Winobluszcz trójklapowy (łac. Parthenocissus tricuspidata) znany również jako japoński, należy do jednych z najpiękniejszych pnączy. Roślina ta rośnie niezwykle szybko, osiągając przy tym imponujące rozmiary – w ogrodach do ok. 10-12 metrów, a w rosnąc dziko, nawet do 20 metrów. Jej wąsy czepne i przylgi pozwalają jej z łatwością mocować się przy pniach drzew, murach i innych chropowatych powierzchniach.
Co warto wiedzieć o winobluszczu trójklapowym?
Winobluszcz japoński to roślina, która wytwarza duże, skórzaste, trójklapowe i błyszczące po zewnętrznej stronie liście, które osadzone są na podłużnych ogonkach. Liście układają się przy tym dachówkowo, tworząc ścisłą, osłaniającą podłoże powierzchnię. W sezonie winobluszcz trójklapowy przybiera odcień ciemnej zieleni, aby na jesień nabrać wybarwienia czerwono-bordowego lub czerwono-pomarańczowego na stanowiskach słonecznych lub żółtego w cienistych. W okresie letnim pnącza zakwitają od czerwca do lipca niepozornymi, drobnymi kwiatami, które zbierają się w wiechowate kwiatostany. Na jesień, przekształcają się one w ciemnogranatowe, okrągłe, niejadalne owoce. Liście winobluszczu trójklapowego utrzymują się na roślinie znacznie dłużej, w porównaniu z innymi odmianami winobluszczy.
Winobluszcz trójklapowy, autor: Shihmei Barger 舒詩玫/flickr.com
Jako pnącze, winobluszcz japoński sprawdza się jako dekoracja ścian domów, które okrywa szczelnie dużymi liśćmi. Doskonale osłania także mury, ogrodzenia, pnie drzew, słupy, duże altany czy parkany. Mocne zagęszczenie liści pozwala przeciwdziałać zawilgoceniu ścian nim pokrytych, nawet podczas wyjątkowo ulewnych deszczy. Rośliny chronią również pnie drzew przez zanieczyszczeniami komunikacyjnymi i kurzem, a posadzone wzdłuż ażurowych ogrodzeń, ochronią ogród przed niechcianym drogowym pyłem.
Uprawa winobluszczu trójklapowego
Winobluszcze trójklapowe to rośliny mało wymagające. Lubią słoneczne stanowiska, a przy tym żyzne, próchnicze i lekko wilgotne podłoża. Dobrze radzą sobie jednak również w półcieniu i na gorszych glebach. Nieźle znoszą suszę oraz miejskie zanieczyszczenia. Jest to odmiana winorośli o umiarkowanej mrozoodporności – nieco słabszej niż winobluszcz pięciolistkowy, dlatego w niektórych regionach może przemarzać. Najlepiej wybierać dla niej stanowiska ciepłe, zaciszne i osłonięte od wiatru.
Pielęgnacja winobluszczu trójklapowego
Ponieważ winobluszcz trójklapowy jest wrażliwy na mrozy, w pielęgnacji warto zadbać o jego okrycie. Najlepiej zadbać o nie już jesienią stosując kopczykowanie lub pokrycie podstawy winobluszczu. Tym sposobem pędy rośliny przetrwają chłody i odrodzą się z korzenia w kolejnym sezonie. Jeżeli nasz winobluszcz rozrasta się nadmiernie, można z powodzeniem zastosować w jego pielęgnacji cięcie – prześwitujące lub usuwające stare i suche pędy.
Winobluszcz trójklapowy – sadzenie
Sadzenie winobluszczu japońskiego należy przeprowadzić na ciepłych stanowiskach, najlepiej dobrze nasłonecznionych. U młodych okazów sprawdzi się także nawożenie np. nawozem wieloskładnikowym. Poza słonecznym stanowiskiem dla rośliny, warto zadbać o jej ochronę przed wiatrem. Sadzonki sadzimy w odległości ok. 50 cm od altany lub elewacji, nakierowując ją w stronę muru. Aby rośliny szybciej się rozkrzewiały, warto odrywać młode pędy. Na podłożu docelowym sadzonki winobluszczu najlepiej sadzić nie bliżej niż w odległości 1-2 m, gdyż są one wyjątkowo ekspansywne.
Rozmnażanie winobluszczu trójklapowego
Winobluszcze trójklapowe można rozmnażać z sadzonek pędowych oraz odkładów, co pozwala na ich najlepsze ukorzenienie się. Wysiew z nasion jest możliwy, jednak mało popularny z racji na swoją czasochłonność. Najłatwiejszą metodą jest wykorzystanie sadzonek, które pobieramy późną wiosną lub latem i ukorzeniamy je w wilgotnym podłożu, a nawet w wodzie. Młode winobluszcze można także sadzić z sadzonek zdrewniałych, jednak metoda ta lepiej sprawdza się przy winobluszczu pięciolistkowym. Ukorzenione sadzonki wysadza się na miejsce stałe jesienią lub wiosną następnego roku.
Dobrą metodą rozmnażania winobluszczu trójklapowego będzie również wykonanie odkładów. Na jesień pędy winobluszczu przyginamy do ziemi i obsypujemy podłożem. Ukorzenione sadzonki kolejno odcinamy i wysadzamy na jesień kolejnego roku. Delikatne winobluszcze trójklapowe można rozmnażać także z pomocą szczepienia.
Odmiany winobluszczu trójklapowego
Wśród najciekawszych odmian winobluszczu japońskiego wymienić możemy między innymi:
- ‘Veitchii’ – odmianę o mniejszych i bardziej błyszczących listkach w odcieniu jasnej zieleni;
- ‘Fenway park’ to odmiana o liściach o sercowatym kształcie, które w sezonie przybierają barwę żółtawą, a jesienią przebarwiają się na pomarańczowo lub intensywnie czerwono;
- ‘Green Spring’ jest odmianą o ciemnozielonych liściach, które na jesień stają się czerwone;
- ‘Diamond Moutains’ to z kolei odmiana nieco słabiej rosnąca, oferująca ciemnozielone, grubo ząbkowane i lekko pofalowane na brzegach liście, które jesienią zyskują kolor czerwony.
Oprócz winobluszczu trójklapowego bardzo popularny jest również winobluszcz pięciolistkowy oraz winobluszcz zaroślowy.
Fot. główna: Leonora (Ellie) Enking/flickr.com