Mszyce na jabłoni to szczególnie uciążliwe szkodniki nie tylko jabłoni ale również wielu innych drzew owocowych. Żerują na różnych częściach drzewek. Niektóre z nich pojawiają się zaraz po rozpoczęciu przez rośliny wegetacji na pąkach kwiatowych i kwiatach jabłoni. Później atakują również liście i łodygi młodych przyrostów. Żerując na liściach prowadzą do ich deformacji, czasami także do karminowych przebarwień. Najczęściej liście na skutek ich obecności zwijają się do spodu, co utrudnia zaobserwowanie owadów. Późną wiosną oraz latem mszyce pojawiają się także na tzw. wilkach oraz odrostach korzeniowych.
Mszyce na jabłoni
Owady te najłatwiej rozpoznać po tym, że żerują w koloniach. Ich działanie polega na wysysaniu soków z komórek rośliny, czego efektem jest ogładzanie jej. Jabłoń zaatakowana przez mszyce traci dobrą kondycję, a wraz z nią oferuje słabszy pod względem jakości i ilości plon. Co więcej, mszyce wydzielają tzw. rosę miodową – spadź, która jest lepka i powoduje rozwój czarnych grzybów sadzakowych, które skutecznie utrudniają jabłonkom proces fotosyntezy i wymianę gazową.
Jak wygląda mszyca
Mszyce to niewielkie owady o wielkości od 2 do 4 mm. Istnieje wiele ich gatunków, które charakteryzują się kolorystyką od zielonej, przez żółtą, pomarańczową, a na wybarwieniu szarym i czarnym skończywszy. Ich kolonie potrafią liczyć kilkaset osobników. Szczególnym wyznacznikiem mszyc jest budowa odwłoka, który ma dwa wyrostki tzw. syfony. Larwy mszyc nie mają skrzydeł, a dorosłe posiadają po dwie pary.
Gatunki mszyc najczęściej spotykane na jabłoniach
Wśród odmian mszyc, które szczególnie szkodą jabłoniom wymienić możemy między innymi:
- Mszycę jabłoniową (łac. Aphis pomi)
Pojawia się od wczesnej wiosny aż po późną jesień, najczęściej w młodych sadach lub szkółkach. Zimuje w formie owalnych, matowych jaj na pędach. Na wiosnę jej osobniki tworzą obszerne kolonie osiadając na młodych, niezdrewniałych pędach oraz liściach. Ich obecność powoduje skręcanie się brzegów liści i wyginanie pędów co przyczynić się może do zahamowania ich wzrostu, a nawet obumierania. Szkodnik ten w sezonie wegetacyjnym rozwija nawet ponad 16 licznych pokoleń. Jego formy uskrzydlone mają po dwie pary skrzydeł, ciemną głowę i tułów oraz zielony odwłok. Najczęściej zasiedlają one sąsiednie drzewa, gdzie tworzą kolejne kolonie. Osobniki nieuskrzydlone mają kolor trawiastozielony i długość 2 mm.
- Mszycę jabłoniowo-babkową (łac. Dysaphis plantaginea)
Mszyca ta tworzy kolonie na spodnich częściach liści, wysysając z nich soki. Rezultatem jej obecności jest żółknięcie i zasychanie liści. Z początkiem sezonu mogą również szkodzić pąkom i zawiązkom owocowym, czego konsekwencją jest deformacja i zahamowanie rozwoju owoców. Na jabłkach rozwijają się wówczas również grzyby sadzakowe. Mszyca ta zimuje w na cienkich gałęziach w pobliżu pąków lub w spękanych przestrzeniach kory na grubszych gałęziach. Przybiera wówczas postać czarnych, owalnych i błyszczących jaj. Wylęga się wczesną wiosną do formy różowych larw, a jej dorosłe osobniki bezskrzydłe mają ciemnopopielatą barwę z nalotem woskowym i długość ok. 2,5 mm. Okazy uskrzydlone mają przy tym ciemnobrązowy odwłok, czarną głowę, tułów i syfony. Mszyca ta rozwija ok. 8 pokoleń w sezonie wegetacyjnym. Ich samice potrafią wydać do 180 larw w ciągu życia.
- Bawełnicę korówkę (łac. Eriosoma lanigerum)
Mszyca ta jest najczęściej występującą w sadach jabłoni. Zasiedla pnie, gałęzie i pędy starszych drzew. Rzadziej spotkać można ją również na jednorocznych pędach. Pojawia się również w uszkodzonych pędach. Jej obecność wiąże się z pojawieniem się gąbczastych guzów i zrogowaceń na pniu, które pękają powodując wnikanie chorobotwórczych patogenów. Porażone mszycą drzewa słabo przyrastają, kiepsko plonują i są wrażliwsze na przymrozki. Kolonie bawełnic korówkowych utrudniają także zbiory – brudzą i powodują alergie. Mszyce te zimują spękaniach kory, jak również na szyjce korzeniowej i korzeniach jabłoni. Samice bezskrzydłe osiągają do 2,3 mm i mają grantową lub ciemnobrunatną barwę z białym, niciowatym nalotem. Uskrzydlone okazy są brunatno czarne. W sezonie rozwijają one do 10 pokoleń, a dzięki mroźnym zimom ich liczebność znacznie się ogranicza. Największe ich nasilenie występuje w czerwcu i lipcu.
- Mszycę jabłoniowo-zbożową (łac. Rhopalosiphum insertum)
Nie jest nazbyt szkodliwa. Zimuje w postaci czarnych jaj na krótkopędach w pobliżu pąków. Wylęga się na przełomie marca i kwietnia i żeruje pod łuskami rozwijających się pąków. Z czasem przenosi się do szypułek kwiatowych, na liście i młode pędy. Dorosłe osobniki są zielono-żółte i osiągają do 2,5 mm.
Jak zapobiegać i zwalczać mszyce na jabłoniach?
Stworzono dziesiątki preparatów do zwalczania mszycy ma jabłoniach. Można kupić te w pełni naturalne ale również środki ochrony roślin. Opryski wykonuje się profilaktycznie albo gdy mszyce na jabłoniach już się pojawią.
Domowe sposoby na mszyce również się bardzo skuteczne i jest ich całe mnóstwo. Także walka z mszycami, gdy tylko zostanie rozpoczęta w odpowiednim momencie, zawsze będzie wygrana.
Fot. główna: depositphotos.com