Miodunka (Pulmonaria) to bylina z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae), naturalnie występuje w Europie oraz Azji Wschodniej. Do rodziny tej należy 18 gatunków miodunki, Jest powszechnie uprawiana w Polsce, ale również w naturze spotkać można 4 gatunki miodunki:
- miodunka plamista (Pulmonaria officinalis) – dawniej traktowana jako roślina lecznicza, stosowana w chorobach płuc
- miodunka ćma (Pulmonaria obscura)
- miodunka wąskolistna (Pulmonaria angustifolia)
- miodunka miękkowłosa (Pulmonaria mollis)
oraz piąty gatunek, który jest antropofitem, czyli gatunkiem zadomowionym:
- miodunka czerwona (Pulmonaria rubra)
Miodunka jest rośliną miododajną!
Jak wygląda miodunka
Różnice pomiędzy gatunkami miodunki są często tak nieznaczne, że trudno określić z którym gatunkiem mamy do czynienia. Generalnie miodunka dorasta do 30 cm wysokości, tworzy spore rozety z owłosionych od spodu liści (są to tzw. liście odziomkowe), które mają zieloną barwę i często są ozdobione srebrzystymi plamkami z wierzchu. Liście te są całobrzegie. Drugi rodzaj wytwarzany przez roślinę liści to liście łodygowe, które są nieco mniejsze.
Miodunka wąskolistna, autor: Sten, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
Bylina ta rozpoczyna kwitnienie w marcu i kończy w maju. Barwa kwiatów zmienia się wraz z rozwojem rośliny. Najpierw jest różowa (czasem czerwona) i zmienia się w fioletową. Kwiaty wyrastają na szczytach pędów i mają dzwonkowaty kształt. Gdy przekwitną, w ich miejscu pojawiają się owoce w postaci owłosionych orzeszków.
Miodunka – uprawa
Miodunka jest rośliną bardzo łatwą w uprawie, ale warto wiedzieć, że nie przepada za pełnym słońcem, lubi natomiast miejsca półcieniste, a nawet zupełnie zacienione. Gleba do jej uprawy powinna być żyzna, średnio wilgotna, której pH jest lekko kwaśne lub obojętne.
Nie jest to roślina ekspansywna, jednak w trakcie rozwoju tworzy kłącza, które prowadzą do rozrastania się jej w kępy. Optymalne nasadzenia to 10 sztuk roślin na jeden metr kwadratowy. Dobrze jest po zasadzeniu miodunki dokładnie wyściółkować teren wokół. Najlepsza jest do tego dość drobno posiekana kora, albo wióry. Ściółkowanie podłoża to dłużej wilgotna ziemia latem, a zimą ochrona dla korzeni roślin co zapewni bezproblemowe odrodzenie się miodunki po zimie. Naturalna ściółka ulega również z czasem rozkładowi, co sprawia, że ziemia zasilana jest próchnicą.
Miodunka plamista, autor: Daniel Linzbauer, CC BY 4.0, commons.wikimedia.org
Miodunka może być wykorzystywana jako roślina okrywowa. Pięknie się również prezentuje na zacienionych skarpach i skalniakach. Generalnie miodunka jest odporna na niskie temperatury, jednak zależy to od odmiany, dlatego dobrze jest okrywać niektóre z nich przed zimą. Wystarczą do tego sosnowe gałązki lub biała agrowłóknina.
Rozmnażanie miodunki
Rozmnażanie miodunki nie jest problematyczne i można to zrobić na kilka sposobów. Jeśli nie mamy jej jeszcze w ogrodzie, to najprościej jest oczywiście kupić gotowe sadzonki. Ale wyhodowanie sobie roślin z nasion również nie stanowi problemu. Można bowiem nasiona wysiać wiosną od razu do gruntu. Jeśli natomiast nasiona wysiejemy do doniczek pod koniec zimy, wiosną będziemy mieli już gotowe sadzonki. Gdy zbieramy nasiona własnych roślin lub mamy je z niewiadomego źródła, trzeba mieć na uwadze, że mogą one różnić się od rośliny matecznej. Te kupione w sklepie ogrodniczym powinny oczywiście wydać rośliny o dokładnie takich cechach jak deklarowane na opakowaniu.
Miodunka ćma, autor: Krzysztof Ziarnek, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Jeśli miodunka już rośnie w ogrodzie, niekoniecznie w naszym 😉 , można ją wykopać, podzielić kępy (każda część powinna mieć co najmniej 2 pąki) i od razu zasadzić w nowym miejscu. Kępy dzieli się wiosną albo jesienią. Miodunka wytwarza kłącza. Dzieląc kłącza (każdy kawałek musi mieć przynajmniej jeden pąk) również można ją rozmnożyć.
Pielęgnacja miodunki
Miodunka jest w zasadzie rośliną bezobsługową. Można ją zasadzić i rośnie. Jeśli jednak ma pięknie i bujnie kwitnąć, dobrze jest ją choć raz w roku, wiosną, zasilić nawozem mineralnym wieloskładnikowym albo od czasu do czasu podlać rozcieńczoną (1:10) gnojówką z pokrzywy lub biohumusem.
Miodunka czerwona, autor: Krzysztof Ziarnek, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Byliny te są narażone na atak mączniaka, dlatego trzeba uważać by nie moczyć ich liści w trakcie podlewania. A podlewa się je tylko wówczas, gdy dłuższy czas nie pada deszcz.
Fot. główna: Miodunka miękkowłosa, autor: DHochmayr, commons.wikimedia.org
