Agapant (Agapanthus) jest jedną z wyjątkowo efektownych roślin, które zdają egzamin zarówno w ogrodach, na tarasach jak i w kompozycjach balkonowych. Jako roślina kłączowa, poprzez staranną pielęgnację, oferuje długie, obfite i naprawdę zjawiskowe kwitnienie. Jak należy zadbać o tę niezwykłą roślinę, aby cieszyć się nią jak najdłużej?
Ta pochodząca z Afryki Południowej roślina często nazywana jest lilią afrykańską. Uniesiony ku górze pokrój, wysoki wzrost do 60-120 cm, a także gęste kępy długich, mieczowatych i matowo zielonych liści czyni ją wyjątkowo egzotycznym wyborem do aranżacji ogrodowych. Okres kwitnienia roślin przypada na czas od lipca do września, a jej baldachogrona kwiatostanów wyrastające na długich pędach robią niesamowite wrażenie. Kwiaty przybierają najczęściej kolorystykę błękitną, różową lub fioletową, jednak znaleźć można również odmiany o kwiatostanach w odcieniu białym.
Agapant, autor: Jenny Mackness/flickr.com
Uprawa agapantów
Agapanthus to roślina preferująca miejsca słoneczne, ciepłe i osłonięte od wiatru, jednak rośnie także w częściowym zacienieniu – jej kwiaty są wówczas mniej obfite, ale kwitną dłużej. Podczas kwitnienia warto roślinę chronić przed silnymi deszczami, ze względu na bardzo delikatną strukturę kwiatów. Kwiaty te nie wymagają bardzo żyznej gleby, wystarczające jest dla nich średnio żyzne podłoże piaszczysto-gliniaste, umiarkowanie wilgotne i przepuszczalne. Idealny odczyn gleby dla tej niecodziennej rośliny to ten zbliżony do obojętnego.
Podczas sadzenia roślin w gruncie warto zachować pomiędzy sadzonkami odstęp 45-50 cm, z kolei w przypadku donic, dobrze jest postawić na umiarkowanie duże pojemniki. Ważne jest również zapewnienie im otworów w dnie donicy oraz odpowiedniej warstwy drenażowej np. żwirowej lub ze stłuczonych cegieł lub glinianych naczyń. Egzotyczne pochodzenie lilii afrykańskiej czyni ją mało odporną na mrozy, dlatego najczęściej uprawiana jest właśnie w pojemnikach, a z nadejściem pierwszych mrozów trafia do jasnych, chłodnych pomieszczeń.
Agapant, autor: Amanda Slater/flickr.com
Roślinę tę można z powodzeniem rozmnażać na wiosnę poprzez podział kłączy – każdy z nich po podziale powinien mieć co najmniej 2-3 pąki. Wysiew nasion z kolei jest możliwy, jednak trudny w realizacji, wymaga dużo czasu i często wyrosła z nich roślina nie przejmuje cech rośliny matecznej, przez co nie prezentuje się już tak imponująco.
Pielęgnacja
Roślina ta wymaga przede wszystkim regularnego nawadniania, ziemia powinna być lekko wilgotna, ale nie podmokła. Zalewanie rośliny – szczególnie przy braku otworów we dnie donicy – powoduje gnicie i pojawienie się chorób grzybowych jej części podziemnej. Woda nie powinna również zalegać w podstawce rośliny.
W kwestii nawożenia tych pięknie kwitnących roślin, warto dostarczać im regularnie od wiosny do końca lata nawozy naturalne typu humusowych. W przypadku nawozów mineralnych, wiosną najlepiej postawić na azot, a latem bardziej sprawdzą się te z większą ilością fosforu i potasu, wspomagające kwitnienie i ukorzenianie. Przycinanie lilii afrykańskiej wystarczy ograniczyć do przekwitniętych kwiatostanów.
Agapant, autor: CHRIS HIGGIN/flickr.com
W okresie zimowym rośliny można przechowywać wedle tradycyjnych metod, a odmiany zrzucające liście lepiej pozostawić poza pojemnikami – same kłącza. Najlepszą temperaturą zimowania jest 5-8°C. Zbyt wysoka temperatura w tym czasie może niekorzystnie wpłynąć na pąki. Rośliny te zimą nie wymagają już tak regularnego podlewania – wystarczy niezbędne minimum, nie należy także przesadzać z innymi zabiegami, chyba, że pojawią się choroby lub szkodniki. Sadzenie na wiosnę najlepiej zaplanować w drugiej połowie maja. Warto jednak pamiętać, że agapanthusy nie przepadają za częstym przesadzaniem, a w razie konieczności, należy przykrywać roślinę cienką warstwą podłoża. W przypadku intensywnego kwitnienia, dobrze jest podeprzeć pędy kwiatostanowe, aby zapobiec ich złamaniu.
Zastosowanie agapantów, gatunki oraz odmiany
Agapanty należą do roślin o uniwersalnym zastosowaniu. Świetnie komponują się z wieloma stylizacjami aranżacyjnymi ogrodów, mogą służyć jako ozdoba tarasów czy balkonów, ale i jako kwiat cięty – należą one bowiem do niezwykle cennych roślin wykorzystywanych we florystyce. Wśród ich odmian odkryć możemy okazy różniące się wzrostem czy kolorem kwiatów.
Agapant, autor: Forest and Kim Starr/flickr.com
Gatunki agapantów:
- afrykański syn. baldaszkowaty (Agapanthus africanus)
- dzwonkowaty (Agapanthus campanulatus)
- zwisły (Agapathus nutans)
- łodygowy (Agapanthus caulescens)
- mieszańcowy (Agapanthus hybr.)
- zamknięty (Agapathus inaperatus)
- wczesny (Agapanthus praecox)
W Polsce do najpopularniejszych należy agapant afrykański, którego najciekawsze odmiany to:
- ’Alice Gloucester’ – rośnie do 100 cm, ma gęste, duże i okrągłe kwiatostany w kolorze białym, na zimę zrzuca liście.
- ’Albus’ – oferuje drobne białe kwiaty kwitnące od lipca do września i rośnie do 90 cm.
- ’Blue Triumphator’ – odmiana o dużych i gęstych kwiatostanach o intensywnym odcieniu niebieskim, rośnie do 100 cm.
- ’Ben Hope’ – rośnie do 120 cm, ma ciemnoniebieskie kwiaty kwitnące późnym latem oraz szarawe liście.
- ’Donau’ – niewysoki, sięga do 60-90 cm i urzeka szafirowym kwiatostanem.
- ’Peter Pan’ – odmiana oferująca jasno niebieskie kwiaty w kształcie delikatnych trąbek z wyrazistą ciemnoniebieską pręgą na płatkach.
- ’Silver Moon’ – to szczególna odmiana o kwiatach w kolorze lawendy ze srebrzystymi liśćmi z białymi pasami.
