Mączniak to wyjątkowo uciążliwa choroba grzybowa drzew i krzewów owocowych. Nie jest łatwo go zwalczyć, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest jej przeciwdziałać. Jak możemy rozpoznać jego objawy i co należy zrobić, aby mączniak na drzewach owocowych oraz owocowych krzewach został skutecznie zwalczony? Są na to sposoby.
Mączniak prawdziwy – choroba grzybowa pięknej pogody
Mączniak prawdziwy znany jest jako choroba grzybowa pięknej pogody, gdyż dla rozwoju nie potrzebuje szczególnej wilgotności. Idealne warunki dla rozwoju mączniaka prawdziwego to temperatura 18–24°C oraz spore różnice temperatur pomiędzy dniem a nocą. Najczęściej pojawia się on na roślinach końcem lata i jesienią.
Charakterystyczny dla mączniaka jest biały nalot, który jest mączysty i opanowuje obie strony liści. Atakuje on również pędy a nawet kwiaty i owoce. Na początku zakażenia patogenem na listkach pojawiają się małe plamki, a z czasem wytwarzają się również czarne zarodniki. W wyniku choroby rośliny zaczynają zamierać, żółkną, brązowieją i usychają.
Mączniak na drzewach owocowych i krzewach owocowych, źródło: depositphotos.com
Które drzewa i krzewy owocowe atakuje mączniak prawdziwy
Mączniak prawdziwy może atakować większość roślin owocowych, w tym drzew i krzewów. Dotyka najczęściej jabłonie i agrest, nieco rzadziej winorośle, truskawki, czy brzoskwinie lub grusze.
Czy są odmiany drzew i krzewów owocowych odporne na mączniaka
Wśród drzew i krzewów ozdobnych wymienić możemy wiele odmian, które są mniej podatne na ataki mączniaka (nie można jednak powiedzieć, że są odporne całkowicie). Pomiędzy nimi, wśród najbardziej podatnych na mączniaka jabłoni znajdziemy odporne odmiany ‘Piros’, ‘Katja’, ‘James Grieve’, ‘Jester’, ‘Elise’, ‘Red Boskoop’, ‘Pinova’, ‘Faworytka’, ‘Red Faworytka‘, ‘Bonkreta Williamsa’, ‘Red Williams’, ‘Konferencja’ oraz ‘Concorde’, a wśród agrestów, odporne odmiany ‘Invicta’, ‘Resistenta’, ‘Hinnonmaki Rot’, ‘Pax’, ‘Kamieniar’ czy ‘Niesłuchowski’.
Mączniak – zapobieganie jest lepsze niż leczenie
Zapobieganie to najlepsza metoda ochrony roślin przed mączniakiem. Aby ograniczyć ryzyko pojawienia się mączniaka prawdziwego w sadzie lub ogrodzie warto wybierać odmiany odporne na grzyba. Dobrym sposobem jest również stosowanie nawozów z krzemem i wapniem, które wzmacniają rośliny i utrudniają rozwój mączniaka, a jednocześnie ograniczyć nawożenie azotem będącego sprzymierzeńcem patogenu.
Mączniak na drzewach owocowych i krzewach owocowych, źródło: depositphotos.com
W uprawie drzew i krzewów owocowych warto pamiętać o regularnym przycinaniu, a jeżeli znajdują się pod osłonami – konieczne jest regularne wietrzenie. Wszelkie rośliny, na których zaobserwowaliśmy objawy chorobowe należy pozbawiać porażonych tkanek, a usunięte tak liście, gałęzie, kwiaty czy owoce należy spalić. Profilaktycznie warto również zastosować naturalne opryski, które stają się konieczne szczególnie wówczas, gdy uprawa została dotknięta chorobą w poprzednim okresie wegetacyjnym.
Mączniak na drzewach owocowych i krzewach owocowych – objawy
Porażenie mączniakiem na drzewach i krzewach owocowych objawia się na owocach poprzez biało-szare plamy, które w miarę postępu choroby zmieniają wybarwienie na brązowe. Liście z kolei pokrywa biały, puszysty nalot, a w konsekwencji stają się czerwone, żółkną i opadają.
Na jabłoniach objawia się rdzewieniem owoców i mączystym nalotem liści, a u agrestu białym nalotem na końcach pędów. Na brzoskwiniach widoczny jest na spodzie i wierzchołkach pędów, a u winorośli po obu stronach liści.
Mączniak a nawożenie
Mączniak prawdziwy uwielbia azot, dlatego rośliny, które zasilono nim w nadmiarze są o wiele bardziej podatne na patogen. Z kolei wspomniane wcześniej nawożenie krzemem i wapniem może być skutecznym sposobem na przeciwdziałanie chorobie.
Naturalne opryski na mączniaka prawdziwego
Zwalczanie mączniaka prawdziwego nie należy do łatwych, jednak pomocne mogą być naturalne opryski, wśród których są również domowe sposoby na mączniaka. Szczególnie polecane są:
- Naturalne preparaty gotowe jak: Evasiol (wyciąg ze skrzypu polnego), Lecitec (z naturalnej lecytyny) oraz Limocide (na bazie olejku pomarańczowego) czy Polyversum WP stosowane zgodnie z zaleceniami producenta.
- Domowy wywar ze skrzypu polnego – kilogram świeżego lub 200 g suszonego ziela zalewamy 10 litrami wody, gotujemy 30 minut i stosujemy rozcieńczony z wodą w proporcji 1:4 co 2-3 dni przez ok. 2 tygodnie.
- Wywar i wyciąg z czosnku – zmiażdżone ząbki (200 g) zalewamy 10 litrami i odstawiamy na 2-4 dni, aby wykonać oprysk stosujemy wyciąg bez rozcieńczania na zaatakowane chorobą rośliny lub gotujemy go przez 20 minut, a następnie po odcedzeniu i wystudzeniu pryskamy rośliny uzyskanym wywarem.
- Wyciąg z krwawnika – 1 kg świeżego ziela lub 100 g suszu i 10 litrów wody robimy mieszaninę, którą na dobę odstawiamy, po tym czasie rozcieńczamy płyn z proporcji 1:10 z wodą i opryskujemy rośliny profilaktycznie lub w początkowej fazie choroby.
- Olejek z drzewa herbacianego rozpuszczony w proporcji 1 łyżeczka na litr wody stosujemy do oprysku raz w tygodniu (można wykorzystać również inne olejki eteryczne).
Kalendarz oprysków
Środki Ochrony Roślin na mączniaka prawdziwego
Wśród środków ochrony roślin, skutecznym wsparciem w walce z mączniakiem prawdziwym, gdy naturalne metody zawiodą będzie np. Nimrod 250 EC, Ridomilem Gold, Evasil, Topas itp.
Jak wybrać dzień na wykonanie oprysku?
Termin wykonania oprysków to zagadnienie dosyć płynne, bowiem uzależnione jest od wielu czynników. Należy go dopasować przede wszystkim do etapu rozwoju rośliny, regionu, warunków pogodowych czy gatunku drzewa lub krzewu owocowego. W określeniu idealnego terminu warto zwracać uwagę na:
- Warunki atmosferyczne – należy wybierać dzień bezwietrzny, suchy i najlepiej pochmurny;
- Temperaturę – najlepszą jest ta od 10 do 25 °C, gdyż pozwala na najskuteczniejsze wykorzystanie środków;
- Pszczoły – oprysków nie należy przeprowadzać w okresie ich oblotu;
- Etykietę – w zależności od gatunku oraz odporności na patogeny należy stosować opryski wyłącznie wedle wskazań na ulotce informacyjnej.
Fot. główna: depositphotos.com