Warzywa uprawiane z rozsady to sposób na kontrolowaną uprawę zarówno warzyw ciepłolubnych, jak i tych o dłuższym okresie wegetacyjnym. Ich wcześniejsze wysianie pozwala wydłużyć okres ich wzrostu, a w konsekwencji przyspieszyć ich plonowanie. Najczęściej rozsadę warzyw wykonuje się pod osłonami, gdzie możliwe jest utrzymanie optymalnych warunków – w tym wysokiej wilgotności i temperatury, tak niezbędnych dla młodych roślin. Jest to metoda pracochłonna, ale zapewnia efektywniejszą produkcję. Na czym polega upraw roślin z rozsady? Jakie warzywa możemy uprawiać z rozsady?
Produkcja rozsady – najważniejsze informacje
Produkcja rozsady warzyw należy do stosunkowo łatwej – można ją przeprowadzić pod wspomnianymi osłonami, ale i na domowym parapecie czy w pomieszczeniu gospodarczym. Najczęściej jej realizację planujemy na okres zimowy i wczesnowiosenny. Rozsada określa młode rośliny wyhodowane z nasion w specjalnych pojemnikach lub inspektach, umożliwiających późniejsze wysadzenie roślin do gruntu. Gotowe rozsady można przenieść do gruntu najczęściej dopiero po zakończeniu wiosennych przymrozków, a więc najwcześniej od połowy maja.
Przygotowanie rozsad można rozpocząć już końcem stycznia, jednak uzależnione jest to od gatunku warzywa i jego odmiany. Każde nasiona posiadają odpowiedni opis określający odpowiedni czas produkcji rozsady i wysiewu na opakowaniu. Podczas tworzenia rozsady należy pamiętać o zapewnieniu roślinom optymalnych warunków – wysokiej temperatury i wilgotności, ale i odpowiedniego dla ich potrzeb dostępu do światła. W pierwszym etapie nasiona wysiewamy do skrzynek lub doniczek – najlepiej wypełniając je odpowiednim podłożem ogrodniczym, które dostępne jest w specjalistycznych sklepach. Ziemia do wysiewu powinna być lekka, żyzna i przepuszczalna. Dobrze jest również zawczasu dowiedzieć się dlaczego siewki więdną, by nie popełniać błędów.
Na przełomie marca i kwietnia siewki przenieść możemy do specjalnych pojemników, pikując je po jednej siewce do osobnej doniczki. W tak przygotowanych pojemnikach możemy wysadzić je później do gruntu z całą bryłą korzeniową, co zabezpiecza sadzonkę przed uszkodzeniem.
Przed wysadzeniem sadzonek do gruntu ważne jest odpowiednie zahartowanie rozsady, co pomoże uchronić rośliny przed szokiem związanym ze zmianą warunków uprawy – z domowych czy pod osłonami, na naturalne w naszym ogrodzie. Młode roślinki należy stopniowo wietrzyć, poprzez wystawianie ich na powietrze (w dni bez przymrozków). Hartowanie może trwać do około 2 tygodni w zależności od rodzaju warzywa. Po tym okresie możemy przesadzić je do gruntu. Cały zabieg należy przy tym wykonać ostrożnie, przenosząc całą bryłę korzeniową warzywa do przygotowanych w podłożu dołków, a kolejno ugnieść ziemię wokół tworząc „rynienkę” wokół, a następnie obficie podlać podłoże wodą.
Dla zapewnienia optymalnych warunków młodej rozsadzie w gruncie, warto zabezpieczyć rośliny wykorzystując w tym celu specjalną włókninę, która uchroni je przed szkodnikami, chłodem lub warunkami atmosferycznymi.
Dzięki uprawie z rozsady możemy przyspieszyć plonowanie warzyw ciepłolubnych i o długim okresie wegetacji, zwiększyć efektywność wzrostu tych wolno rosnących, ale i polepszyć zdolność kiełkowania roślin. Wcześniej wysiane w postaci rozsady rośliny dają obfitsze plony.
Jakie to są warzywa uprawiane z rozsady
W zależności od rodzaju i odmiany warzyw i ziół, możemy przygotować rozsadę roślin takich jak:
- W lutym – bazylia pospolita, majeranek ogrodowy, macierzanka tymianek, cząber ogrodowy, cebula, brokuł, kalafior (wczesne odmiany), kapusta, kapusta pekińska, sałata masłowa (tunel), kalarepa, seler (pomieszczenie), rzodkiewka (inspekt).
- W marcu – brokuł (druga połowa miesiąca), kalafior, cebula, papryka (w pomieszczeniu), pomidor (w pomieszczeniu), oberżyna, sałata masłowa, seler, szpinak nowozelandzki, cykoria, szparagi, kapusta biała (odmiany średnio wczesne) czy por (rozsadnik).
- W kwietniu – melon, arbuz, ogórek, dynia olbrzymia, dynia zwyczajna, kabaczek, cukinia, patison, pomidor (w ciepłym inspekcie), kukurydza, szparagi, brukiew jadalna, kapusta biała (odmiany późne).
- W maju – kabaczek, brukiew jadalna i jarmuż.
Fot. główna: Young seedlings/flickr.com