Awokado właściwe vel Smaczliwka wdzięczna (Persea americana) to gatunek wiecznie zielonych drzew z rodziny wawrzynowatych. Jest to jednak z tych roślin, którą ludzie zaczęli uprawiać najwcześniej, a mianowicie już 7 tysięcy lat p.n.e. Roślina ta pochodzi z południowo-środkowego Meksyku, gdzie od wieków była podstawowym składnikiem diety Azteków. Z Meksyku smaczliwka powędrowała do Ameryki Środkowej a następnie do Południowe. Istnieje wiele jej odmian, z których każda oferuje wiele dobroczynnych właściwości.
Awokado – warunki uprawowe
Uprawa awokado vel smaczliwki wdzięcznej to czasochłonne i wymagające zadanie, które wymaga starannego planowania i właściwego miejsca. Ponieważ rośliny te są wyjątkowo wrażliwe i delikatne, warunki w których wzrastają muszą być dobrze dobrane, aby drzewka smaczliwki wdzięcznej mogły przynieść zadowalający plon. W naszym klimacie nie ma możliwości by awokado uprawiać w ogrodzie i by wydało owoce. Można jednak traktować roślinę jako ozdobą i uprawiać w pomieszczeniu, zdarza się nawet, że po 6-8 latach wyda owoce, ale to naprawdę rzadkość. Uprawa awokado z pestki w doniczce nie jest skomplikowana a drzewko, które wyrośnie jest naprawdę dekoracyjne.
A wszystkiego o uprawie awokado z pestki w doniczce przeczytacie tutaj:
Wymagania w uprawie smaczliwki
Dla drzewek awokado kluczowym kryterium uprawnym jest gleba, która misi być żyzna, ale jednocześnie przepuszczalna – w przeciwnym wypadku ich korzenie gniją. Rośliny te lubią zaciszne i osłonięte od wiatru stanowiska, dlatego dobrze jest sadzić je na obszarach wolnych od wiatru, ale i tych o średnim nasłonecznieniu – zbyt dużo słońca może przyczyniać się do poparzeń owoców. Smaczliwka wdzięczna preferuje klimat ciepły, w którym nie występują przymrozki, krótkotrwale znoszą jednak temperatury do -4°C. Z kolei w przypadku upałów, tolerują krótkie okresy temperatury do 40°C – ale wyłącznie wówczas, gdy na drzewkach nie ma pąków kwiatowych, kwiatów czy owoców. Na szczególnie gorących obszarach, hodowcy stosują specjalne zraszacze, które pozwalają zadbać o ich ochronę podczas fal upałów.
Awokado właściwe (smaczliwka wdzięczna), autor: Travis/flickr.com
Dla uzyskania kwiatów, rośliny te potrzebują w okresie jesienno-zimowych około 4 tygodni stosunkowo niskiej temperatury, a z kolei już po pojawieniu się kwiatów, konieczne jest przynajmniej kilka dni temperatury powyżej 10°C dla zawiązania się owoców. Sadzenie drzewek na terenach gdzie występują przymrozki ma miejsce we wrześniu/październiku, w przypadku cieplejszych obszarów, dobrze jest sadzić je po okresie największych upałów.
Pielęgnacja awokado
Podlewanie jest kluczowym zabiegiem pielęgnacyjnym w uprawie awokado. Jeśli panuje upał, roślina powinna być podlewana codziennie. Dobrze jest postawić doniczkę w wysokim podstawku wypełnionym kamieniami i wodą w taki sposób, żeby dno doniczki do wody nie dotykało. Parująca woda również będzie dostarczała roślinie wilgoci. Pamiętać należy, że wystarczy nawet krótkotrwały niedobór wody, żeby liście smaczliwki zaczęły się zwijać, a następnie opadać.
Awokado właściwe (smaczliwka wdzięczna), autor: sandid/pixabay.com
Nawożenie jest niezwykle ważne dla drzewek. Na mniej żyznych glebach zalecane jest uzupełnianie podłoża wapniem, fosforem itp. pierwiastkami. Obornik stosowany jest jedynie na 6 miesięcy przed sadzeniem, gdyż może być on szkodliwy dla korzeni drzew. Nie należy stosować w nawożeniu azotu, potasu lub nawozu zwierzęcego przed sadzeniem, podobnie jak zaraz po nim, gdyż mogą one niszczyć delikatne korzenie młodych drzewek. Gleba pod uprawy smaczliwki musi być regularnie analizowana i nawożona wedle aktualnych potrzeb roślin.
Drzewka należy także regularnie przycinać, aby pozostawały w optymalnym rozmiarze, nie przysłaniały światła niżej położonym gałęziom uniemożliwiając ich kwitnienie i owocowanie, ale i dla odmłodzenia, dzięki czemu zachować można ich maksymalną produktywność. Hodowcy muszą zadbać również o ich odpowiednie nawodnienie szczególnie w okresach od sierpnia do kwietnia.
Awokado właściwe (smaczliwka wdzięczna), autor: coyot/pixabay.com
Zastosowanie awokado
Smaczliwka wdzięczna uznawana jest za jeden z najzdrowszych owoców na świecie, gdyż zawiera wiele cennych kwasów tłuszczowych, a także bogata jest w liczne substancje odżywcze. Zastosowanie awokado znajdziemy zatem w kulinariach, gdzie stanowi ono genialny składnik i spore pole do popisu w tworzeniu smacznych potraw. Może być używane jako zamiennik masła. Jego liczne właściwości prozdrowotne czynią awokado wsparciem dla regeneracji organizmu, a także w zapobieganiu licznym chorobom i dolegliwościom. Jego lecznicze walory sprawiają, że spożywanie awokado zalecane jest osobom cierpiącym z powodu miażdżycy lub cukrzycy typu II. Jako element diety świetnie wspomagają również kobiety w ciąży, gdyż bogate są w kwas foliowy niezbędny w profilaktyce wad cewy nerwowej płodu.
Awokado właściwe (smaczliwka wdzięczna), autor: Pankalla2018/pixabay.com
Dobroczynne działanie awokado odnaleźć można także w kosmetyce, gdzie cudownie sprawdza się ono jako składnik pielęgnacji skóry i włosów, jak również w licznych zabiegach kosmetycznych. Dzięki działaniu regenerującemu i wygładzającemu wspomaga skórę w niwelowaniu podrażnień, dlatego często stanowi ważny komponent maseczek. Zawarte w nim składniki nadają cerze promienny wygląd i pomagają w usuwaniu plam pigmentacyjnych. Rewelacyjnie pomaga ono także w walce z nadmierną suchością skóry, a także w zmaganiach z trądzikiem i niedoskonałościami. Składniki odżywcze zawarte w smaczliwce wdzięcznej czynią ją także genialnym wsparciem w odbudowie i regulacji procesu wzrostu włosów, zapobiegają także ich wypadaniu. Z pestek awokado wykonywane są również sztućce i słomki.
Więcej o właściwościach awokado znajdziecie tutaj:
Fot. główna: sandid/pixabay.com