Mączliki upodobały sobie zwłaszcza warzywa kapustne, w których, bez reakcji ogrodnika, mogą poczynić poważne szkody. Mączlik szklarniowy czyli białe muszki na kapuście – jak z nim walczyć?
Jak wygląda mączlik szklarniowy
Forma dorosła tego szkodnika to niewielki pluskwiak (1 do 1,5 mm długości) z jedną parą skrzydeł. Jego ciało jest zielonkawe, jednak pokrywający skrzydła wosk sprawia, że są one śnieżnobiałe.
Larwy pierwszego stadium mączlika szklarniowego mają długość około 0,3 mm, są żółto-białe i płaskie. Mogą się także poruszać, ponieważ mają odnóża. Larwy drugiego i trzeciego stadium tracą odnóża, przez co są nieruchome. Mają one szarawy kolor i pokrywają się tarczką wosku. Poczwarka chowa się w okrągłej otulinie woskowej. Pełen cykl rozwojowy może trwać od 3 do 5 tygodni, w zależności od warunków atmosferycznych. Najszybciej przebiega w słoneczne, suche dni, gdy temperatura oscyluje w okolicach 23 do 25oC.
Białe muszki na kapuście – skutki żerowania
Szkodnikami są zarówno larwy, jak i osobniki dorosłe. Żerują one na roślinach, żywiąc się sokiem pobieranym bezpośrednio z tkanki przewodzącej roślin. W trakcie pożywiania się wytwarzają sporo lepkiej substancji, zwanej rosą miodową. Pokrywa ona liście i owoce i sprzyja rozwojowi grzybów sadzakowych na jej powierzchni, przez co roślina pokrywa się czarnymi, klejącymi się plamami.
Żerowanie mączlików na warzywach kapustnych może prowadzić do ogładzania roślin i w efekcie spowolnienia lub, przy dużej inwazji, zahamowania wzrostu. Jeśli czarne plamy pokrywają znaczną część roślin, dochodzi do znacznego zmniejszenia skuteczności fotosyntezy, a w efekcie zostaje zaburzone oddychanie rośliny.
Jak zwalczyć białe muszki na kapuście
Ponieważ mącznik bardzo często występuje w szklarniach, może się zdarzyć, że do ogrodu zostanie przyniesiony wraz z zakupioną rozsadą, które była produkowana pod osłonami.
Dlatego przed posadzeniem rozsady na miejsce stałe warto opryskać ją środkiem owadobójczym (np. Movento lub Emulpar), co zminimalizuje ryzyko rozprzestrzenienia się ewentualnych pasażerów na gapę po całej uprawie.
Emulpar jest środkiem skutecznym także w aktywnej fazie inwazji. Podobnie jak Siltac EC, Agrocover czy inne preparaty oparte na olejach (np. rydzowym). Są to preparaty nietoksyczne, które zawdzięczają skuteczność w olejkom zawartym w składzie. Pokrywając insekty kleistą powłoką unieruchamiają je i zatykają ich aparaty oddechowe, prowadząc do ich zamierania.
Świetnie sprawdzają się także środki o działaniu układowym (np. deltametryna – Deltam, czy lambda-cyhalotryna – Karate Gold). Wędrując wraz z sokami rośliny do najdalszych jej zakamarków, pobierane są przez owady ssące i gryzące, powodując ich unicestwienie.
Jak zwalczyć mączlika domowymi sposobami
Świetnym sposobem, który nie jest toksyczny dla środowiska, a przy okazji pozwala na kontrolę ewentualnej liczebności inwazji i jej ograniczenie są żółte tablice lepowe. Żółty kolor wabi insekty, które przyklejają się do kleju pokrywającego tablice i tam już pozostają.
W przypadku mączlika szklarniowego występującego na niewielkim obszarze (np. na kwiatach domowych czy kwiatach balkonowych) skuteczne może być przemywanie liści wodą z mydłem (szarym lub potasowym).
Na większe powierzchnie zaleca się stosowanie domowych oprysków, tj:
- wywarem z krwawnika,
- naparem tytoniowym,
- wywarem z ziela wrotyczu.
W uprawie polowej warzyw warto prowadzić ją współrzędnie z takimi roślinami, jak aksamitki, bazylia, nagietek lub rumianek. Zapach tych roślin skutecznie odstrasza mączliki i zapobiega ich inwazji.
Dobrze jest zadbać także o regularne odchwaszczanie terenu uprawy i gleby w pobliżu. Mączlik lubi żerować na popularnych chwastach (np. glistnik jaskółcze ziele, rzadziej mniszek lub cykoria podróżnik). Dlatego warto usuwać je, zanim ewentualny szkodnik je zasiedli, a następnie przeniesie się na uprawy.
- K. Wiech, Kwiaty, Trudny do zwalczania szkodnik – mączlik szklarniowy, 3/1995, s. 32
- M. Rogowska, Skuteczna walka z mączlikami, Hasło Ogrodnicze, 04/2014, s. 92-94
- K. Patejuk, Mój Piękny Ogród, Uciekinier ze szklarni. Mączlik szklarniowy, 08/2020 s. 55
Fot. główna: Białe muszki na kapuście, źródło: depositphotos.com