Uprawa warzyw w skrzyniach to atrakcyjna i estetyczna, choć wciąż mało popularna, forma uprawy warzyw. Ma ona swój praktyczny wymiar, ponieważ skrzynie na warzywa są rodzajem wzniesionych rabat, dzięki czemu łatwiej jest je pielęgnować. Mamy nadzieję, że ten wygodny i wydajny sposób uprawy warzyw zagości w Waszych ogródkach. Zobacz, jak stworzyć ten naturalny, mini ogród i cieszyć się jego plonami, nawet jeśli nie dysponujesz dużą przestrzenią.
Ogród warzywny w skrzyniach. Czy jest wart wysiłku?
Odpowiedź brzmi: zdecydowanie tak. Istnieje szereg zalet tego rozwiązania, mimo że założenie ogrodu w skrzyniach może się wydawać nieco pracochłonne. Zapewniamy, że jego atuty niewątpliwie zrekompensują początkowy trud. Przyjrzymy się im bliżej.
Estetyczny i uporządkowany wygląd ogródka
Jeden rzut oka wystarczy, by dostrzec, że ta forma uprawy warzyw jest po prostu bardzo ładna i wprowadza poczucie harmonii. Ponadto, w prosty sposób oddziela od siebie uprawy. Ogrodniczy pedanci (w pozytywnym znaczeniu tego słowa) zapewne ucieszą się z takiego obrotu spraw. Dla kreatywnych dusz natomiast nie lada gratką może okazać się możliwość pomalowania skrzyń na różne kolory. W ten sposób nie tylko je upiększymy i damy upust twórczym wizjom, ale także możemy wprowadzić w ogrodzie system identyfikacji roślin według kolorów, zwłaszcza kiedy jeszcze nie widać, co z nich wyrośnie.
Podniesione grządki
Grządki w skrzyniach znajdują się nieco wyżej niż te uprawiane w tradycyjny sposób. Może mieć to szczególne znacznie dla osób starszych i chorych, które mają problemy ze schylaniem się. Inną zaletą podwyższonych grządek jest ich większa odporność na chwasty i szkodniki, ponieważ mają one utrudniony dostęp do skrzyń. Jak można oprzeć się tylu zaletom.
Większa różnorodność upraw
Często gleba w naszym ogrodzie nie nadaje się z różnych powodów do uprawy warzyw. Jeśli marzy nam się kultywacja wielu różnych gatunków, skrzynie na warzywa mogą być idealnym rozwiązaniem. Za ich pomocą możemy w łatwy sposób odgrodzić poszczególne rodzaje używanej w grządkach ziemi, a co za tym idzie uprawiać każde warzywo w optymalnej dla niego glebie.
Przygotowanie skrzyń do uprawy warzyw
Stworzenie własnego ogrodu przy wykorzystaniu skrzyń nie jest wysoce skomplikowane, warto jednak trzymać się kilku zasad, by nie robić tego na oślep i przypadkiem nie zabłądzić. Skrzynie na warzywa można wykonać z praktycznie dowolnych desek, o ile będą odpowiednich rozmiarów. Można wykorzystać do ich zbicia na przykład stare, niepotrzebne meble, a jeśli takich nie mamy odpowiednie deski zakupić. Dodajmy do tego młotek i gwoździe, a najlepiej wiertarkę z wkrętami. Zanim jednak entuzjastycznie zabierzemy się za zbijanie zebranego materiału, warto przynajmniej mniej więcej zaplanować, co chcemy osiągnąć.
Odpowiednie deski
Potrzebne nam będą grube i szerokie deski. Powinny nam one pozwolić osiągnąć wysokość przynajmniej 40 centymetrów, a jeśli ogrodem będą zajmowały się osoby starsze ponad 60 centymetrów. Poza odpowiednimi deskami, które będą stanowić brzegi rabaty, przydadzą się nam się jeszcze mniejsze deseczki o przekroju kwadratu, których użyjemy w charakterze kantówek. Pamiętajmy, by nie wykonywać zbyt szerokich skrzyń. Metr jest optymalnym wyborem, ponieważ w przypadku tych szerszych będzie dużo trudniej dostać się do środkowych grządek. Zamiast jednej szerokiej skrzyni, postawmy lepiej na kilka z nich obok siebie, oddzielone miejscem na ścieżkę. Dzięki temu, bez problemu możemy zaglądać, co słychać u naszych zielonych podopiecznych i ruszyć z pomocą, jeśli coś im dolega.
Przygotowanie miejsca
Kiedy wiemy już, jakie dokładnie wymiary będą miały nasze skrzynie na warzywa, możemy zająć się przygotowaniem miejsca pod nie. Należy usunąć z niego darń. Dodatkowo korzystnym zabiegiem będzie też przekopanie ziemi. Przy wyborze lokalizacji pamiętajmy, że warzywa najlepiej rosną na miejscach dobrze nasłonecznionych.
Skrzynie na warzywa – budowa
By skrzynie na warzywa była idealne, należy przy ich budowie trzymać się kilku zasad. Na początku wbijamy kantówki głęboko w ziemię. Umieszczamy po jednej w każdym rogu planowanej skrzyni i w połowie długości desek. Zapewni to stabilność całej konstrukcji. Do nich przybijamy lub przymocowujemy za pomocą wkrętów pozostałe deski. Przed umieszczeniem w skrzyniach podłoża, warto zabezpieczyć dno za pomocą metalowej siatki. Tak zabezpieczone skrzynie na warzywa będą nie do sforsowania dla kretów. Nie stosujemy nieprzepuszczalnych mat ani foli, ponieważ utrudni to odpływanie nadmiaru wody ze skrzyń. Teraz umieśćmy na dnie tekturę.
Ograniczy to wysychanie gleby, a kiedy ten celulozowy materiał rozłoży się, dodatkowo ją zasili. Następną warstwą powinien być materiał organiczny. Możemy użyć usuniętej wcześniej darni, gałązek, czy liści. Całość przysypmy kompostem i dopiero teraz ziemią. Użyjmy takiej, odpowiedniej do warzyw, które chcemy uprawiać. Do większości nadaje się bogata w składniki odżywcze ziemia próchnicza.
Wysiew warzyw do skrzyń
Przed rozpoczęciem wysiewu, dobrze jest poczekać kilka dni, aby gleba osiadła. Dosypujemy wtedy jeszcze trochę ziemi. Nasiona można wysiewać bezpośrednio do skrzyń. Do tego celu nadadzą się tak naprawdę wszystkie warzywa. Warto wymienić tutaj rośliny kapustne i inne warzywa liściowe. Także papryka i pomidory poczują się w nich jak w domu. Do uprawy w skrzyniach nadają się również zioła takie jak bazylia, szczypiorek czy oregano.
Pielęgnacja warzyw w skrzyniach
Gleby w skrzyniach zasadniczo się nie przekopuje, a jedynie dosypuje się wraz z nowym sezonem warstwę kompostu. Można też dodatkowo używać nawozów naturalnych, na przykład gnojówki. Z plewieniem jest mniejszy problem niż w przypadku tradycyjnych grządek, ponieważ skrzynie utrudniają przenikanie do nich chwastów. Można podzielić uprawy na mniejsze sektory za pomocą listewek, co nie tylko posegreguje uprawy, ale też ułatwi stosowanie zasad płodozmianu w kolejnych latach uprawy, kiedy gleba nie będzie już tak żyzna. Ziemia w skrzyniach może przesychać nieco szybciej niż ta na tradycyjnych grządkach. Warto kontrolować to zwłaszcza w miesiącach letnich. Najlepszym rozwiązaniem jest wyposażyć skrzynie na warzywa w linie kroplujące.
Uprawa warzyw w skrzyniach nie jest trudnym przedsięwzięciem, a z pewnością ma wiele zalet. Teraz kiedy wiemy już, jak się za to zabrać, z pewnością nie przysporzy nam ona problemów. Jeśli z żalem patrzymy na te uprawy, gdyż sami nie jesteśmy właścicielami ogrodu, spieszymy donieść, że niezgorszy warzywnik w skrzynkach można sobie założyć na balkonie.
Wady podwyższonych grządek
Podwyższone półki grządek oferują cały wachlarz zalet, niestety mają również pewne wady. Przede wszystkim wymagają one większego wysiłku w zakresie podlewania uprawy, gdyż wysokie nasłonecznienie pomimo faktu, że wspaniale ociepla podłoże, równie szybko przesusza ziemię. W uprawie w skrzyniach należy liczyć się też z ryzykiem przemarzania roślin – szczególnie gatunków wieloletnich. Wadą może być również to, że uprawa ta bywa często znacznie droższa od tradycyjnej – konieczne jest zainwestowanie w drewno, świeże podłoże itp., jednak koszty te można zmniejszyć wykorzystując np. deski z recyklingu, dobrej jakości ziemię z ogrodu i samodzielnie przygotowany kompost.
Fot. główna: Robert Pruner/flickr.com