Czosnek pospolity vel czosnek zwyczajny czy też po prostu czosnek (Allium sativum) to bardzo u nas popularne warzywo przyprawowe, ale również roślina lecznicza. Nie jest łatwo wyhodować duże, dorodne główki, czosnek ma bowiem sporo wymagań. Trzeba postarać się stworzyć mu optymalne warunki i zastosować się do kilku zasad, wśród których ważna jest uprawa współrzędna czosnku, czyli zapewnienie mu dobrego sąsiedztwa innych roślin, ale również stosowanie płodozmianu warzyw.
Co to jest uprawa współrzędna
Uprawa współrzędna warzyw, ale nie tylko warzyw, również owoców, ziół, drzew i krzewów to dobór sąsiadujących ze sobą tych roślin, które pozytywnie na siebie oddziałują. A to oddziaływanie spowodowane jest właściwościami, które dany gatunek posiadają. Sztandarowym przykładem takich pozytywnych, wzajemnych oddziaływań wśród warzyw jest wzajemne oddziaływanie marchwi i cebuli. Marchew odstrasza bowiem śmietkę cebulankę od cebuli, a cebula odstrasza połyśnicę marchwiankę od marchwi. To dlatego najlepiej jest sadzić te warzywa naprzemiennie na jednej grządce. Dokładnie tak samo rzecz się ma z innymi warzywami, które powinny rosnąć obok siebie.
Uprawa współrzędna czosnku – co sadzić obok czosnku
Jeśli chodzi o czosnek, to jest to szczególny przykład rośliny, której sąsiedztwa pożądają prawie wszystkie inne. Czosnek bowiem ze względu na swój zapach, ale i substancje w nim zawarte to doskonały sąsiad odstraszający szkodniki, ale również zapobiegający rozwojowi chorób.
Czosnek i truskawki to chyba najlepsze możliwe sąsiedztwo przynoszące korzyści obu stronom. Czosnek chroni truskawki przed chorobami grzybowymi, zwłaszcza szarą pleśnią, natomiast truskawki mają wpływ na plonowanie, wydatnie jej poprawiając.
Dobrym sąsiadem dla czosnku jest poza tym marchew która poprawia plonowanie czosnku, a ten w zamian odstrasza szkodniki (muchówki i mszyce). Również sąsiedztwo szpinaku przynosi korzyści obydwu stronom. Szpinak porasta podłoże chroniąc je przed przegrzaniem a także tłumi chwasty, czosnek odwdzięcza się odstraszając szkodniki i patogeny chorobotwórcze. Dokładnie tak samo rzecz się ma z sałatą i burakami.
Poza tym czosnek odstrasza ślimaki, mszyce, przędziorki, dlatego warto go sadzić wśród pomidorów, papryki i bakłażanów. Również ziemniaki korzystają na jego towarzystwie. Tak samo drzewa i krzewy owocowe, pod którymi powinien rosnąć by odstraszyć szkodniki, a także zapobiec chorobom grzybowym drzew i krzewów owocowych.
Jeśli mamy problem z nicieniami, dobrze jest sadzić czosnek wśród nasturcji, która go ochroni, a nagietek lekarski doskonale chroni przez śmietką cebulanką.
Czego nie sadzić obok czosnku
Czosnek nie powinien rosnąć na tej samej grządce co fasola czy groch, hamują one bowiem jego rozwój. Nie powinno się go również sadzić obok warzyw kapustnych takich jak: kapust, kalafior, brokuł czy kalarepa.
Czosnek – płodozmian
By doczekać się naprawdę dorodnych główek czosnku warto uprawiać go również zgodnie z zasadami płodozmianu, czyli nie powinien rosnąć w tym samym miejscu przez co najmniej 4 kolejne lata. Sadzić się powinno czosnek na grządce po ogórkach, kalafiorze, pomidorach, fasoli lub selerze. Nie sadzi się go natomiast tam, gdzie w poprzednim sezonie rosły warzywa cebulowe, buraki lub ziemniaki.
Przedplon dla czosnku
Natomiast w tym samym sezonie najlepszym przedplonem dla czosnku są zboża, mieszanki zbóż z roślinami motylkowymi, rośliny strączkowe (groch, fasola) oraz ogórki wczesne.
Fot. główna: depositphotos.com