Naparstnica – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki

Ogarnij Ogród Przez Ogarnij Ogród
8 minut czytania
Naparstnica – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki, autor: pasja1000/pixabay.com

Naparstnica (łac. Digitalis) to roślina z rodziny babkowatych i jest byliną wieloletnią bądź rośliną dwuletnią. Jako kwiat miododajny oferuje wiele pięknych odmian. Można uprawiać ją w ogrodach i parkach, nierzadko również zdobi tereny dzikie np. obrzeża lasów bądź górskie piętra kosodrzewiny. Dziko rosnące odmiany naparstnicy podlegają w Polsce częściowej ochronie gatunkowej od 2014 roku (wcześniej podlegał całkowitej). Warto również pamiętać, że mają one właściwości lecznicze, jednak spożywane bezpośrednio są trujące. Do najczęściej spotykanych gatunków naparstnicy zaliczamy naparstnicę zwyczajną, wełniastą, żółtą, rdzawą oraz purpurową. Czym urzekają poszczególne naparstnice?

Uprawa i wymagania naparstnic

Naparstnice są roślinami o niewygórowanych wymaganiach i można je uprawiać niemal w dowolnych warunkach. Preferują stanowiska średnio wilgotne i osłonięte, jak również podłoża przepuszczalne, kwaśne i lekko zacienione. W okresach suszy wymagać mogą solidniejszego zasilania wodą. Na okres zimowy warto zabezpieczać je agrowłókniną lub ściółkując ziemią z opadłymi z drzew liśćmi oraz korą. 

Pielęgnacja naparstnic

W pielęgnacji naparstnic należy zadbać o utrzymanie ich w warunkach jak w środowisku naturalnym – na łąkach. Warto pamiętać o ich podlewaniu oraz przycinaniu kwiatostanów, co pozwala zwiększyć i wydłużyć kwitnienie. Zabiegi pielęgnacyjne dobrze jest wykonywać w rękawicach, z racji na trujące działanie naparstnic. 

Sposób sadzenia i rozmnażanie naparstnic

Naparstnice jako byliny z powodzeniem rozsiewają się same. Aby nad nimi zapanować, konieczne jest usuwanie owocostanów i młodych siewek. Można je wykorzystać również do wysiania w doniczkach, skąd później przeniesiemy je na wybrane miejsce w ogrodzie. Najlepiej wysiew przeprowadzić na jesień na zewnątrz lub do inspektu, pamiętając o pozostawieniu ich bez pokrycia, dociśnięte jedynie do podłoża, gdyż do kiełkowania potrzebują światła. Rośliny te kiełkują jednak bardzo zróżnicowanie, najczęściej od 2 do7 tygodni. Młode rośliny uzyskane z nasion możemy przenieść na miejsce stałe w sierpniu, aby po uzyskaniu dojrzałości zakwitły w kolejnym sezonie. 

Choroby i szkodniki naparstnic

Naparstnice to wyjątkowo odporne na szkodniki i choroby rośliny, dlatego rzadko cierpią z ich powodu. 

Zastosowanie naparstnic

W ogrodach naparstnice wspaniale dopełniają kompozycje drzew i krzewów, jak i pozostałych roślin. Pięknie komponują się z trawami, paprociami, wysokimi dzwonkami czy rabatami i wrzosowiskami. Poza walorami dekoracyjnymi, są one również roślinami leczniczymi, które stosowane umiejętnie pomagają w leczeniu chorób serca, oferują działanie moczopędne, wspierają w stanach zapalnych dróg oddechowych, jak i w leczeniu chorób skórnych. 

Popularne gatunki naparstnicy

Byliny z gatunku naparstnic oferują sporą różnorodność. Możemy wśród nich znaleźć między innymi naparstnice purpurowe, żółte, wełniste, rdzawe oraz zwyczajne. Poniżej opisano cechy każdej z nich. 

Naparstnica purpurowa

Naparstnica purpurowa (łac. Digitalis purpurea) to roślina osiągająca do 180 cm i szerokość 60 cm. Jej liście są ciemnozielone, wąskie, podłużne i formują się w rozety. Posiada ona przy tym dzwonkowate kwiaty w odcieniach od różowego po purpurowy z ciemnofioletowym nakrapianiem wewnątrz. Kwiaty te osadzone są głęboko w podłużnych gronach. Naparstnica purpurowa kwitnie na wiosnę obradzając nawet kilkudziesięcioma kwiatami, które rozwijają się od dołu ku górze.

Naparstnica – naparstnica purpurowa –uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki
Naparstnica – naparstnica purpurowa –uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki, autor: Vlad Proklov/flickr.com

Roślina ta należy do najbardziej cenionych odmian naparstnic, za sprawą walorów leczniczych, jednak musi być stosowana z ostrożnością i wiedzą, gdyż jest trująca. Ta dwuletnia roślina owocuje formując suche torebki pełne czarnych nasion. Jej rozmnażanie możliwe jest z nasion, które można umieszczać w donicach lub w gruncie – w rozstawie 30×40 cm. Najlepszym podłożem do jej uprawy będzie ziemia żyzna, przepuszczalna i o lekko kwaśnym odczynie pH. 

Naparstnica rdzawa

Naparstnica rdzawa (łac. Digitalis ferruginea) to odmiana dwuletniej byliny, która wzrasta do 120- 150 cm wysokości. Jej lancetowate, połączone w rozetach liście oraz liczne kwiaty o dwuwargowych kielichach w odcieniach od łagodnie pomarańczowego, żółtozielonego, żółtobrązowych z ciemnymi żyłkami po białe, łączą się w piękne grona jednostronne. Pod kwiatami naparstnicy formują się na żółtobrązowe liście. Naparstnica rdzawa kwitnie końcem lipca, dając jesienią owoce torebkowe.

Naparstnica – naparstnica rdzawa – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki
Naparstnica – naparstnica rdzawa – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki, autor: Rictor Norton & David Allen/flickr.com

Można ją sadzić w grupach lub jako pojedyncze okazy. Najlepiej rośnie na stanowiskach lekko zacienionych. Do jej najpiękniejszych odmian zaliczyć możemy naparstnicę rdzawą ‘Gelber Herold’, która urzeka jasnymi, żółtokremowymi kwiatami o ciemnych żyłkach. 

Naparstnica wełnista

Naparstnica wełniasta (łac. Digitalis lanata) to odmiana osiągająca około 100 cm i oferująca jasnokremowe, wpadające w karmelowy odcień lub białe, dzwonkowate kwiaty, które osiągają do 2,5 cm i są lekko omszone. Wywodzi się z Azji Mniejszej i Bałkanów. Żółtobrunatne, dwuwargowe kwiaty pojawiają się w drugim roku – początkowo, roślina ta gęsto obrasta rozetkami listków o ostrych końcach. Bylina ta kwitnie od połowy lata i uwielbia gorące i suche warunki – w Polsce rośnie jako roślina dwuletnia, gdyż po wydaniu nasion zamiera.

Naparstnica – naparstnica wełnista –uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki
Naparstnica – naparstnica wełnista –uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki, autor: Katya/flickr.com

Można ją uprawiać z sadzonek wysadzając je na wiosnę, na gruncie lekko kwaśnym lub o obojętnym pH, najlepiej żyznym. Jest to roślina mrozoodporna. Walory lecznicze naparstnic wełniastej wykorzystuje się w produkcji leków nasercowych. Jej walory dekoracyjne z kolei, pozwalają wykorzystać ją w ogrodach, ale i jako kwiat cięty. 

Naparstnica żółta

Naparstnica żółta (łac. Digitalis lutea) to roślina osiągająca do ok. 80 cm wysokości. Jako roślina wieloletnia wspaniale wpisuje się w estetykę ogrodów. Ma pięknie, świetliste, złoto-cytrynowe kwiaty o rurkowatej formie osiągające do 2 cm, które zakwitają w czerwcu. Naparstnica żółta ceni stanowiska żyzne, lekko zacienione, a po przekwitnięciu warto ją przyciąć, aby utworzyła nowe pędy. Rozmnażanie naparstnicy najlepiej przeprowadzić jesienią poprzez wysiew lub podział kęp korzeniowych. Podobnie jak pozostałe z rodziny naparstnic, żółta również jest rośliną trującą. 

Naparstnica – naparstnica żółta – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki
Naparstnica – naparstnica żółta – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki, autor: Björn S…/flickr.com

Naparstnica zwyczajna

Naparstnica zwyczajna (łac. Digitalis grandiflora) należy do roślin wieloletnich, jednak w warunkach polskich najlepiej sprawdza się jako dwuletnia. Na dziko zdobi rejony Tatr. Bylina ta oferuje piękne, cytrynowożółte lub lekko ochrowe kwiaty, które dopełniają brunatne nakropienia wewnątrz dzwonkowatych, zwisających kielichów. Pięknie prezentują się również jej lancetowate liście  – gładkie u góry i lekko omszone od spodu. Roślina osiąga około 100 cm wysokości, dlatego może wymagać zastosowania podpór.

Naparstnica – naparstnica zwyczajna – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki
Naparstnica – naparstnica zwyczajna – uprawa, pielęgnacja, najpopularniejsze gatunki, autor: Luigi Strano/flickr.com

Uprawa naparstnicy zwyczajnej nie jest trudna, możemy wysiewać ją z nasion lub dzieląc duże kępy korzeniowe. Najlepiej sadzić ją po kilka sztuk, tworząc efektowne kompozycje – na 1 m2 sadzimy wówczas 7 roślin. Nierzadko naparstnice zwyczajne wysiewają się same, dlatego aby temu przeciwdziałać należy usuwać ich przekwitłe kwiatostany – pozwala to również przedłużyć kwitnienie całej rośliny. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych należy uważać, gdyż jest to roślina trująca. 

Fot. główna: pasja1000/pixabay.com

Śledź:
Portal OgarnijOgród.pl to my, redaktorzy, ludzie z wiedzą, pasją i miłością do ogrodów. I tym właśnie się z Wami dzielimy tworząc powyższe treści z nadzieją, że będziemy współtworzyć Wasze ogrody kwiatowe, warzywniki, sady i trawniki.
Dodaj komentarz