Siejąc i sadząc rośliny zawsze trzeba mieć z tyłu głowy, że ogród powinien służyć nie tylko nam, ale również innym stworzeniom. Pszczoły, które są naszymi wielkimi sprzymierzeńcami i dzięki którym możemy cieszyć się obfitymi plonami, powinny mieć w naszym ogrodzie obficie zaopatrzoną stołówkę przez cały sezon. O ile latem bez większych problemów znajdują pokarm, to na przednówku jest to o wiele trudniejsze. Dlatego warto zadbać by i wczesną wiosną pszczoły nie miały problemów ze znalezieniem pyłku i sadzić rośliny dla pszczół użyteczne.
Jest kilka roślin, które nie tylko pięknie przyozdobią ogród, ale na przednówku będą jednocześnie dobrze zaopatrzonym bufetem dla pszczół.
Wczesnowiosenne rośliny dla pszczół
Wśród roślin, które kwitną wczesną wiosną są nie tylko kwiaty, ale również drzewa i krzewy. Oczywiście nie każdy ma możliwość zasadzenia leszczyny czy wierzby, ale na kwiatuszki zawsze miejsce się znajdzie.
Śnieżyczka przebiśnieg
Przebiśniegi (Galanthus nivalis) należą do kwiatów, które zakwitają najwcześniej. Jeśli warunki pogodowe są sprzyjające, widzimy je kwitnące już w lutym. Jednak najczęściej kwity pojawiają się pod koniec lutego, znikając około połowy marca. Jeśli jest zimno, śnieżyczki kwitną aż do 16 dni, jeśli ciepło, około 10, dając spore ilości cennego dla pszczół pyłku. Pszczoły są już wówczas często po zimowym oblocie (wszystko zależy od pogody) i wówczas to rozpoczynają oblot tych kwiatów.
Przebiśnieg rośnie w naturze w wielu rejonach kraju, najczęściej w bukowych, grabowych i dębowych lasach. Gdy sadzimy je w ogrodach, należy wybrać im stanowiska półcieniste, gdzie nie padają bezpośrednio promienie słońca. Odnóża pszczół po wizytach w kielichach przebiśniegów stają się intensywnie pomarańczowe, taki jest bowiem kolor ich pyłku. Jest to jedna z cenniejszych roślin wczesnowiosennych roślin pyłkodajnych.
Leszczyna
Leszczyna (Corylus) zakwita bardzo wcześnie, bo w zależności od pogody już od lutego do kwietnia, zanim jeszcze wypuści liście. Jest to najwcześniej u nas zakwitające drzewo liściaste. Dlatego dla pszczół jest niezwykle cennym dawcą pyłku na przednówku. Leszczyna jest wiatropylna, ale pyłku na szczęście nie szczędzi, z czego pszczoły skrzętnie korzystają.
Niestety na każdy ma tyle miejsca w ogrodzie by zasadzić leszczynę, na szczęście jest drzewem dość powszechnie spotykanym. Chętnie obrywamy jej gałązki, by cieszyć się w domu pierwszymi „baziami”, które są kwiatami męskimi. Gdy się lepiej przyjrzeć, można dostrzec również maleńkie różowe kwiaty żeńskie.
Krokus wiosenny
Krokus wiosenny (Crocus vernus) to roślina wczesnowiosenna, która wręcz przebija cienką warstwę śniegu ciesząc oczy różnobarwnymi kielichami. Jest ona również doskonałym pożytkiem nektarowym dla pszczół, a pyłkowym jeszcze bardziej. Krokusy są mrozoodporne, bardzo wytrzymałe i łatwo można je rozmnożyć. Nie może ich zabraknąć w naszych ogrodach. Są dla pszczół ogromne cenne dlatego, że ich kwitnienie pokrywa się z wiosennym, intensywnym rozwojem rodzin pszczelich.
Jest niezwykle cenny przede wszystkim ze względu na pierzgę, której zapasy z poprzedniego sezonu są przeważnie niewystarczające. Pierzga pszczela jest bowiem podstawowym pokarmem pszczół. Ma postać twardych grudek o ciemnobrązowej barwie i nieregularnym kształcie. Powstaje właśnie z pyłku kwiatowego, który mieszany jest z miodem i śliną pszczół.
Krokusy dostarczają pszczołom również nektar, jednak nawet duże pole tych kwiatów wystarczy tylko dla zaspokojenia potrzeb pszczelich rodzin, miodu dla ludzi z tego nie ma. Ale dzięki nim pszczoły nabierają sił przed zbiorami z wierzb i późniejszych rzepaków.
Wierzba
Wierzba (Salix) jest rodzajem drzew, krzewów i krzewinek, które rosną głownie na półkuli północnej. W Polsce występuje 28 gatunków wierzby i liczne jej mieszańce. Do najczęściej spotykanych należą wierzba iwa, purpurowa, szara czy uszata. Wierzby idealnie nadają się na żywopłot. Warto zatem je do tego celu wykorzystać, stwarzając jednocześnie miejsce, z którego będą korzystać pszczoły.
Wczesną wiosną wierzby są dla nas źródłem pięknych gałązek z baziami, a dla pszczół to bardzo ważne źródło pokarmu. Bardziej wartościowe są kwiaty męskie, gdyż dostarczają zarówno pyłku jaki nektaru. Kwiatostany żeńskie dostarczają tylko nektar. Im więcej słońca, tylko kwiaty są z punku widzenia pszczół lepsze jakościowo, nektar bowiem zawiera więcej cukru i jest go więcej. Jeśli więc pożytek jest obfity, jedna rodzina pszczela może zebrać 10-25 kg miodu wierzbowego.
Miodunka
Miodunka plamista (Pulmonaria officinalis) należy do rodziny ogórecznikowatych, podobnie jak miodunka ćma i miodunka pstra. Jest jedną z najwcześniej zakwitających wiosną bylin. Jej piękne kwiatuszki pojawiają się już w marcu, będzie zatem ozdobą ogrodu już wówczas, gdy inne kwiaty żyją uśpione snem zimowym. Oprócz dwubarwnych kwiatów ma również ozdobne, pokryte białymi plamkami liście.
Pochodzi w południowej Europy oraz Kaukazu. W naszym kraju zdarza się ją spotkać rosnącą dziko, ale to rzadkość. Pojawia się na Pojezierzu Wielkopolskim i Pomorzu zachodnim. Ale bez problemu można ją uprawiać w ogródkach. Może pełnić rolę rośliny okrywowej, a ze względu na upodobanie do rośnięcia w cieniu, świetnie sprawdza się w miejscach, w których większość roślin rosnąc nie chce. Można ją zatem sadzić pod drzewami, krzewami czy w zacienionych zakamarkach ogrodu.
Miodunka, oprócz tego, że jest dostarczycielką wczesnowiosennego pyłku dla pszczół, jest również rośliną leczniczą.
To nie wszystkie rośliny, które powinny znaleźć się w ogrodzie, by wiosną wspomóc owady, nie tylko pszczoły. Bezpieczne zimowanie zapylaczy to dla nich duże wyzwanie.
Fot. główna: autor: jggrz/pixabay.com
