Nasiona kwiatów jednorocznych czy bylin z powodzeniem możemy zakupić w sklepach ogrodniczych, ale warto pamiętać, że ich obfitość odkryć możemy również we własnym ogrodzie jesienną porą, aby na wiosnę je wysiać. Własne kwiaty, jak również warzywa czy zioła to spora oszczędność i ogromna satysfakcja. Warto jednak pamiętać o kilku ważnych wskazówkach, które pozwolą nam cieszyć pięknymi roślinami w nowym sezonie.
Nasiona kwiatów – chaber, autor: Πασκαλ flickr.com.com
Nie wszystkie nasiona kwiatów ogrodowych warte są zbierania jesienią. Wiele odmian – szczególnie tych wartościowych tzw. heterozyjnych, nie przekazuje nowym roślinom cech rośliny matecznej, dlatego zamiast bajecznych kwiatów, w naszym ogrodzie wyhodować możemy dzikie i mało atrakcyjne formy. Oryginalne nasiona powstają w wyniku corocznych krzyżowań odpowiednich form, dlatego z rośliny oznaczonych na opakowaniach symbolem F1, lepiej nie zbierać nasion, gdyż wynik ich upraw nie będzie zadowalający. Nasiona dobrze jest jednak zbierać wśród zwykłych gatunków i odmian, które z pewnością obrodzą wartościowymi roślinami.
Nasiona kwiatów – nasturcje, autor: Hanss/pixabay.com
Jak i kiedy najlepiej jest zbierać nasiona kwiatów?
Podstawą zadowalającego plonu w kolejnym roku są nasiona ze zdrowych egzemplarzy, dlatego w przypadku większości gatunków roślin, powinny być one w pełni dojrzałe. Najcenniejsze nasienne okazy to te, które pojawiły się najwcześniej, dlatego ich nasiona znajdziemy na pędach pierwszego i drugiego rzędu.
U roślin, które zawiązują mięsiste owoce jak jagoda czy konwalia dojrzałość rośliny można ocenić po właściwym wybarwieniu i odpowiedniej miękkości. W przypadku roślin o owocach suchych jak bratki czy malwy, zmienią one barwę z zielonej na żółtą, bądź z białej na brązową. Dodatkowo owoce te twardnieją. Wiele nasion posiada tzw. aparaty lotne, dlatego ich dojrzałe owoce pękają, aby nasiona ulatywały z wiatrem. Niektóre nasiona mogą być niełatwe w zlokalizowaniu – u maku owoce pękają i wysypują się na ziemię, a np. u niecierpków strzelają w górę, upadając w często sporej odległości od rośliny matczynej. Tego rodzaju nasiona warto zbierać wcześniej – przed samo posianiem.
Nasiona kwiatów – mak, autor: AKuptsova/pixabay.com
Zbieranie nasion najlepiej wykonywać rankiem lub przedpołudniem, kiedy owoce nie są jeszcze nazbyt przesuszone przez słońce i nie osypują się nadmiernie. Zrywanie ich w czasie deszczu lub tuż po nim nie jest dobrym pomysłem, dlatego warto poczekać, aż owoce będą suche. Zebrane w owocach nasiona należy włożyć do woreczków materiałowych lub papierowych torebek, aby później już wystrzelone zebrać do oczyszczenia.
Oczyszczanie i przechowywanie nasion
Owocostany oraz owoce po zebraniu należy przechowywać w przewiewnym miejscu np. pod dachem, gdzie będą mogły przeschnąć przed kilka dni. Potem należy nasiona powybierać poprzez ich wyłuskanie, wytrząsanie czy delikatne rozgniecenie łupin. Ich oczyszczenie dobrze jest wykonać poprzez przesiewanie ich przez sito – najlepiej kilka o różnych oczkach. Nasiona uszkodzone oraz niewłaściwie wykształcone najbezpieczniej jest wyrzucić. W przypadku owoców mięsistych, warto pozostawić je do pełnego dojrzenia, a następnie delikatnie krojąc wydłubać nasiona, przepłukane z resztek miąższu należy z kolei rozłożyć cienką warstwą i przesuszyć.
Nasiona kwiatów – lawenda, autor: Hanss/pixabay.com
Wysuszone nasiona jesienne najlepiej przechowywać w papierowych, opisanych torebkach, w suchym i przewiewnym pomieszczeniu o temperaturze 10-12°C. Podczas przechowywania warto zaglądać do nasion, aby ocenić, czy nie są zjadane przez szkodniki lub nie zapleśniały. Niektóre z nasion zbieranych jesienią watro wysiać do gleby jeszcze przed końcem roku, aby nie utraciły zdolności kiełkowania, należą do nich np. pierwiosnki, goryczki bądź dzwonki.
Warto zebrać również nasiona kwiatów jednorocznych i wieloletnich: kosmosów, kleome, nachyłka, szałwii, aksamitek, turków, chabrów, nagietków i cynii.
Fot. główna: Scott Moore/flickr.com
