Strona Główna OgródRośliny ozdobne Ciemiernik biały – uprawa i pielęgnacja

Ciemiernik biały – uprawa i pielęgnacja

autor Ogarnij Ogród

Ciemiernik biały (Helleborus niger) – jest rośliną wieloletnią należącą do rodziny jaskrowatych. W naturze spotkać go można w południowej i środkowej części Europy, gdzie rośnie sobie na skrajach lasów czy na łąkach wśród drzew. Bylina chętnie uprawiana w ogrodach, bo idealnie sprawdza się w miejscach zacienionych pod drzewami, a do tego pięknie kwitnie. I to często już zimą, dlatego nazywany jest Różą Bożego Narodzenia.

Ciemiernik biały jest rośliną trującą! Jest wykorzystywany do celów leczniczych (korzenie), ale właśnie dlatego, że można się nim zatruć, samodzielnie lepiej niczego z niego nie przygotowywać.

Ciemiernik biały – w pigułce

  • Ciemiernik biały jest wieloletnią rośliną ozdobną i leczniczą, należącą do rodziny jaskrowatych, pochodzącą z Europy
  • Kwitnie zimą, znany jest również jako Róża Bożego Narodzenia
  • Preferuje zacienione stanowiska
  • Roślina jest trująca
  • Wymaga zasadowego, przepuszczalnego podłoża, jest mrozoodporna i wymaga minimalnej pielęgnacji
  • Nie nadaje się do częstego przesadzania ze względu na kruche korzenie

Jak wygląda ciemiernik biały

Ciemiernik biały jest byliną wieloletnią, kwitnącą, dorastającą do ok. 25-35 cm . Kwiaty ciemiernika są koloru białego, ma liczne wyróżniające się na białym tle żółte pręciki oraz kilka słupków. Ciemiernik kwitnie dość długo a jego kwiaty zmieniają z czasem barwę na zieloną i wciąż długo jeszcze zdobią, następnie zamierają. Zakwitnąć może już w grudniu, styczniu lub w lutym. Wszystko zależy od pogodny. Ale kwiaty potrafią zacząć wyzierać już spod śniegu.

Ciemiernik biały

Ciemiernik biały, autor: gb59098/ixabay.com

Liście rośliny są zimozielone, podłużne do jajowatych, dłoniastozłożone, skórzaste i fikuśnie ząbkowane. Ich kolor jest intensywnie zielony. Ciekawie rosną, bo wyrastają wprost z ziemi, tworząc kępy. Rośliny mają ciekawe kłącza, są one bowiem czarne, stąd nazwa łacińska niger. Owocem rośliny jest mieszek.

Uprawa ciemiernika białego

Ciemiernik biały jest rośliną mało wymagającą i bardzo wytrzymałą, jest w pełni mrozoodporny. Lubi wapienne podłoża (zasadowe), najlepiej piaszczysto-gliniaste, bo co prawda odpowiada mu wilgoć, ale nie zastoje wodne, więc ziemia musi przepuszczać wodę. Roślina nie może rosnąć w słońcu, musi to być miejsce choćby lekko zacienione, natomiast radzi sobie rosnąc np. pod drzewami, w cieniu.

Pielęgnacja ciemiernika białego

Ciemiernik biały wymaga podlewania tylko w okresach długotrwałej suszy. Za nawóz wystarczy mu przysypanie kompostem późną jesienią lub wiosną, gdy zetnie mu się wszystkie liście, żeby wypuścił świeże i zdrowe. Można je ścinać po każdym sezonie, odrosną lub co lat kilka. Natomiast każdej wiosny powinno się usuwać liście powiędnięte czy uszkodzone. Jeśli nie stosujemy kompostu można wiosną zastosować nawóz granulowany długodziałający lub wieloskładnikowy nawóz w płynie.

Ciemiernik biały

Ciemiernik biały, autor: Georg_Wietschorke/pixabay.com

Pamiętać należy, że ciemiernik preferuje podłoże zasadowe, więc warto raz w roku obsypać rośliny dolomitem, chyba, że ziemia ma już odpowiedni odczyn.

Ciemiernik biały ma głęboki system korzeniowy, dlatego starszych egzemplarzy lepiej nie przesadzać, zbyt mocne uszkodzenie korzeni sprawi, że się w nowym miejscu nie przyjmie. A korzenie rośliny są wyjątkowo kruche. Dlatego nie jest łatwo go rozmnażać, choć powinno to być przy kłączach proste. Można jednak spróbować delikatnie je dzielić i sadzić, zdając sobie sprawę z tego, że może się to jednak nie udać.

Ciemiernik biały – zastosowanie

Ciemiernik biały jest rośliną ozdobną, która pięknie będzie się prezentowała na ocienionych rabatach. Można nim obsadzić choćby puste przestrzenie pod drzewami. Może rosnąć na skalniakach, ale tych zacienionych.

Można go również uprawiać w donicy, ale tylko okresowo, najlepiej zimą, w miejscu jasnym i zimnym. Może to być zatem przeszklona weranda czy nieogrzewany zimowy ogród. Będzie kwitnąć w okolicach Bożego Narodzenia, stanie się więc piękną, żywą ozdobą. Gdy wiosną będzie sadzony w ogrodzie, należy uważać na korzenie, które są bardzo kruche.

Ciemiernik biały jest rośliną leczniczą, jej kłącza zawierają bowiem glikozydy nasercowe, dlatego stosowany jest jako surowiec do wyrobu leków nasercowych.

Czy ciemiernik biały jest trujący?

Tak, ciemiernik biały jest rośliną trującą. Mimo że jego korzenie są wykorzystywane w medycynie do produkcji leków nasercowych, samodzielne przygotowywanie preparatów z ciemiernika może być niebezpieczne.

Helleborus niger uprawa – podsumowanie

Ciemiernik biały (Helleborus niger) jest trującą, wieloletnią rośliną ozdobną i leczniczą, pochodzącą z Europy, preferującą zacienione stanowiska. Kwitnie zimą, znany jako Róża Bożego Narodzenia, i wymaga minimalnej pielęgnacji. Roślina jest mrozoodporna, preferuje zasadowe, przepuszczalne podłoża i nie toleruje bezpośredniego słońca. Kwiaty zmieniają kolor z białego na zielony w trakcie kwitnienia, a liście są zimozielone i intensywnie zielone. Ciemiernik biały jest używany w medycynie do produkcji leków nasercowych, ale ze względu na trujące właściwości, nie należy samodzielnie przygotowywać z niego preparatów.

Bibliografia:

  1. B. Mika, Działkowiec, Ciemiernik biały, 01/1998, s. 14
  2. M. Wyrzykowska, Róże zimy – ciekawe rośliny ogrodowe, Tygodnik Poradnik Rolniczy, 47/2019, s. 58
  3. K. Kot, Ciemierniki – róże Bożego Narodzenia, Ogrody, Ogródki, Zieleńce, 12/2002, s. 24

Fot. główna: beauty_of_nature/pixabay.com

Przeczytaj także

Dodaj komentarz