Eukaliptus – uprawa i pielęgnacja

Eukaliptus (Eucalyptus) to rodzaj drzew lub krzewów egzotycznych, które należą do rodziny mirtowatych. W naturze rosną w przede wszystkim w Australii oraz Nowej Gwinei, na Filipinach i Indonezji. Znanych jest ponad 700 gatunków eukaliptusów. Wiele z tych gatunków po tyj, gdy trafiły do strefy podzwrotnikowej stały się wręcz roślinami inwazyjnymi. Są również uprawiane jako rośliny ozdobne. Najpopularniejszą odmianą doniczkową jest eukaliptus górski, zwany inaczej kłującym (Gunna). W Australii rosną na masową skalę tworząc wiecznie zielone lasy, liście wielu gatunków są pokarmem misiów koala. Jako rośliny ozdobne można niektóre gatunki uprawiać w doniczkach.

Eukaliptus – jak wygląda

Eukaliptus jest rośliną wiecznie zieloną, tylko kilka gatunków ma liście sezonowo. Rośliny te uprawiane w doniczkach osiągają ok. 1,5 m wysokości i mają krzewiasty pokrój, podczas gdy w naturze są drzewami dorastającymi, w zależności od gatunku, do 15-30 m wysokości, 50-60 m a bywają i takie, które osiągają 100 m wysokości. Należą one do jednych z najwyższych drzew świata.

Ciekawostką jest to, że drzewa te zrzucają corocznie korę z pni. I taka łuszcząca się, opadająca kora dodaje drzewom niezwykłego uroku.

Eukaliptus, autor: Tatters, CC BY 2.0, commons.wikimedia.org

W odmianach uprawianych w domach rośliny te często mają kolce. Ich liście mają zaokrąglony lub wręcz okrągły kształt, gdy rosną na pędach młodych, na tych starszych są wydłużone, lancetowate i mają krótkie ogonki. Wszystkie one są skórzaste i wydzielają charakterystyczny zapach olejków eterycznych.

W warunkach domowych niezwykle rzadko zdarza się by zakwitły. Jeśli się to uda, to kwiaty są pierzaste i niezwykle barwne, a ich owocem jest zdrewniała torebka.

Uprawa eukaliptusa

Uprawa eukaliptusa w polskich ogrodach jest ryzykowna. Choć są odmiany, która wytrzymują dość znaczne, minusowe temperatury, to zabójczy dla roślin nie jest sam mróz, ale mroźny wiatr. Dlatego bezpieczniej jest uprawiać rośliny w donicach i przed zimą wynieść do chłodnego pomieszczenia. Świetnie natomiast sprawdzają się jako rośliny doniczkowe uprawiane w domach. Można je z powodzeniem wynosić na balkon lub taras. I choć potrafią nieźle się rozrastać, to w pomieszczeniu nie muszą zajmować dużo miejsca, bo świetnie znoszą przycinanie. Można je więc dowolnie formować i nie dopuścić do tego by urosły wyższe niż 1-2 m.

Eukaliptus, autor: Fir0002, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org

Roślina wymaga średnio żyznego podłoża, przepuszczalnego i stale lekko wilgotnego. W okresie wegetacji stanowisko dla rośliny powinno być bardzo jasne, a temperatura pokojowa.

Pielęgnacja eukaliptusa

Eukaliptus, choć jest rośliną egzotyczną, nie wymaga jakichś szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Podlewa się go systematycznie, ale z dużym umiarem, gdyż dobrze znosi przesuszenie, natomiast niezbyt lubi przelanie. Jego liście są mięsiste i twarde, więc mają z jednej strony zdolność do gromadzenia wody, a z drugiej niewiele jej odparowuje. Woda powinna być destylowana lub deszczówka, gdyż roślina ta nie lubi twardej wody, a taka przeważnie płynie z kranu.

Podczas sadzenia dobrze jest ziemię wymieszać z kompostem, takie podłoże zapewni roślinie wystarczające substancje pokarmowe na pierwszy rok. Potem doskonale sprawdzi się nawożenie biohumusem, może to być również garść obornika granulowanego wiosną. Sadząc eukaliptusa trzeba pamiętać o sporej warstwie drenażowej (kamyczki, keramzyt) na spodzie donicy, dobrze bowiem by korzenie nie stały w wodzie.

Eucalyptus, źródło: dpositphotos.com

Wiosną można rośliny przycinać, tworząc atrakcyjny pokrój i pobudzając tym samym roślinę do wytwarzania większej ilości młodych pędów. Jeśli nie będzie przycinana, dobrze jest choć uszczykiwać młode wierzchołki, ale trzeba się wówczas liczyć z tym, że urośnie nam sporej wielkości roślina.

Roślina ta, ze względu na tempo w którym rośnie, potrzebuje również częstego przesadzania. Bo nie tylko koronie przybywa centymetrów, ale również korzeniom. I o ile pędy można przecinać dowolnie, o tym uszkodzenie korzeni może prowadzić do zamarcia rośliny, trzeba więc podczas przesadzania postępować z nimi ostrożnie. A kiedy przesadzać eukaliptusa? Gdy zaczynają na powierzchni być widoczne korzenie, albo wtedy, gdy zaczynają wychodzić otworem w dnie doniczki.

Odmiany eukaliptusa

W Polsce najbardziej popularną odmianą eukaliptusa jest Eukaliptus Gunni (Eucalyptus gunnii), wszystko dlatego, że jest to odmiana najbardziej odporna na niskie temperatury i posadzona w odpowiednim, osłoniętym miejscu, do tego okrywana zimą może być uprawiana w ogrodzie. Choć jest to naprawdę dość ryzykowne. Bardzo szybko rośnie (do 1 m w trakcie sezonu) i nie wydziela charakterystycznego dla tych roślin zapachu.

Eucalyptus 'Gunni’, źródło: depositphotos.com

Natomiast w domu, w donicy, można uprawiać Eukaliptus śnieżny (Eucalyptus pauciflora), który w naturze należy do odmian niższych, dorastających do 10 m wysokości. Liście tej odmiany mienią się bielą, stąd nazwa. Również Eukaliptus sercowaty potocznie zwany srebrnym dolarem (Eucalyptus cordata) o jajowatych lub sercowatych liściach ze srebrzystoszarym połyskiem będzie pięknie prezentował w donicy.

Fot. główna: cuatrok77, CC BY-SA 2.0, commons.wikimedia.org