Marzy Ci się zjedzenie jabłka zerwanego wprost z drzewka, które tak pachnie i smakuje, że mowy nie ma by poczuć ten smak i aromat kupując jabłka w sklepie? Nie masz niestety dużego ogrodu, ba! Nie masz go wcale? To poniżej recepta na to, jak mieć jabłka pod ręką, wprost z drzewka. I nie tylko jabłka. Wystarczy niewielki ogródek albo taras, albo balkon i każdy ogrodnik – amator może zostać mini sadownikiem.
Najbardziej popularne mini drzewka owocowe, to drzewa owocowe o pokroju kolumnowym, ale możemy zakupić również drzewka i odpowiednio ciąć tworząc tzw. superkolumny oraz samodzielnie formować miniaturowe drzewka owocowe w tzw. kordony.
Minidrzewka owocowe kolumnowe
Minidrzewka owocowe kolumnowe to odmiany drzew owocowych o pokroju kolumnowym. Charakteryzują się tym, że wytwarzają silny przewodnik, od którego prawie pod kątem prostym wyrastają krótkopędy. Rozpiętość tego typu drzewek nie przekracza zazwyczaj 80 cm, a wysokość to ok. 2-3 m. Można je zatem sadzić w odległości zaledwie metr od siebie. Idealnie nadają się więc do uprawy w niewielkich nawet ogrodach, ale również w pojemnikach na balkonach i tarasach.
Odmiany kolumnowe drzewek owocowych
Odmiany minidrzewek jabłoni
Najchętniej uprawiane spośród drzew kolumnowych są rożne odmiany jabłoni, tzw. Balleriny. Ich cechą charakterystyczną jest to, że nie wytwarzają one zupełnie długopędów a z przewodnika wyrastają jedynie krótkopędy. Dodatkowo nasz umiarkowany klimat powoduje, że w zasadzie nie ma konieczności ich przycinania, co często jest konieczne w regionach cieplejszych, gdzie wzrost krótkopędów jest bardziej intensywny. Generalną cechą drzew kolumnowych jest to, że bardzo wolno rosną, a jeśli nawet zdarzają się cięcia, to nie powodują one przyspieszenia przyrostów. Drzewka te szybko zaczynają owocować, bo już w drugim albo trzecim roku uprawy. Aby zapewnić sobie bardziej obfite plony, warto posadzić nawet kilka odmian tego samego gatunku, dzięki czemu będą się wzajemnie zapylały.
Mini drzewko owocowe – jabłoń karłowa
Do najbardziej popularnych odmian minidrzewek jabłoni należą: 'Flamenco’, 'Bolero’ (nadaje się do przechowywania), 'Polka’ a także 'Waltz’ (nadaje się do przechowywania), które są odmianami licencjonowanymi. Warto też kupić ciekawą odmianę Ballerina 'Mezzo’, na jej pniu zaszczepione są bowiem dwie odmiany 'Bolero’ i 'Flamenco’.
Odmiany minidrzewek gruszy
Do najpopularniejszych odmian kolumnowych gruszy należą: 'Saphira’, której owoce są barwy zielonkawej, a gdy dojrzewają pod koniec września ich kolor zmienia się na żółty oraz 'Decora’, której owoce są duże, koloru zielonego z ozdobnym, czerwonym rumieńcem.
Odmiany minidrzewek czereśni
Minidrzewka czereśni przepięknie prezentują się wiosną, wręcz oblepione kwieciem. Wszystkie odmiany minidrzewek czereśniowych są samopylne. Do najpopularniejszych odmian 'Queen Mary’, która jest odmianą późną o dużych, twardych czerwonych owocach. Inna późna odmiana to 'Victoria’ o owocach ciemnoczerwonych i twardych. I jeszcze jedna ciekawa propozycja, a mianowicie 'Silva’, tym razem jest to odmiana wczesna o bardzo słodkich, dużych, jasnoczerwonych owocach.
Odmiany minidrzewek śliwowych
Szczególnie dwie odmiany śliw kolumnowych zasługują na to by mieć je w ogrodzie. Ta pierwsza to ’Fruca’, której owoce są ciemnogranatowe, pokryte kutnerem a miąższ żółty, który z łatwością oddziela się od pestki. Ta druga to 'Imperial’, bardzo obficie owocująca, której owoce mają fioletową skórkę i żółty miąższ bez problemu oddzielający się od pestki. Odmiana ta ma jeszcze jedną zaletę – jest odporna na choroby.
Uprawa minidrzewek owocowych
Minidrzewka możemy zakupić w dwóch wersjach. Pierwsza, to drzewka uprawiane w donicach, które można przesadzać do większych donic albo sadzić w gruncie w każdym momencie sezonu wegetacyjnego, z tym zastrzeżeniem, że należy je systematycznie podlewać, zwłaszcza te posadzone latem. Druga to drzewka z odkrytym korzeniem, wykopane wprost z gruntu. I te lepiej jest sadzić w gruncie tak jak „normalne” drzewka owocowe, czyli wiosną, zanim ruszy wegetacja, albo jesienią, gdy nie mają już liści. Choć tak naprawdę odpowiednio pielęgnowane mogą się udać posadzone i w innym terminie, ale ich szanse na przyjęcie się są nieco niższe.
Mini drzewka, depositphotos.com
Minidrzewka mają takie same wymagania uprawowe, co wszystkie inne drzewka owocowe. Różnica jest tylko taka, że ze względu na to, że są mini, można je sadzić metr od siebie albo uprawiać w pojemnikach.
Decydując się na uprawę minidrzewek w pojemnikach, musimy spełnić kilka warunków:
- donica powinna być duża,
- na dnie powinna znaleźć się kilkucentymetrowa warstwa drenażowa (kamyki, żwir, keramzyt),
- należy wybrać ziemię żyzną, bogatą w składniki pokarmowe,
- trzeba pilnować systematycznego podlewania by nie dopuścić do przesuszenia podłoża,
- ze względu na ograniczoną ilość podłoża a co za tym idzie szybko znikające substancje pokarmowe należy systematycznie i często drzewka zasilać, najlepiej nawozami organicznymi,
- jeśli rośliny nie przesadzamy do większej donicy i nie wymieniamy przy tym całkowicie podłoża, to każdej wiosny należy zebrać delikatnie wierzchnią warstwę ziemi i zastąpić ją nową, najlepiej kompostową,
Minidrzewka pięknie i obficie kwitną, należy jednak wiedzieć, że nie są w stanie wykarmić tak dużej liczby owoców, dlatego powinno się część zawiązków owoców usuwać. Lepiej jest mieć mniej owoców, ale za to będą dorodne i smaczniejsze. I zapobiegnie to owocowaniu mini drzewek co drugi rok.
Minidrzewka owocowe rzadko wymagają cięcia, nie wytwarzają bowiem w zasadzie długopędów. Jeśli nawet usuwamy jakieś pędy chore czy przemarznięte, nie będzie to skutkowało nadmiernym ich przyrostem. Natomiast istotną kwestią jest pilnowanie, by pędy boczne nie kierowały się ku górze, ale jak najbardziej prostopadle do przewodnika, czyli pędu głównego. Jeśli nie rosną prawidłowo, należy je przyginać za pomocą choćby zwykłych klamerek do mocowania prania.
Niestety minidrzewka nie są doskonałe. Nie są bowiem w pełni mrozoodporne. Jeśli uprawiamy je w donicach i mamy możliwość przeniesienia ich na zimę do chłodnego pomieszczenia, dobrze jest tak zrobić. Jeśli nie, to trzeba drzewka i donice zabezpieczyć przed mrozami. Nie wystarczy w tym wypadku zabezpieczyć samej części nadziemnej rośliny, trzeba również zabezpieczyć bryłę korzeniową. Jeśli donica stoi na balkonie albo tarasie, dobrze jest ją postawić na styropianie i dokładnie owinąć matą słomianą, jutą albo tekturą falistą. Poza tym budowa minidrzewek pozwala na bezproblemowe okrycie ich części nadziemnej specjalnymi kapturami, słomianymi matami, tekturą falistą albo owinięcie białą agrowłókniną.
Pamiętać również należy o wiosennych przymrozkach, które dużo częściej uszkadzają rośliny niż zimowe mrozy. Dlatego agrowłókniny nie chowamy, dopóki nie przeminą i okrywamy rośliny za każdym razem, gdy są zapowiadane.
Minidrzewka superkolumny
Ten rodzaj minidrzewek nie jest już tak w zasadzie bezobsługowy jak w przypadku tych kolumnowych. Drzewka te wymagają palikowania w celu utrzymania prostego przewodnika a także zwartego pokroju minidrzewka. Superkolumny powstają w wyniku szczepienia „normalnych” drzewek owocowych o wyglądzie kolumny na podkładkach słabo rosnących. Do tworzenia tych form nadają się w zasadzie tylko odmiany rodzące owoce na krótkopędach. Należą do nich np. jabłonie mutanty krótkopędowe 'Red Delicious’, 'Królowa Renet’ a także grusze 'Konferencja’, 'Decora’ czy 'Saphira’. Ale by drzewka w przyszłości były minidrzewkami, ich formowanie (odpowiednie cięcia) w kolumny musi się rozpocząć już w szkółce. Drzewka te formuje się każdej wiosny po posadzeniu, inaczej zaczną w końcu wyglądać jak ”normalne” drzewka owocowe.
Do tego typu uprawy najlepiej nadają się jabłonie i grusze, które w zasadzie bez problemu znoszą letnie cięcia. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by w ten sam sposób uprawiać wiśnie, czereśnie, śliwy czy brzoskwinie. Tu jednak ryzyko uprawy jest dużo większe, gdyż są to gatunki narażone na choroby grzybowe, dlatego po każdym cięciu należy rany starannie zabezpieczyć maścią ogrodniczą ze środkiem grzybobójczym.
Minidrzewka kordony
Ten rodzaj minidrzewek formuje się z normalnych drzew owocowych. Sadzi się je obok siebie (ok 60 cm), w kordonach właśnie np. przy ścianie budynku albo prowadzone na przymocowanych do kołków linkach. Ich przewodniki prowadzone są pod kątem 45o. Uprawa ta jest dość skomplikowana i tylko dla tych cierpliwych i systematycznych. Należy bowiem systematycznie i silnie przycinać pędy boczne by koncentracja owocowania umiejscowiona została na krótkopędach, jak najbliżej przewodnika. Nie jest to na pewno propozycja dla początkujących ogrodników.
Miniaturowe drzewka iglaste
Miniaturowe iglaki to kolejny rodzaj mini drzewek, które coraz chętniej wybieramy do naszych ogrodów. Mini iglaki zajmują równie mało miejsca co mini drzewka owocowe czy mini drzewka ozdobne. Mini iglaki posiadają takie same wymagania uprawowe co ich większe odpowiedniki. Będzie to zatem stanowisko słoneczne lub umiarkowanie słoneczne (w zależności od konkretnej odmiany), przepuszczalne i lekko kwaśne podłoże oraz umiarkowanie wilgotna gleba.
Ważne jest jednak zapewnienie mini iglakom odpowiednich warunków do zimowania. W ciągu dwóch pierwszych zim po ich posadzeniu powinniśmy okryć nasze rośliny oraz podlewać je w trakcie odwilży. Jeśli minidrzewka uprawiamy w donicach, przenieśmy je zimą w zaciszne, zacienione miejsce.
Fot. główna: mini drzewka, autor: Annie Spratt, Unsplash
