Odmiany żywotnika zachodniego są tak liczne, że trudno je wszystkie wymienić. Nic dziwnego, są bowiem bardzo popularne, gdyż tuje są łatwe w uprawie, zimozielone, idealnie pasują do każdego ogrodu. Różnią się od siebie pokrojem, kolorem igieł, wytrzymałością. Niektóre można sadzić w pojemnikach, inne będą doskonałym żywopłotem, jeszcze inne sprawdzą się w roli fantazyjnie uformowanego solitera. Poniżej przedstawiamy wybrane odmiany.
A wszystkiego u uprawie żywotnika zachodniego dowiecie się tutaj:
Karłowe odmiany żywotnika zachodniego
Danica
Osiąga 1 m wysokości i tyleż rozpiętości. To jeden z najmniejszych z iglaków, który naturalnie układa się w kształt kuli. Ma niewielkie roczne przyrosty – ok. 5 cm, a dorasta do 50 cm po 10 latach. Jego łuski są miękkie w kolorze ciemnej, żywej zieleni, który to kolor zmienia się zimą na lekko brązowawy. Doskonale znosi cięcia, ma niewielkie wymagania i jest rośliną wytrzymałą na warunki atmosferyczne. Kluczowe jednak jest utrzymanie stale umiarkowanie wilgotnego podłoża, gdyż roślina ma bardzo płytkie korzenie, podlewać trzeba ją zarówno w okresach bezdeszczowych latem jak i zimą. Dobrze jest więc zastosować naturalną ściółkę. Może rosnąć zarówno w słońcu jak i półcieniu. Doskonale nadaje się do uprawy w pojemnikach.
Odmiany żywotnika zachodniego – Danica, źródło: depositphotos.com
Miriam
Osiąga 1 m wysokości i tyleż rozpiętości. Również zalicza się do grona najmniejszych iglaków i również naturalnie ma pokrój kuli, który to jeszcze bez problemu można dopieścić cięciami. Łuski tej odmiany są miękkie, w kolorze żywej zieleni, a przyrosty złociste. Zimą nieco brązowieją. Ta odmiana również nadaje się do upraw doniczkowych. Ziemia powinna być wapienna, czyli mieś odczyn zasadowy do obojętnego. I ta odmiana wymaga podlewania przez cały rok, jeśli następują długie okresy bezdeszczowe lub bezśnieżne. Odmiana ta nie wytwarza szyszek.
Waterfield
I ta odmiana dorasta do 1 m wysokości i rozpiętości i naturalnie ma pokrój kuli. Przyrosty ma tak niewielkie (do 5 cm rocznie), że po 10 latach może nie osiągnąć nawet 50 cm wysokości i rozpiętości, a przycinany nawet mniej. Ma piękne, jasnozielone igły ze złotymi przyrostami, brązowiejące nieco zimą. I ma dokładnie takie same wymagania jak tuje opisane powyżej.
Inne dostępne odmiany karłowe to: Little Dorrit, Hoseri, Reingold oraz Maria.
Wszystkie one doskonale nadają się do uprawy jako iglaki na balkon i taras.
O innych iglakach karłowych przeczytacie tutaj:
Stożkowe odmiany żywotnika zachodniego
Yellow Ribbon
Odmiana dorastająca do 4 m wysokości i 1,5 m rozpiętości. Pięknie, naturalnie formująca się w regularny stożek, ma złocistozielone igły. Im więcej słońca, tym łuski będą bardziej złote. Roślina ma niewielkie wymagania, ale tu również należy dbać o podlewanie (również zimą) ze względy na płytkie korzenienie się. Toleruje glebę od lekko kwaśnej do zasadowej. Doskonale znosi cięcia i formowanie.
Odmiany żywotnika zachodniego – Yellow Ribbon, autor: Ruff tuff cream puff, CC0, commons.wikimedia.org
Aureospicata
Odmiana dorastająca do 3-4 m wysokości po 10 latach, a docelowo nawet do 10 m i 2 m rozpiętości. Ma szerokostożkowy pokrój. Jej łuski są barwy ciemnozielonej a młode przyrosty złociste. Odporna na duże mrozy, lubi stanowiska słoneczne i stale lekko wilgotne podłoże. Wymaga podlewania w okresach suszy.
Sunkist
Odmiana dorastająca do 1,5-2 m wysokości o szerokostożkowym pokroju. Jej łuski mają piękną, żółtawo-złocistą barwę, która utrzymuje się przez cały rok. Im więcej słońca, tym bardziej złote łuski. Tuja ta jest bardzo odporna na niskie temperatury. Reszta wymagań taka sama jak w przypadku innych żywotników.
Spiralis
Żywotnik zachodni ‘Spiralis’ (Thuja occidentalis Spiralis) – odmiana o luźnym, stożkowatym pokroju, dość silnym wzroście. W wieku 10 lat osiąga około 3 metry wysokości, roczny przyrost żywotnika ‘Spiralis’ to 20 centymetrów. Docelowo może uzyskać 10 metrów wysokości. Krzew tworzy luźne stożki o spiralnie poskręcanych pędach w ciemnozielonym zabarwieniu.
Uprawa żywotnika zachodniego ‘Spiralis’
Odmiany żywotnika zachodniego – Spiralis, autor: Baummapper, Wikipedia CC BY-SA 3.0 de
Żywotnik zachodni ‘Spiralis’ to krzew iglasty o małych wymaganiach glebowych. Lubi dość żyzne i raczej wilgotne podłoża, dobrze się czuje na przepuszczalnych oraz piaszczysto- gliniastych miejscach. Im większa wilgotność powietrza tym lepiej dla rośliny. Dla dobrego i zdrowego rozwoju tui, należy raz w roku podsypać nawozem do roślin iglastych, a także ściółkować roślinę. Wzbogaci to glebę w próchnicę i utrzyma odpowiedni poziom wilgoci.
Żywotnik zachodni ‘Spiralis’ na suchych glebach rośnie słabo: korona krzewu jest luźniejsza, co sprawia że rośliny chorują. Roślinę najlepiej sadzić na wiosnę, pamiętając o obfitym i regularnym podlewaniu sadzonki. Żywotniki zachodnie ‘Spiralis’ preferują stanowiska słoneczne lub lekki półcień, dobrze znoszą zanieczyszczenia powietrza. Polecane do większych założeń ogrodowych, wykorzystywane są do nasadzeń w dużych parkach zieleni miejskiej, doskonałe na szpalery i wyższe żywopłoty.
Inne odmiany stożkowe to: Kórnik, Europe czy Miky
Kolumnowe odmiany żywotnika zachodniego
Brabant
Odmiany żywotnika zachodniego – Brabant, autor: Athantor, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
To jedna z najpopularniejszych odmian żywotnika. Dorasta do 5 m wysokości (3 m po 10 latach) i 1,5 m rozpiętości. Jest to typowa tuja kolumnowa o krótkich konarach, idealna do przycinania, a każde cięcie skłania roślinę do zagęszczania się. Młoda roślina rośnie dość szybko, bo ok. 30 cm w roku, z czasem tempo znacząco zwalnia, a jej igły są koloru jasnej, soczystej zieleni. Wszystko to sprawia, że jest w czołówce roślin, które tworzą żywopłoty. Odporność nawet na radykalne cięcia sprawi, że jak żadna inna roślina nadaje się nawet na te najwęższe, konkurując może tylko z Thują Szmaragd.
Aurescens
To stara, polska odmiana tui dorastająca do 6 m wysokości i 1,5 m rozpiętości po ok. 10 latach, jej roczny przyrost to ok. 15-20 cm. Idealna na wysokie żywopłoty. Jej łuski są barwy złocistozielonej, a końcówki są tak błyszczące, że ma się wrażenie że w tujach odbija się słońce i rozjaśnia całą przestrzeń. Odmianę tę dobrze jest sadzić w miejscach słonecznych. Podłoże powinno być stale umiarkowanie wilgotne. Jeśli roślina zasycha zimą, oznacza to, że brakuje jej wody.
Szmaragd
Żywotnik zachodni Szmaragd (Thuja occidentalis 'Smaragd’) to jeden z najpopularniejszych iglastych, zimozielonych krzewów ogrodowych. Odmiana charakteryzuje się zwartym, regularnym, stożkowatym pokrojem, który z wiekiem i wysokością staje się bardziej kolumnowy. Po 10 latach uprawy osiąga 3 metry wysokości, roczny przyrost szacuje się na 15-20 centymetrów rocznie. (Odmiana może dorosnąć nawet do 10 metrów wysokości i 2,5 metra rozpiętości).
Tuja Szmaragd najbardziej intensywny odcień szmaragdowy utrzymuje od wiosny do późnej jesieni. Igły w formie łusek, na pędach wierzchołkowych są szmaragdowo-zielone, zaostrzone, odstające, rzadko rozmieszczone – 4 mm długości. Igły na gałązkach są tępo zakończone, silnie przylegające i mają do 2,5 mm długości.
Odmiany żywotnika zachodniego – Szmaragd, źródło: depositphotos.com
Thuja Smaragd posiada również owoce, są to drobne szyszki, wyrastające na krótkich rozgałęzieniach bocznych pędów. Początkowo żółtozielone w lecie, po dojrzeniu jasnobrązowe. Żywotnik zachodni Szmaragd nadaje się do ogrodów i parków oraz jako element zieleni osiedlowej. Polecany na formowane żywopłoty i do pojedynczych nasadzeń jako soliter. Wspaniale będzie się prezentował z innymi iglakami na rabatach i w ogródkach skalnych.
Odmiany niskie żywotnika zachodniego
Odmiany niskie żywotnika zachodniego nadają się nie tylko do uprawy w ogrodzie, ale również do sadzenia choćby w dużych donicach czy skrzyniach na balkonie albo na tarasie. Oczywiście sadząc je w pojemnikach trzeba dobrze zabezpieczyć donice przed zimą, żeby nie przemarzły korzenie. Odmiany niskie żywotnika zachodniego nie tylko nie osiągają dużych wysokości, ale przy tym bardzo wolno często rosną. A przycinane mogą być naprawdę miniaturową rośliną.
Thuja Tuja Żywotnik zachodni 'Danica Aurea’
Żywotnik zachodni 'Danica Aurea’ to niski żywotnik o zwartym pokroju. Ma kulisty kształt i żółte pędy. To prawdziwa, miniaturowa wersja żywotnika zachodniego, dorastająca do ok. 0,7 m wysokości i rozpiętości. Roczny przyrost to jedynie około 3 cm. Idealna odmiana do uprawy w donicach, ale również jako obwódki rabat czy niski żywopłot.
Thuja Tuja Żywotnik zachodni 'Globosa’
Żywotnik zachodni 'Globosa’ to krzew, który nie przycinany dorośnie po 7-10 latach do wysokości maksimum 1,5 metra. Jego roczny przyrost to ok. 6 cm. Jego pędy są barwy jasnozielonej, a korona ma kulisty kształt. Idealny do uprawy w przydomowych ogrodach, na skalniakach oraz w pojemnikach.
Thuja Tuja Żywotnik zachodni 'Rheingold’
Żywotnik zachodni 'Rheingold’ ti niska odmiana żywotnika o złotych igłach, przybierających jesienią rudawy odcień. Jest to niski krzew, wolno rosnący, w ciągu 10 lat osiąga około 1 metra wysokości. Odmiana idealna do uprawy doniczkowej, na skalniaki czy do przydomowych ogrodów.
Thuja Tuja Żywotnik zachodni 'Golden Globe’
Żywotnik zachodni Golden Globe to niski żywotnik zachodni, który nie przycinany dorośnie po 7-10 latach do około metra wysokości. Jego pędy wybarwiają się na złoty kolor. Idealny do uprawy w donicach, na skalniakach ale również w ogrodach, jako soliter albo w większej ilości tworząc niskie żywopłoty albo obwódki rabat.
Uprawa żywotnika zachodniego Szmaragd
Thuja ‘Smaragd’ dobrze się czuje na stanowisku słonecznym i półcienistym, w miejscu bardzo zacienionym jej pokrój i wybarwienie nie będzie już tak efektowne. Gleba, jak u wszystkich tuj, powinna być żyzna, przepuszczalna, piaszczysto-gliniasta o odczynie wapiennym, umiarkowanie wilgotną. Poradzi sobie również na glebach słabszych.
Żywotnik zachodni ‘Smaragd’ przez pierwsze lata powinien być regularnie podlewany, zwłaszcza w okresie suszy. Doskonale reaguje na cięcia i formowanie, zabieg ten możemy wykonać dwa razy w roku, pod koniec czerwca i w końcu sierpnia. Odmiana odporna na niskie temperatury, chociaż na czas bezśnieżnych i mroźnych zim warto krzew zabezpieczyć przed przemarznięciem.
Aby zapewnić roślinie optymalne warunki do rozwoju należ pamiętać o odpowiednim zasilaniu. Tuję Smaragd nawozimy 2-3 razy w sezonie. Pierwsze w kwietniu, drugie na początku lipca, trzecie na przełomie września i października, pamiętając o prawidłowym doborze i stosowaniu nawozów. Odmianę najłatwiej można rozmnożyć poprzez sadzonki. Najlepszym czasem na sadzenie do gruntu to wiosna lub jesień. Żywotnik zachodni 'Smaragd’ to krzew odporny na zanieczyszczenia powietrza, na choroby i ataki szkodników.
Inne odmiany żywotnika zachodniego kolumnowe to: Golden Bramand, Columna, Szmaragd Gold.
Wszelkie zabiegi pielęgnacyjne żywotników należy wykonywać w rękawiczkach. Tuje bowiem zawierają toksyczny związek chemiczny o nazwie tujon, który może powodować nawet silne podrażnienia skóry!
A wszystkiego o tym czy tuje są trujące dowiecie się tutaj:
Fot. główna: depositphotos.com