Strona Główna Ogród Ogrody zmysłów w Polsce

Ogrody zmysłów w Polsce

autor Ogarnij Ogród

Ogród Zmysłów – ogród sensualny czy inaczej ogród sensoryczny to specjalnie zaaranżowana przestrzeń, która podzielona jest na segmenty, z których każdy oddziałuje w sposób szczególny na któryś ze zmysłów.

Ogrody Zmysłów tworzone są często w taki sposób, by były w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami i takich, które utraciły któryś ze zmysłów. Ale są również cudownym miejscem relaksu dla ludzi zdrowych i małym rajem dla dzieci.

Ogrody zmysłów w Polsce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

I właśnie takie ogrody sensualne chcemy zaprezentować. Miejsca niezwykłe, prawdziwe perły swoich regionów, w pełni przystosowane do zwiedzania dla osób z niepełnosprawnościami. Nie są to artykuły sponsorowane, nikt za nie nie zapłacił. Prezentujemy je, bo warto je odwiedzić i nacieszyć zmysły:

  • zmysł wzroku – który zostanie dopieszczony w każdej części ogrodów i o każdej porze roku,
  • zmysł węchu – jest całe mnóstwo roślin, które zachwycają zapachem (róże, lilie, konwalie, lawendy, zioła, owoce) albo wręcz przeciwnie, pachną nieprzyjemnie (kwiaty grusz, jarzębu czy głogu, liście katalpy). Zapach pobudza wyobraźnię, warto usiąść i zanurzyć się w zapachach roślin,
  • zmysł słuchu – człowiek pozbawiony wzroku ma niezwykle mocno wyostrzone inne zmysły, w tym głównie zmysł słuchu. W ogrodzie sensualnym warto zaaranżować takie miejsce, gdzie będą zlatywać się ptaki, gdzie staną wiatraczki by usłyszeć szum wiatru, gdzie będzie płynęła woda a ścieżka będzie chrzęściła pod stopami, gdzie będą szumiały liści drzew i trawy,
Ogrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

  • zmysł dotyku – świat można „zobaczyć” dotykiem, dlatego ten fragment ogrodu powinien być pełen roślin i różnych kształtach i fakturach. Dotyk odgrywa ogromną rolę w życiu ludzi z dysfunkcją narządu wzroku. Ważne by w miejscu tym rosły drzewa. Nie tylko dlatego, że faktura kory ich pni jest cudowna w dotyku, ale również dlatego, że drzewa mają moc oddziaływania. Brzoza uspokaja, dąb daje siłę i wzmacnia organizm, buku poprawiają krążenie a wierzba poprawia samopoczucie. Dlatego dobrze jest móc przytulić się do drzewa,
  • zmysł smaku – na koniec, gdy już sił brak po dopieszczeniu różnych zmysłów powinno się móc zaspokoić zmysł smaku. Zapewne nie zawsze jest to możliwe, bo co, jeśli jednego dnia odwiedzi to miejsce kilkaset osób? Ale jeśli są możliwości, warto mieć na wyciągnięcie ręki ciekawe owoce (aktinidia, morwa, kasztan jadalny, dereń jadalny), ale również te nasze pospolite drzewa i krzewy owocowe. Do tego zioła oraz kwiaty jadalne (stokrotka pospolita, bratek ogrodowy, kwiaty róży, mniszek lekarski, kwiaty cukinii, nagietki, kwiaty czarnego bzu).

I to wszystko, a nawet jeszcze więcej, znajdziecie w przedstawionych poniżej ogrodach.

Arboretum Bolestraszyce

Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach, choć stworzone przez ludzi, jest miejscem tak niezwykłym, że pewnie sama natura zerka tam z zazdrością.

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

Arboretum Bolestraszyce założone zostało w roku 1975 i położone jest 7 km od Przemyśla. Na jego terenie znajduje się dwór wraz z parkiem, w którym w wieki XIX mieszkał i tworzył znakomity polski malarz Piotr Michałowski oraz dziewiętnastowieczny fort dawnej Twierdzy Przemyśl.

Organizatorem i dyrektorem Arboretum był w latach 1975-2001 prof. dr hab. Jerzy Piórecki. Od 2001 roku dyrektorem jest dr Narcyz Piórecki.

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

Na terenie Arboretum mieści się m.in. Muzeum Przyrodnicze, gdzie prezentowane się wystawy stałe jak wystawa ornitologiczna „Chrońmy ptaki” czy fotograficzna „XXV lat Arboretum Bolestraszyce” autorstwa prof. Jerzego Pióreckiego. Na terenie Arboretum prezentowane są również rzeźby z wikliny, które powstały w trakcie Międzynarodowych Plenerów Artystycznych „Wiklina w Arboretum”. A to naprawdę dopiero preludium.

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

My jednak skupimy się na ogrodzie sensorycznym, który jest miejscem niezwykłym. Sensualny Ogród Uniwersalny, który stworzony został zgodnie z ideą dyrektora Narcyza Pióreckiego podzielony jest na sześć części, do których należą:

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

W samym sercu tego niezwykłego kompleksu umiejscowiono Ogród Sensualny, którego główną powinnością jest bycie ogrodem dla osób niewidomych.

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

Ogród Zmysłów postał na terenie Arboretum w roku 2007. Starannie dobrano rośliny, by silnie oddziaływały na zmysły poznawcze człowieka. Całość jest tak pomyślana i skonstruowana, że niezależnie od rodzaju niepełnosprawności, każdy może swobodnie i bezpiecznie się po nim poruszać. Dotyczy to zarówno osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, osób z dysfunkcjami wzroku, osób starszych czy mających problem z poruszaniem się.

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce

Ogrody sensualne w Polsce – Arboretum Borestraszyce, źródło: Arboretum

Na stosunkowo niewielkiej przestrzeni zgromadzono niezwykłe okazy roślin o ciekawej strukturze np. liści, wydzielające intensywne zapachy czy mające ciekawą fakturę. Każda roślina ma swoją tabliczkę a na niej napis powiększonym drukiem oraz informacje podane językiem Braille’a. To niezwykłej urody miejsce i jedyne takie miejsce w tym regionie Polski. Zwiedzanie Arboretum Bolestraszyce jest płatne.

Muszyna – miasto ogrodów

Gdyby zacząć wymieniać, dlaczego warto wybrać się do Muszyny (Muszyna – miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. Posiada status miejscowości uzdrowiskowej z licznymi odwiertami i rozlewniami wód mineralnych. Znajdują się tam pijalnie wody mineralnej, sanatoria uzdrowiskowe, baseny oraz parki – za Wikipedią), to można by pisać tydzień. Niesamowitym jest, że miasto, które tak hojne obdarzyła sama natura nie spoczęło na laurach, tylko dołożyło do cudów natury choćby cudowne ogrody. A jest ich tam kilka (a w najbliższym czasie muszyńskie ogrody będą rozbudowywane m.in. o ogród chiński ). I każdy wyjątkowy:

Każdy z powyższych obiektów wpisany jest w Małopolski Szlak Ogrodów.

Ogrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

Mnóstwo tego, ale skupmy się na Ogrodzie Sensorycznym. Jeśli odwiedziny zaplanujemy na marzec lub kwiecień (w zależności od zimy), przywitają nas miliony krokusów. Gdy postawimy na wieczorny spacer, olśni nas najnowsza atrakcja, która dołączyła do ogrodów sensorycznego i magicznego, a mianowicie Ogród Świateł.  W Ogrodzie Sensorycznym każda para nowożeńców lub małżeństwa obchodzące jubileusz mogą zostawić po sobie pamiątkę w postaci Drzewka Miłości. Każde takie drzewko ma dołączoną kłódeczką z odpowiednim grawerem.

Ogrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

Ogrody sensualne nazywane inaczej Ogrodami Sensorycznymi czy też Ogrodami zmysłów pojawiają się w Polsce coraz częściej, ale rzadko są w pełni dostosowane dla osób z niepełnosprawnościami czy poruszającymi się na wózkach inwalidzkich. A zupełnie wyjątkowe jest to, że są przyjazne dla osób niewidomych i słabowidzących. Ogrody w Muszynie spełniają wszystkie te warunki. Zaprojektowane zostały w taki sposób, że oddziałują na wszystkie zmysły (wzroku, węchu, słuchu, dotyku i smaku). Wszędzie umieszczono tablice informacyjne, na których wiadomości pisane są również językiem Braille’a. Odwiedziny w ogrodach są bezpłatne.

Ogrody sOgrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodówensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło Fot. Arch. UMiGU Muszyna12

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

Ogrody Zmysłów w Muszynie podzielone zostały na osiem stref:

  • Strefa zdrowia – tu znajdziemy całe mnóstwo urządzeń służących do ćwiczeń na świeżym powietrzu.
  • Strefa zapachu – zgromadzone zostały w tym miejscu rośliny, które intensywnie pachną, by doznania pobudzały wyobraźnię i silnie wpływały na emocje. Szczególnie dba się tu o osoby niewidome. Mogą one zerwać np. listki lub płatki, rozetrzeć je w palcach by wydobyć maksimum aromatu.
  • Strefa dźwięku – tutaj zrobiono wszystko, by miejsce to zachwycało kakofonią dźwięków. Dobrano tak drzewa, by wabiły śpiewające ptaki, jest szum wiatru dobrze słyszalny wśród gałęzi, jest również szum płynącej wody a pod nogami przyjemnie chrzęści żwirek.
Ogrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

  • Strefa zapachowo-dotykowa – nie tylko dłonie mogą sycić zmysł dotyku, ale również stopu. Dlatego zadbano tu o zielone dywany, można zdjąć buty i rozkoszować się spacerem po gęstej murawie. A wokół roznosi się intensywna woń olejków eterycznych wydzielanych przez odpowiednio dobrane rośliny.
  • Strefa smaku – stworzono miejsce, gdzie nie tylko można przez cały rok obserwować wegetację roślin, ale również ich skosztować, gdy dojrzeją. Można więc raczyć się smakiem owoców czereśni, porzeczek malin, jabłek, owoców aronii czy orzechów leszczyny.
Ogrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

  • Strefa Afrodyty – bogini miłości patronuje temu niezwykłemu miejscu, gdzie nowożeńcy mogą zasadzić swoje Drzewko Miłości. Są one symbolem szczęścia i życzeniem dobrobytu dla Młodej Pary.
  • Strefa baśni i legend o Muszynie – to strefa najmłodsza, która przenosi zwiedzających w dawne czasy i pozwala poznać wierzenia mieszkańców Państwa Muszyńskiego. Mieszczą się tutaj chatki czarownicy i zielarki, młynarza i mieszczki. Z tablic informacyjnych można poznać historię bicia monet na muszyńskim zamku, opowieści o ukrytym skarbie czy legendy o studnicach i diable Borucie.
  • Strefa wzroku – całość można określić mianem strefy wzroku, gdyż każde miejsce zachwyca i syci wzrok paletą barw, architekturą, kształtami roślin, ukształtowaniem terenu. Zachwycają kompozycje kwiatowe, panorama ruin muszyńskiego zamku czy panorama Tatr, jeśli pogoda pozwoli.
Ogrody sensualne w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów

Ogrody Zmysłów w Polsce – Muszyna – Miasto Ogrodów, źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

Ogrody Sensualne czy też Ogrody Sensoryczne w Polsce stają się coraz bardzie popularne i coraz więcej ich powstaje. Dlatego nie zamykamy tematu i będziemy prezentować te cuda natury stworzone przez człowieka.

Fot główna źródło: Fot. Arch. UMiGU Muszyna

Przeczytaj także

Dodaj komentarz