Tytoń ozdobny (łac. Nicotiana x sanderae) to roślina znana już od tysięcy lat. Swoją popularność zawdzięcza zawartości nikotyny. Wywodzi się on z Ameryki Południowej i należy do roślin psiankowatych. Roślina ta osiąga nawet do dwóch metrów wysokości, a jej liście oraz kwiaty prezentują się niezwykle dekoracyjnie. Tytoń ozdobny w okresie kwitnienia pięknie pachnie. Jak uprawiać i pielęgnować go w ogrodzie?
Jak wygląda tytoń ozdobny?
Tytoń ozdobny występuje w kilku odmianach, wśród których najpopularniejszą jest tytoń oskrzydlony (łac. Nicotiana alata). Roślina ta osiąga do 1,5 metra wysokości, a w odmianach niskich do 45 cm. Tworzy rozgałęzione, wzniesione i sztywne pędy pokryte włoskami, a liście ma jedynie w dolnych częściach. Są one przy tym lancetowate, eliptyczne i szorstkie. Ozdobą rośliny są intensywnie pachnące kwiaty o dużych, luźnych i wiechowatych kwiatostanach, które pozostają zamknięte w ciągu dnia, aby rozkwitnąć wieczorową porą. W zależności od odmiany przybierają one odcień bieli, żółci, różu, fioletu lub czerwieni. Odmiany te kwitną od czerwca do późnej jesieni.
Tytoń ozdobny – uprawa i pielęgnacja, autor: Nennieinszweidrei/pixabay.com
Wśród tytoni ozdobnych warto wspomnieć o tytoniu Sandera, który jest silnie rozgałęzionym mieszańcem osiągającym do 40 cm wysokości. Roślina ta kwitnie obficie i łagodniej (w porównaniu z tytoniem oskrzydlonym) pachnie. Tytoń leśny z kolei to przepięknie pachnąca roślina rosnąca do 200 cm, kwitnąca na biało, podłużnymi, lekko zwierzonymi kwiatostanami, które rewelacyjnie wyglądają na tle dużych liści.
Uprawa i wymagania tytoniu ozdobnego
Idealnym stanowiskiem dla tytoniu ozdobnego są miejsca słoneczne lub lekko zacienione. Roślina ta kwitnie bujnie i obficie, dlatego warto zadbać o żyzne, przepuszczalne i próchnicze podłoże – dobrze jest wzbogacić je przerobionym kompostem. Najlepszym odczynem pH gleby będzie obojętne lub lekko zasadowe. Tytonie ozdobne są roślinami jednorocznymi i wrażliwymi na mrozy, dlatego do gruntu możemy wysadzać je dopiero w drugiej połowie maja – najlepiej w rozstawie 25-60 cm w zależności od odmiany.
Pielęgnacja tytoniu ozdobnego
Tytoń ozdobny nie należy do wymagających roślin, jednak warto zadbać o zapewnieniu mu dostatecznych ilości wody. Szczególnie ważne jest to w okresach suszy, gdyż tytoń bardzo szybko wówczas więdnie. Dla uzyskania obfitego kwitnienia dobrze jest zasilić rośliny kompostem, a później nawozami wieloskładnikowymi – najlepiej co 2 tygodnie. Wysokie odmiany na skutek sporej wagi mogą przewracać się lub pokładać i deformować, dlatego warto wspomóc je podporami.
Kiedy pikować tytoń ozdobny?
Pikowanie sadzonek należy przeprowadzić wówczas, gdy te wypuszczą drugą parę listków właściwych – nie należy liczyć pierwszych listków na dole rośliny, gdyż są to tzw. liścienie. Siewki powinny mieć ok 2-3 cm wysokości, a w zależności od odmiany, jak i terminu wysiania, pikowanie należy wykonać po ok. 3-4 tygodniach.
Jak rozmnożyć tytoń ozdobny
Rozmnażanie tytoniu ozdobnego wykonujemy z pomocą nasion. Możemy zakupić gotowe mieszanki kolorystyczne w sklepach ogrodniczych. Wysiew należy wykonać w marcu lub kwietniu w skrzyniach lub inspekcie, gdzie wykiełkują w czasie od 7 do 14 dni w ciepłych warunkach. Uzyskane siewki przenosimy na miejsca stałe po wcześniej wspomnianym pikowaniu, najlepiej w drugiej połowie maja. Warto pamiętać, że tytonie ozdobne z powodzeniem rozmnażają się również poprzez samosiew, jednak rośliny uzyskane w ten sposób nie zawsze zachowują cechy rośli matecznych. Uzyskane w ten sposób tytonie ozdobne mogą mieć niespodziewaną wielkość i wybarwienie kwiatów.
Tytoń ozdobny – uprawa i pielęgnacja, autor: 1195798/pixabay.com
Choroby i szkodniki tytoniu ozdobnego
Tytoń ozdobny rzadko ulega atakom szkodników i chorób. Ważne jest jednak regularne obserwowanie roślin, gdyż mogą być porażone wirusem mozaiki tytoniowej, która jest chorobą nieuleczalną, przenoszoną przez szkodniki. Nadmierne podlewanie może z kolei wywołać zgniliznę korzeni. Wśród szkodników tytoniu najczęściej spotykamy mszyce, które najchętniej atakują rośliny w okresie suszy. Zdarzają się również wizyty ślimaków, przędziorków lub ziemiórków.
Odmiany tytoniu ozdobnego
Wśród gatunków tytoniu ozdobnego wymienić możemy przede wszystkim wspomniany tytoń oskrzydlony, tytoń leśny oraz tytoń Sandera. Ciekawymi odmianami są również tytoń szlachetny oraz tytoń machorka, które wykorzystywane są do produkcji papierosów. Najpiękniejsze odmiany tytoni ozdobnych, które sprawdzają się w ogrodach to:
- ‘Saratoga Lime’ – odmiana niska o zielonkawych kwiatach;
- ‘Saratoga White’ – niska odmiana o kwiatach białych;
- ‘Saratoga Appleblossom’ – niska odmiana o lekko różowych kwiatostanach;
- ‘Saratoga Rose’ – niska odmiana o kwiatach bordowych;
- ‘Red’ – odmiana niska o czerwonych kwiatach;
- ‘Lime Green’ odmiana o kwiatach w odcieniu zielonkawym;
- ‘Only the Lonely’ – pięknie pachnąca, odmiana wysoka o kwiatach białych;
- ‘Crimson Bedder’ – odmiana o kwiatach w odcieniu szkarłatnym;
- ‘Avalon Bright Pink’ – odmiana o różowych kwiatostanach.
Fot. główna: 1195798/pixabay.com