Strona Główna Ogród Jak zbudować wędzarnię krok po kroku?

Jak zbudować wędzarnię krok po kroku?

autor Ogarnij Ogród

Wędzenie nadaje produktom niepowtarzalnego aromatu i smaku. Można wędzić mięsa, wędliny, ryby i sery. I choć z pozoru może się to wydawać skomplikowane, wcale takim nie jest. Ani zbudowanie własnej, podręcznej (albo mocno rozbudowanej) wędzarni, ani proces wędzenia. Można oczywiście kupić gotową lub zlecić wybudowanie specjalistycznej firmie. Wszystko zależy od oczekiwań i możliwości, także finansowych. Ale zbudowanie prostej wędzarni nie jest kosztowne i nie jest trudne.

Na czym polega proces wędzenia?

Wędzenie jest jedną z metod konserwacji żywności, w tym wypadku przy pomocy dymu. Jest to proces, w wyniku którego produkty żywnościowe uzyskują specyficzny smak, zapach i wygląd. To jedna z najstarszych metod konserwowania żywności. Dym pozbawia produkty dużej części wody a przy okazji zabija bakterie i grzyby. Wszystko to przedłuża trwałość pokarmów, przy okazji sprawiając, że zyskuje niepowtarzalny smak.

Jest kilka metod wędzenia. Można wędzić zimnym (16-22oC), ciepłym (22-45oC) albo gorącym (wieloetapowo, w temperaturach od 40 do 90oC) dymem, który uzyskuje się w procesie spalania drewna. Ale nie może to być drewno przypadkowe. Wędzić powinno się drewnem z drzew liściastych (dąb, buk, olcha), z drzew owocowych lub z jałowca.

Wędzenie we własnej wędzarni sprawi, że produkty będą miały naprawdę niepowtarzalny smak i aromat. Większość niby wędzonych wędlin w sklepach najczęściej jest po prostu aromatyzowanych i malowanych. Od razu poczujesz tę różnicę. Do tych kupnych później już się nie da powrócić.

wędzarniafot. Alexei_other / pixabay.com

Wędzarnia domowa

Jeśli zostało postanowione, że tworzysz własną wędzarnię, trzeba się jeszcze zdecydować, który rodzaj będzie odpowiedni i która najlepiej spełni oczekiwania. Niezależenie od tego, na którą padnie wybór, każda musi mieć palenisko, kanał dymowy i komorę wędzarniczą.

Taki najprostszy wybór to wędzarnia drewniana, metalowa albo murowana. Różnice są takie, że tę metalową na pewno najłatwiej wyczyścić i najprościej wykonać. Ale będzie za to gorzej trzymać temperaturę. Metalową i drewnianą na pewno łatwiej jest zrobić samodzielnie, ale będą mniej trwałe od tej murowanej. Natomiast porządna murowana wędzarnia to mnóstwo pracy i duże koszty finansowe.

Jeśli zatem decydujemy się zbudowanie wędzarni, to trzeba wziąć pod uwagę powyższe aspekty.

Budowa wędzarni

To, jaka wędzarnia powstanie będzie miało duży wpływ na efekt końcowy, czyli jakość, smak, aromat i wygląd wędzonych produktów. Najprostsza wędzarnia może w zasadzie wyglądać jak grill. Metalowa misa, do której wsypuje się zrębki, na niej stawia ruszt, podpala i robi się dym. Efekty będą co prawda mizerne, ale niewielkie kawałki mięsa na pewno da się w ten sposób uwędzić. Chyba lepiej pokusić się jednak o coś bardziej ambitnego.

Trzeba wiedzieć, że im dłuższy kanał wędzarniczy, tym temperatura wędzenia będzie niższa. I produkty wędzone właśnie metodą, na zimno, otrzymują najszlachetniejszy smak, gdyż nie gotują się w dymie a idealnie nim przesiąkają. Zyskują również dłuższy okres przydatności do spożycia. Jeśli wędzarnia będzie pozbawiona kanału, będzie służyła jedynie do wędzenia na gorąco, czyli wędzenia szybkiego, co wcale nie oznacza, że nieskutecznego. Po prostu innego i inaczej smakują wyroby.

Wędzarnia z drewna

Ten rodzaj wędzarni nie jest trudny do samodzielnego zbudowania. Oczywiście trzeba zacząć od projektu. Zakładając, że chcemy wędzić, ale projektantem nie jesteśmy, wystarczy po prostu znaleźć projekt gotowy i w niego zainwestować. To jest również ten monet, gdy trzeba zdecydować, który sposób wędzenia nam odpowiada. Czy to będzie wędzenie na gorąco, ciepło czy zimno. I taki projekt wybrać.

Wykonanie wędzarni trzeba zacząć od wykonania wylewki pod wędzarnię i palenisko. Drewno do wykonania powinno być dębowe albo bukowe, w żadnym razie nie z drzew iglastych, gdyż te są zbyt żywiczne. Może to być jeszcze świerk, ale musi być odpowiednio preparowany. Drewno powinno być już dobrze osuszone i zaimpregnowane preparatami pochodzenia naturalnego.

Jak zbudować wędzarnię krok po kroku?fot.  Varchar N / flickr.com

Samo palenisko może być murowane albo żeliwne. Można kupić gotowy piecyk z rurą. Standardowa odległość od paleniska do wędzarni to półtora metra, ale to już sprawa indywidualna, którą metodę wędzenia się wybierze.

Sama wędzarnia powinna mieć kształt małej chatki. Chodzi o to, by daszek był spadzisty i by miał dobrze dopasowane i szczelne drzwiczki, które można dokładnie zamknąć. Rura powinna mieć wejście z dołu budowli, dlatego wędzarnia powinna być umieszczona na podwyższeniu. Musi mieć również możliwość otwierania i przymykania jej wylotu, żeby regulować ilość dymu a co za tym idzie wysokość temperatury. Dobrym rozwiązaniem jest montaż termometru, który umożliwi nam pełną kontrolę nad procesem wędzenia.

Wędzarnia z beczki

To jeden z najprostszych sposobów na własną wędzarnię i zwyczajnie tani. Wystarczy zdobyć metalową beczkę, oczywiście nie po chemikaliach.

Trzeba usunąć pokrywę oraz dno beczki a na spodzie umieścić metalową siatkę. W środku zamontować drążki a do nich haczyki. Górę można zabezpieczyć np. workiem jutowym. Tak przygotowaną beczkę trzeba połączyć z rurą i paleniskiem (może to być zwykła koza albo murowane palenisko). I gotowe. Szybko, tanio i efektywnie. Może nie wygląda tak pięknie jak ta drewniana, ale jest i posłuży kilka ładnych lat.wędzarnia wędzeniefot. piqsels.com

Wędzarnia murowana

To już wyższy stopień wtajemniczenia i nie każdy się porwie na wymurowanie z cegieł czy kamieni pięknej wędzarni. Ale wystarczy trochę samozaparcia, dobry projekt i można stworzyć wędzarnię marzeń.

Do wykonania można użyć cegłę klinkierową, kamienie naturalne albo bloczki betonowe. Wszystko trzeba ze sobą połączyć przy pomocy zaprawy murarskiej tak, by uzyskać pożądany kształt. Zasady konstrukcji są takie same jak w wypadku wędzarni drewnianej. Oczywiście budowla może być czymś więcej niż samą wędzarnią. Może przy okazji być grillem, mieć blat roboczy, szafki czy zlewozmywak. Ograniczać może nas tylko wyobraźnia. No i w tym wypadku na pewno finanse. Stworzenie bowiem takiej budowli z cegły, ze wszystkimi dodatkami będzie trochę kosztowało, ale zawsze można poprzestać wybudowaniu samej wędzarni.

fot. główne źródło własne

Przeczytaj także

Dodaj komentarz