Jabłonie należą do najczęściej uprawianych drzew owocowych w naszym kraju, co nie dziwi, gdyż najlepiej wzrastają w umiarkowanym klimacie. Do najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jabłoni zaliczamy cięcie, które pozwala uzyskać wysokie i dobrej jakości plony. Jednym z ważniejszych typów cięć jabłoni jest formowanie jabłoni. Kiedy należy je przeprowadzić i na czym polega?
Kiedy przeprowadzamy formowanie jabłoni?
Cięcie formujące jabłoni najlepiej prowadzić już od drugiego lub trzeciego roku po posadzeniu drzewek. Należy je kontynuować przez kilka kolejnych lat (4-5). Ponieważ cięcie jabłoni jest niezwykle ważnym zabiegiem, należy wykonywać je dla uzyskania odpowiedniej formy korony drzewek – już tych najmłodszych. Cięcie takie należy realizować do momentu, w którym korona drzewka uzyska pożądany kształt.
Formowanie jabłoni, źródło: depositphotos.com
Najpopularniejszym sposobem przycinania formującego jego korona wrzecionowa, znana również jako stożkowa lub piramidalna. Pozwala ona na wygodne uformowanie drzewka, które będzie mocniejsze, a jego gałęzie nie będą wyłamywały się pod ciężarem owoców. Formę tę wykonujemy tworząc przewodnik i liczne gałęzie, które usytuowane są niemal poziomo i pokryte są pędami owoconośnymi. Jest to rozwiązanie najlepsze dla jabłoni zaszczepionych na podkładkach karłowych i półkarłowych. Bez względu na ostateczną formę, którą chcemy nadać naszemu drzewku powinien on posiadać mocno zaznaczony pęd główny – przewodnik.
Terminem najlepszym na przeprowadzenie cięcia formującego jest okres spoczynku drzew, czyli zima lub wczesna wiosna.
Formowanie korony jabłoni
Wybierając koronę wrzecionową, którą charakteryzuje wyraźnie zaznaczony stożkowy kształt i wykształcony przewodnik, jej formowanie rozpoczynamy na wysokości 70-80 cm od podłoża do pierwszego rozgałęzienia – możemy zrobić to również nieco wyżej, jeżeli chcemy, aby jabłoń miała więcej przestrzeni pod koroną. Wysokość taka pozwala na prowadzenie zabiegów pielęgnacyjnych wygodnie i komfortowo – jest pomocna także w czasie zbiorów.
Aby utworzyć odpowiednią formę należy przyciąć pędy wyrastające z przewodnika tak, aby utworzyły kształt stożka. Najmocniej przycinamy zatem pędy położone najwyżej, a słabiej te umiejscowione najniżej. Pędy wyrastające u podstaw tworzonej korony przyciąć należy jedynie minimalnie.
Jak wykonujemy cięcie formujące jabłoni?
Dla uzyskania stożkowej formy na głównym przewodniku zostawiamy od 6 do 8 konarów – najczęściej w dwóch lub trzech piętrach. Aby zadbać o symetryczne formowanie jabłoni, warto przewodnik przywiązać pionowo do palika, który pomoże uzyskać właściwe proporcje, a przy okazji usztywni drzewko na czas zabiegu. Przewodnik powinien być prosty i wyraźnie zaznaczony. Pędy boczne możemy na wiosnę przygiąć do poziomu wykorzystując do tego celu sznurki. Te z nich, które nie będą zdatne do formowania korony można usunąć. Jeżeli zatem któreś z pędów skierowane są pionowo do góry, górują na wierzchołkiem przewodnika itp. należy je ściąć.
W kolejnych latach formowanie polegało będzie na wycinaniu silnych pędów, które wyrastają z konarów pod kątem prostym, czyli tzw. wilków. Przycinanie takie możemy przeprowadzić wówczas w okresie letnim – w lipcu i sierpniu. Ważne będzie także usuwanie przyrostów pojawiających się poniżej pierwszego piętra korony, jak i tych krzyżujących się z innymi.
Formując jabłonie w sadzie tworzymy swego rodzaju formę choinki o szerokiej podstawie i wąskim wierzchołku. Po uzyskaniu odpowiedniego kształtu pozostaje nam przycinanie prześwietlające, które pozwala zwiększyć dostęp promieni słonecznych do wewnętrznych części korony, a to z kolei zaowocuje obfitym plonem w postaci dorodnych, dużych, pięknie wybarwionych i dobrych jakościowo jabłek.
Fot. główna: TheArkow/pixabay.com
