Kompostowanie to inaczej organiczny recykling, czyli utylizowanie w sposób naturalny odpadów organicznych. Przy pomocy mikroorganizmów (np. bakterie tlenowe, grzyby, nicienie), w obecności powietrza, przy odpowiedniej temperaturze i poziomie wilgotności rozkładana jest substancja organiczna. A produktem tego procesu jest m.in. łatwo przyswajalny przez rośliny nawóz organiczny – kompost. Dobrze jest wiedzieć nie tylko jak zrobić kompostownik, ale również jak przyspieszyć kompostowanie.
Jak przyspieszyć kompostowanie
Proces kompostowania jest dość długi i w zależności od wielkości pryzmy i warunków zewnętrznych może potrwać nawet rok, dopiero wówczas osiąga guzełkowatą strukturę i ciemny kolor. Jest jednak kilka sposobów by nieco proces kompostowania przyspieszyć.
Jeśli mamy już pryzmę z gotowym kompostem i zakładamy następną, to możemy znacząco przyspieszyć proces kompostowania polewając świeżą pryzmę roztworem dojrzałego już kompostu wymieszanym z nawozem azotowym. Wystarczy szpadel kompostu wsypać do wiadra, zalać wodą, dokładnie wymieszać i odstawić do następnego dnia co jakiś czas dokładnie mieszając. Przed samym polaniem świeżej pryzmy należy dodać nieco siarczanu amonu.
Jak przyspieszyć kompostowanie – tworzenie ziołowych preparatów
Skutecznym sposobem na przyspieszenie kompostowania odpadów roślinnych jest samodzielne tworzenie ziołowych preparatów, wywarów, wyciągów albo naparów. Najlepiej sprawdzają się krwawnik pospolity, rumianek albo mniszek lekarski.
By przygotować sobie na zapas nieco wywaru z rumianku potrzeba 10 łyżek suszonych kwiatów i 5 l wody. Całość gotujemy kilka minut na małym ogniu, a gdy ostygnie, przecedzamy wlewając do 5 litrowej, plastikowej butelki po wodzie. Za każdym razem, gdy w kompostowniku ląduje większa ilość odpadów polewamy całość częścią wywaru.
By zrobić wyciąg z mniszka lekarskiego wystarczy nieco ziela (kwiaty, liście i korzeń) oraz woda. Mniszka uciskamy na dnie wiadra, zalewamy wodą i zostawiamy do następnego dnia. Potem całość rozlewamy na pryzmie.
Jak przyspieszyć kompostowanie – dżdżownice
Dżdżownice to właściwie żywa maszynka do tworzenia kompostu. Wiele z nich szybko znajduje drogę do kompostownika. By je zachęcić, dobrze jest wrzucać na pryzmę od czasu do czas owoce. Dobrze jest również w trakcie przekopywania ogrodu zbierać je i dokładać do kompostownika, ale sens ma to tylko w wypadku tych szczelnych, np. plastikowych.
Dżdżownice wspomagają tworzenie kompostu w dwójnasób. Po pierwsze drążą tunele, co sprzyja napowietrzaniu pryzmy. Mocno zbita roślinna masa często zamiast się rozkładać to gnije, wydzielając przy tym nieprzyjemną woń. Drążenie korytarzy znacząco ogranicza beztlenową fermentację. Po drugie dżdżownice żywią się właśnie obumarłymi częściami roślin a wydalają najbardziej wartościową formę kompostu, czyli wermikompost (biohumus).
Najbardziej wydajnymi i najlepszymi producentkami biohumusu są dżdżownice kalifornijskie. Bez problemu można je kupić w Internecie i umieścić w szczelnym kompostowniku. Jedyny problem to to, że nie są w stanie przetrwać naszej zimy, więc jesienią albo umieszczamy je w pomieszczeniu albo bardzo dokładnie okrywamy słomą kompostownik.
Jak przyspieszyć kompostowanie – grzybnia do kompostowania
Grzybnia do kompostowania to produkt ekologiczny, w skład którego wchodzi grzyb o nazwie Peniophora gigantea. Można go bez problemu kupić w każdym sklepie ogrodniczym. Aż trudno uwierzyć, ale zaaplikowanie go na pniaku po ściętym drzewie sprawi, że po około pół roku tę zawalidrogę będziemy mogli po prostu rozgrabić. Jeśli nasz kompost obfituje w zdrewniałe pędy, gałęzie czy trociny, to naprawdę warto tego grzyba zaaplikować. Znacząco przyspieszy to proces rozkładu i stworzy wysokiej jakości kompost.
Jak przyspieszyć kompostowanie – termokompostowniki
Nowością na rynku są termokompostowniki. Proces kompostowania w nich odpadów organicznych zostaje przyspieszony o nawet 70%. Gdy stoi w miejscu nasłonecznionym a słońce silnie codziennie operuje, to już w ciągu 6-8 tygodni możemy mieć gotowy kompost. A dzieje się tak dlatego, że ten czarny, plastikowy pojemnik szybko się nagrzewa od słońca, co podnosi temperaturę wewnątrz i znacząco przyspiesza proces rozkładu. Dzięki temu, że zaopatrzony jest w dziurki w ściankach następuje cyrkulacja powietrza, co ogranicza procesy gnilne.
Termokompostownik jest pojemnikiem zamykanym, zapewnia to utrzymanie w nim stałej wilgotności. Tańszą i prostszą wersją pojemnika są duże, czarne worki z otworkami. Wypełnione odpadami zielonymi, pozostawione na słońcu i wstrząsane co kilka dni, błyskawicznie zmienią resztki w kompost. Można kupić gotowe a można skorzystać z grubych worków na śmieci. Kompostowanie w workach jest szybkie i proste. I niezwykle przydatne jesienią, gdy z drzew spada mnóstwo liści. Ziemia liściowa tworzona w workach będzie niezwykle cennym materiałem wiosną.
Jak przyspieszyć kompostowanie – startery kompostowe
W sklepach ogrodniczych dostępnych jest również wiele starterów kompostowych. Są to szczepionki i aktywatory kompostowe, zawierające specjalne szczepy bakterii tlenowych, które znacząco przyspieszają rozkład materii organicznej, zapewniając odpowiedni stosunek węgla do azotu oraz regulując temperaturę wewnątrz pryzmy kompostowej. Aktywatory te są szczególnie przydatne wówczas, gdy odpady, które gromadzimy są ubogie w azot, czyli gałązki, liście z drzew, trociny, słomę czy korę.
Fot. główna: Joke vander Leij, pixabay.com
