż hodowanych na gruncie – jasne stanowisko, osłonięte od wiatru i żyzna, przepuszczalna gleba, o lekko kwaśnym odczynie. Taką balkonową różę warto także regularnie nawozić specjalnym nawozem dla róż lub podlewać mineralnym nawozem płynnym dla roślin kwitnących. Nawożenie należy zakończyć w połowie lipca, by roślina zdążyła przygotować się do zimowego spoczynku.
Główna różnica polega na zimowaniu róż w pojemnikach. Jeśli waga donicy na to pozwala, najlepiej jest na zimę zabrać różę z balkonu lub tarasu i postawić w garażu, gdzie spokojnie przezimuje. Zimowanie na dworze przy ograniczonej ilości podłoża jest ryzykowne i może skutkować przemarznięciem korzeni. Jeśli jednak waga donicy uniemożliwia jej przeniesienie, warto zabezpieczyć przed zimą nie tylko pień i koronę, ale także samą donicę, owijając ją słomianą matą, agrowłókniną lub jutą. Pod donicą dobrze jest umieścić gruby styropian.
Najciekawsze odmiany róż szczepionych na pniu
Róże szczepione na pniu są tak samo zróżnicowane, jak zwykłe róże, co oznacza, że każdy ogrodnik znajdzie odmianę, która będzie pasowała do wystroju ogrodu. Na uwagę z pewnością zasługują:
- ’Ingrid Bergman’ – odmiana wielkokwiatowa, o ciemnoczerwonych, pachnących kwiatach,
- ’Polastern’ – wielkokwiatowa odmiana o pełnych, białych kwiatach. Bardzo odporna na choroby i przemarzanie,
- ’Queen Elisabeth’ – odmiana wielokwiatowa o intensywnie różowych kwiatach, odporna na choroby,
- ’Friesia’ – kwitnąca na żółto, pełnymi i pachnącymi kwiatami,
- ’Super Dorothy’ – odmiana pnąca o ciemnoróżowych kwiatach. Odmiana ta powtarza kwitnienie,
- ’Climbing Alberich’ – kwiaty w kolorze czerwonej porzeczki rozmieszczone na łukowato zwisających pędach,
- ’Brocalinde’ – zachwycające, paskowane na czerwono kwiaty o silnym zapachu, kwitnie jesienią.
Fot. główna: depositphotos.com
