Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare) jest rośliną należącą do rodziny oliwkowatych. W naturze spotkać go można na większości kontynentów, gdzie został zawleczony z Europy, zachodniej Azji i północno-zachodniej Afryki. W południowej części Polski jest gatunkiem rodzimym, na pozostałych obszarach uprawiany, ale też często dziczejący. Zastosowanie znajduje przede wszystkim do tworzenia żywopłotów, do czego nadaje się doskonale ze względu na niewielkie wymagania, szybkość rośnięcia i bezproblemowe znoszenie nawet najbardziej restrykcyjnego cięcia.
Ligustr dorasta w Polsce do ok. 2-3 m wysokości. Liście ma skórzaste, o eliptycznym kształcie, kolory ciemnozielonego. Z wierzchu są błyszczące, spód jest jaśniejszy i matowy. Przed zimą opadają. Roślina kwitnie latem w lipcu i sierpniu, a jej kwiaty tworzą wiechowate kwiatostany koloru kremowej bieli, przy tym lekko i przyjemnie pachną. Jesienią na ich miejscu tworzą się owoce. Są to czarne, błyszczące kulki skupione w grona. Utrzymują się na pędach bardzo długo i są zimą dla ptaków cennym pokarmem.
Ligustr pospolity, autor: _Alicja_/pixabay.com
UWAGA!
Roślina trująca dla ludzi i wielu zwierząt!
Dla ludzi trujące są liście i owoce rośliny. Najczęściej zatruciu ulegają dzieci zjadając owoce przypominające czarne jagody.
Uprawa ligustru pospolitego
Uprawa ligustru pospolitego jest dziecinnie prosta. Roślina ta bowiem ma niewielkie wymagania zarówno glebowe jak i środowiskowe. Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym, ale nie przeszkadza jej półcień. Optymalne podłoże powinno być żyzne i przepuszczalne, jednak będzie rosnąć nawet na glebie piaszczystej. Najgorzej radzi sobie, gdy ziemia jest ciężka i podmokła. Większość odmian jest mrozoodporna (do 4 strefy), dlatego w Polsce doskonale sobie radzi.
Ligustrowi nie przeszkadzają nawet największe miejskie zanieczyszczenia, doskonale znosi cięcia i rzadko bywa atakowany przez szkodniki i choroby.
Ligustr pospolity, autor: Andreas/Rockstein flickr.com
Ligustr pospolity – rozmnażanie
Jeśli uznamy, że chcemy rozbudować nasz żywopłot, ale nie jest nam na rękę ponowne wydawanie pieniędzy na sadzonki, możliwe jest rozmnażanie tej rośliny. Istnieją na to dwa sposoby. Używa się albo sadzonek zielonych, albo tych już zdrewniałych.
- Sadzonki zielne
Są to tak zwane sadzonki wierzchołkowe. Pobieramy je wczesnym latem. Początkowo uprawiamy je w doniczkach z podłożem torfowo-piaskowym. Młode ligustry wsadzamy do gruntu na wiosnę kolejnego roku. Nie wolno zapominać o cięciu rocznych roślinek, aby je zagęścić.
- Sadzonki zdrewniałe
Pozyskuje się je się w miesiącach zimowych. Potrzebujemy około 25-centymetrowy fragment łodygi. Musi on posiadać dwa węzły, czyli miejsca, skąd wyrastają liście. Łodygę wsadzamy do ziemi tak, by jej ¾ długości wystawało. Glebę porządnie ubijamy.
Nie zapomnijmy obficie podlać sadzonek po ich umieszczeniu w ziemi. Pamiętajmy też o zasadach rozstawy, przy ich sadzeniu. Sadzonki należy umieszczać w dołkach wykopanych co 20 cm.
Ligustr pospolity, autor: Leonora (Ellie) Enking/flickr.com
Pielęgnacją ligustru
Pielęgnacja ligustru nie należy do pracochłonnych., jak już bowiem wspominaliśmy, roślina ma niewielkie wymagania. Może poza przycinaniem, jeśli żywopłot okala spory teren. Młode krzewy przycina się dość mocno wczesną wiosną (w marcu) a następnie do pożądanej wysokości każdej wczesnej wiosny, by jak najmocniej się zagęścił. Jeśli tego nie będziemy robili, dół roślinnego parkanu będzie ogołocony latem z liści, będzie przerzedzony i nie będzie to atrakcyjnie wyglądało. Przy wykonywaniu tego zabiegu nie wolno zapominać o pozbywaniu się martwych gałęzi.
Dbanie o młode sadzonki
Młode sadzonki wrażliwe są na brak wody, dlatego w czasie suszy, należy je podlewać. Starsze rośliny są znacznie bardziej odporne nawet na dość długie okresy suszy. Trzeba także uważać na podmuchy wiatry, które mogą uszkodzić młode krzewy. Aby temu przeciwdziałać, można je przywiązać do słupków, lub zastosować maty osłaniające.
Nawożenie ligustru
Ten zabieg nie jest konieczny, ale jeśli chcemy, by ligustr rozwijał się optymalnie, warto nawozić go wczesną wiosną. Można używać kompostu lub specjalnego nawozu do żywopłotów.
Przekopywanie i odchwaszczanie ligustru
W lipcu ziemię wokół ligustru warto przekopać, by dotlenić roślinę. Przy okazji pozbywamy się wtedy chwastów. To ponownie działanie, które nie jest niezbędne przy uprawie ligustru, jednak na pewno przyniesie więcej pożytku niż szkody.
Ligustr pospolity, autor: kaboompics/pixabay.com
Odmiany ligustru pospolitego
Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare) występuje w wielu intrygujących odmianach. Większość z nich jest dostosowana do tworzenia wcześniej już wspomnianych żywopłotów. Przyjrzymy się najbardziej interesującym z nich, aby poszerzyć nieco wiedzę na temat tej powszechnie występującej rośliny.
- Ligustr pospolity ‘Atrovirens’
Ta odmiana cechuje się luźnym pokrojem. Dorasta nawet do 4 metrów. Doskonale znosi cięcie. Ponadto, jest odporna na zanieczyszczenia i wahania temperatur. Te cechy sprawiają, że idealnie nadaje się na wysoki żywopłot. Posiada ładne, miododajne kwiaty o białym kolorze i ciemnozielone liście, które jesienią przybierają barwę purporowoczerwoną. Takie ogrodzenie to poezja dla oka i ducha. Sąsiad nie zauważy nas podczas intensywnych przemyśleń, bo ligustr zapewni nam prywatność.
- Ligustr pospolity ‘Argenteovariegatum’
Ciekawą cechą tej odmiany są charakterystyczne liście. Są one eliptyczne i posiadają obwódki o kremowym kolorze. Nie tylko dlatego są tak ciekawe. Jesienią bowiem zmieniają kolor na ciemnofioletowe. Nie rośnie on tak wysoko, jak odmiana ‘Atrovirens’, ale jest równie wytrzymała. Niski wzrost rekompensuje w tym przypadku intensywność barw.
- Ligustr pospolity ‘Aureum’
To również odmiana o atrakcyjnych liściach. Pod wpływem światła słonecznego wybarwiają się one na złocisty kolor. Jeśli jednak posadzimy ją w cieniu, pozostaną zielone. Jest odmianą wrażliwą na mrozy, ale z drugiej strony w cieplejszych rejonach może występować jako roślina zimnozielona. Nie zrzuci w nich bowiem liści na zimę. Warto mieć taką roślinę w pobliżu, jeśli jesteśmy fanami fotografii o złotej godzinie.
- Ligustr pospolity ‘Lorense’
Jest karłową odmianą, która rzadko dorasta powyżej metra. Zielone liście jesienią przebarwiają się na purpurowo. Jest nawet bardziej odporna niż inne odmiany ligustru. Bardzo dobrze znosi mróz. Z uwagi na niski rozrost, dobrze nadaje się na obwódki rabat.
Ligustr pospolity, autor: Sandra Richard/flickr.com
Ligustr nie jest wymagającą rośliną. Amatorzy żywopłotów mogą wybierać wśród wielu jego odmian. Żadna z nich nie jest zbyt kapryśna, nie wolno jednak zapominać o regularnym przycinaniu. Poza nim ligustr nie wymaga zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Przy odrobinie zaangażowania, wyrośnie z niego piękny żywopłot.
Fot. główna: K M/flickr.com