|
Kukurydza cukrowa (Zea mays) |
|
| Wysokość | ok. 2,5 m |
| Kwitnienie | VIII, IX |
| Stanowisko | słoneczne |
| Wilgotność gleby | umiarkowanie sucha |
| Ozdobność | owocostany |
| Pokrój | wyprostowany, wzniesiony |
Jak wygląda kukurydza cukrowa
Jest to roślina jednoroczna o przekroju wzniesionym i sięga nawet do 2,5 metra wysokości. Ma szerokie, skrętoległe liście. Jej kwiaty męskie przybierają postać wiech osadzonych na szczytach źdźbeł, z kolei żeńskie tworzą żółte kolby pokryte pochwami liściowymi. Owocem kukurydzy cukrowej są najczęściej żółte (ale są odmiany o ziarnach czerwonych, brązowych a nawet czarnych) ziarniaka zebrane w kolbach o masie do nawet 0,5 kg. Charakterystyczna dla tych ziaren jest wysoka zawartość cukrów, dzięki czemu są wyjątkowo słodkie.
Uprawa kukurydzy cukrowej
Kukurydza cukrowa nie należy do trudnych w uprawie, ma jednak dość wysokie wymagania glebowe i środowiskowe. Najlepszym podłożem dla jej bujnego wzrostu jest gleba żyzna, próchnicza a przy tym obojętna lub lekko kwaśna (pH 6-7). Dlatego jesienią dobrze jest ją zasilić obornikiem albo kompostem.
Roślina ta uwielbia ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatru stanowiska, a przy tym nieźle znosi krótkie okresy suszy. Ponieważ zapylana jest przez wiatr, dla najlepszego efektu warto sadzić ją w prostokątnych lub kwadratowych poletkach (nie w rzędach). Nasiona w glebie warto umieścić w okolicach w okolicach 15 maja, gdy temperatury w nocy nie spadają już poniżej 10°C. Jeśli chcemy przyspieszyć plonowanie, możemy uprawiać kukurydzę cukrową z rozsady. Wówczas nasiona wysiewa się do najlepiej pojedynczych pojemników już z początkiem kwietnia. Sadzonki do gruntu przesadzamy w drugiej połowie maja, gdy nie ma już ryzyka przymrozków, na która kukurydza jest wrażliwa. Powinny mieć wysokość ok. 15 cm.
Najczęściej wysiewa się ją w rozstawie rzędów co 50-60 cm, na głębokości 2-4 cm w odległości ok. 30-40 cm.
Roślina ta doskonale rośnie także jako poplon. Zbiór kolb kukurydzy cukrowej przypada na połowę lub koniec sierpnia i przeprowadzany jest w miarę jej dojrzewania, gdyż stare kolby nie są już zdatne do spożycia z racji na mączyste i twarde ziarna.
Pielęgnacja kukurydzy cukrowej
Jeśli okres bezdeszczowy się przedłuża, kukurydzę należy podlać, zwłaszcza w początkowym okresie wzrostu, im większa tym bardziej jest odporna na niedobory wody. Oczywiście w początkowej fazie wzrostu konieczne jest odchwaszczanie podłoża wokół, przy okazji dobrze spulchnij glebę, co dodatkowo dobrze wpłynie na rozwój kukurydzy.
W uprawie kukurydzy nie można przesadzić z azotem, bo swoje siły będzie wkładać w rozwój liści, zamiast w rozwój kolb z nasionami. Natomiast świetnie zrobi jej na dodatkowe zasilenie nawozami bogatymi w fosfor i potas. Polecam do tego celu Biohumus, nawóz bardzo skuteczny, a przy tym naturalny.
Zbiór kukurydzy cukrowej
Ziarna kukurydzy cukrowej są najsmaczniejsze, gdy są młode i delikatne, dlatego zbieraj kolby, gdy wyrastające z kolby włókna (tzw. „włoski”) zaczynają brązowieć. Zazwyczaj dzieje się to 18–24 dni po zapyleniu kwiatów. Można to sprawdzić, delikatnie odchylając osłony kolb. Ziarenka powinny być już dobrze wybarwione i sięgać samego prawie szczytu kolby. Jeśli wciśnięte ziarno jest już dość twarde, ale jednocześnie dość łatwo jest zgnieść, znaczy to, że można rozpocząć plony. Jeśli kolby zbyt długo pozostają niezarwane, wówczas ziarna staną się mączyste i mniej smaczne.
Wartości odżywcze kukurydzy cukrowej
Kukurydza cukrowa jest źródłem:
- węglowodanów (głównie cukrów prostych, które odpowiadają za jej słodycz),
- błonnika pokarmowego, wspomagającego trawienie,
- witamin (zwłaszcza B1, B3, kwasu foliowego i witaminy C),
- minerałów, takich jak magnez, fosfor, potas i żelazo,
- przeciwutleniaczy, w tym luteiny i zeaksantyny, które wspierają zdrowie oczu.
Zastosowanie kukurydzy cukrowej w kuchni
Kukurydza cukrowa to niezwykle uniwersalne warzywo, które można przygotować na wiele sposobów:
- kukurydza gotowana – najpopularniejszy sposób przygotowania – wystarczy gotować kolby przez 10–15 minut w osolonej wodzie, a następnie podawać je oprószone solą z dodatkiem masła,
- kukurydza grillowana – można ją grillować bezpośrednio na ruszcie, albo owinąć w cynfolię z dodatkiem oliwy i soli, idealna jako dodatek do letnich potraw,
- kukurydza jako dodatek do zup i sałatek – dodaje potrawom słodyczy i chrupkości, a zupa krem z kukurydzy to rozkosz dla podniebienia,
- kukurydza idealnie nadaje się do mrożenia i konserwowania – po zamrożeniu świeżej zachowuje wszystkie swoje właściwości.
Ciekawostka z życia kukurydzy cukrowej
- ziarna kukurydzy cukrowej mogą być również przetwarzane na popcorn, bez którego żaden seans filmowy nie mógłby się stać idealnym 😉
- roślina o historycznym znaczeniu: kukurydza była uprawiana już ponad 9 tysięcy lat temu w Ameryce Środkowej. Była nie tylko podstawowym pożywieniem, ale także elementem kultury i wierzeń rdzennych mieszkańców
- niezwykłe kolory: choć najczęściej spotykana jest kukurydza żółta, istnieją odmiany o ziarnach białych, czerwonych, fioletowych, a nawet czarnych!
Kukurydza cukrowa – odmiany
Wśród wartych uwagi odmian kukurydzy cukrowej wymienić należy:
- Kukurydza cukrowa 'Tatonka’ – odmiana słodka i wcześnie dojrzewająca;
- Kukurydza cukrowa 'Złota Karłowa’ – wczesną odmianę o niskim wzroście;
- Kukurydza cukrowa 'Aztek’ – wymagającą odmianę wysoką, oferującą duże plony;
- Kukurydza cukrowa 'Golden Bantam’ – odmianę plonującą we wrześniu oferującą słodkie i miękkie ziarna.
Fot. główna: Löwe 48, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
