Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) to niezwykle barwny, liściasty krzew ozdobny należący do rodziny hortensjowatych. Dzięki swoim dużym, kulistym i gęstym kwiatostanom, które możemy podziwiać przez całe lato, aż do jesieni stał się ostatnimi laty niezwykle popularny w naszych ogrodach. Typowy gatunek pochodzi z południowej i wschodniej Azji i tam też w Chinach, Japonii, Korei i Indochinach rośnie w naturze. Jednak te uprawiane w ogrodach całego niemal świata nie przypominają tych dziko rosnących. Te ogrodowe to wynik pracy człowieka – czyli całe mnóstwo kultywarów i mieszańców z hortensją kosmatą (Hydrangea aspera)
Hortensja ogrodowa, autor: KRiemer/pixabay.com
Hortensja ogrodowa – jak wygląda
Hortensja ogrodowa w zależności od odmiany pokrój może być kulisty, lekko stożkowaty, rozłożysty albo nieregularny. Krzew ten dorasta do maksimum 1,5-2 m wysokości.
Kwitnienie rozpoczyna w czerwcu i utrzymuje kwiaty aż do października. Kwiaty hortensji ogrodowej możemy podziwiać w różnych kolorach. Najczęściej spotyka się te w kolorze białym, różowym, niebieskim, czerwonym czy fioletowym. Roślina posiada również zachwycające ciemnozielone (zdarzają się również łączone z jasną zielenią), jajowate, piłkowane lub drobno ząbkowane liście, które również są bardzo dekoracyjne.
Hortensja ogrodowa, źródło: depositphotos.com
Hortensja ogrodowa może być uprawiana w ogrodzie oraz w dużych donicach na tarasach i balkonach. Można z nich tworzyć imponujące żywopłoty, szpalery, sadzić w kępach na kwiatowych rabatach. Doskonale nadaje się na kwiaty cięte do bukietów i do suchych kompozycji.
Uprawa hortensji ogrodowej
Hortensja ogrodowa ma dość duże wymagania uprawowe, ale sama uprawa hortensji nie jest zbyt skomplikowana. Roślina ubi gleby przepuszczalne, próchnicze i wilgotne, natomiast źle się czuje na glebach ciężkich, gliniastych i zalewowych. Podłoże powinno mieć odczyn kwaśny (pH 4,5-5,5). Jeśli u odmian o ciemnozielonych liściach zauważymy, że znacząco jaśnieją, to znak, że trzeba zakwasić ziemię. Najlepiej rośnie na stanowiskach od słoneczny do półcienistych – w półcieniu lepiej będą się rozwijały, ale słońce sprzyja lepszemu kwitnieniu.
Hortensja ogrodowa, źródło: depositphotos.com
Hortensja lubi stale wilgotne podłoże, dlatego pi ich posadzeniu trzeba je dokładnie podlać i koniecznie pokryć powierzchnię ziemi korą sosnową i szyszkami. Ściółkowanie podłoża nie tylko zabezpieczy je przed szybkim odparowywaniem wody, ale zimą ochroni korzenie przed przemarzaniem, a rozkładając się będzie systematycznie dostarczać glebie próchnicy. Dodatkowo kora i szyszki iglaków zakwaszają podłoże.
Idealnym okresem na sadzenie hortensji jest pora wiosenna, kiedy nie grożą jej już przymrozki. Roślina rzadko jest atakowana przez choroby i szkodniki.
O chorobach hortensji więcej znajdziesz tutaj:
Rozmnażanie hortensji ogrodowych
Najprościej i najskuteczniej rozmnaża się hortensje ogrodowe poprzez sadzonki zielne. Pozyskuje się je od czerwca do sierpnia. Wystarczy poświęcić jeden lub kilka pędów z kwiatami i pociąć je pod skosem na odcinki (10-12cm) w taki sposób, by nad liściem pozostało 1,5 cm pędu.
Hortensja ogrodowa – pozyskiwanie pędów do rozmnażania, źródło: depositphotos.com
Na każdym odcinku skraca się blaszki liściowe o połowę, można również pozostawić tylko jeden liść i też obciąć połowę jego blaszki. Zanurza się każdy taki odcinek w ukorzeniaczu i wsadza do lekkiej ziemi w inspektach na głębokość 3-5 cm. I tak sobie będą czekały i puszczały korzonki aż do wiosny. Późną wiosną można je przesadzić w miejsca docelowe. Jak widać rozmnażanie hortensji nie jest skomplikowane.
Hortensja ogrodowa – rozmnażanie z pędów zielnych, źródło: depositphotos.com
Pielęgnacja hortensji ogrodowej
Hortensja ogrodowa wymaga regularnego podlewania. W gorące i upalne lata podłoże powinno być stale wilgotne, ale nie zalane. Dobrym zabiegiem będzie ściółkowanie gleby, co dodatkowo pomoże utrzymać wilgoć.
Hortensja ogrodowa źle znosi niskie temperatury, dlatego potrzebne jest jej grube okrycie na okres zimowy. Roślinę możemy owinąć agrowłókniną lub słomianymi matami. Do ważnych zabiegów pielęgnacyjnych należy nawożenie. W okresie wzrostu i kwitnienia należy dokarmić roślinę dedykowanym nawozem do hortensji, może to być również kompost albo biohumus, który można aplikować w prosty sposób dolewając do konewki z wodą. Nawozy stosuje się 2-3 razy podczas sezonu, ostatni raz pod koniec sierpnia.
Hortensja ogrodowa, autor: Marisa04/pixabay.com
Wczesną wiosną możemy wykonać cięcie pielęgnacyjne usuwając zeszłoroczne kwiatostany (ale tylko kwiatostany!) oraz chore, zbędne i przemarznięte pędy.
Przycinanie hortensji ogrodowych
Hortensja kwitnie na pędach zeszłorocznych, i źle wykonane cięcie może doprowadzić do niezbyt obfitego kwitnienia, a nawet do całkowitego jego zniknięcia!
Prawidłowe cięcie hortensji ogrodowej powinno zostać wykonane w marcu lub kwietniu, w zależności od pogody. Najlepiej w momencie, gdy już widać nabrzmiałe, pękające pąki. Wtedy już można zobaczyć, które pędy uschły i te usunąć w całości lub nieco nad miejscem uschnięcia. No i oczywiście ścina się wszystkie zaschnięte kwiatostany zaraz pod uschniętymi kulami kwiatów i tylko tyle!
Jak zmienić kolor kwiatów hortensji?
Od razu zaznaczamy, że to nie jest tak, że można nabyć hortensję koloru białego i poprzez modyfikację odczyny podłoża nadać jej inny kolor. Hortensja biała zawsze pozostanie biała! Natomiast w przypadku tych kolorowych można pobawić się we wróżkę i wpłynąć na barwę kwiatów. A kolory można zmienić poprzez regulowanie poziomu pH podłoża.
Im ziemia bardziej kwaśna, tym kwiaty bardziej niebieskie. Im bardziej zasadowa to kwiaty będą barwy różowej do czerwonej.
Jak szybko zakwasić podłoże i mieć niebieskie hortensje? Chociażby podlewając krzewy roztworem ałunu glinowego lub ałunu potasowego (10-15 g na 5 l wody – dla jednej rośliny), albo zastosować nawożenie siarczanem amonu lub siarczanem potasu. I tak jak wyżej już wspomnieliśmy, ściółkować podłoże korą lub kompostem z drzew iglastych. Można również używać kwaśnego torfu.
Hortensja ogrodowa, autor: cocoparisienne/pixabay.com
Jak szybko zmienić podłoże w zasadowe by mieć różowe i czerwone hortensje? Wystarczy zastosować nawóz z dużą ilością łatwo przyswajalnego wapnia i magnezu. Ale UWAGA! Jeśli pH podłoża zacznie przekraczać 6,2 wówczas hortensje zaczną marnieć. Dojdzie bowiem do pojawienia się chlorozy liści, czyli zaczną najpierw jaśnieć, potem żółknąć a na koniec zaschną. Dlatego bawiąc się we wróża, warto kontrolować stan roślin, żeby się nie okazało, że przedobrzyliśmy.
Wybrane odmiany hortensji ogrodowej
- ‘Bouquet Rose’ – odmiana o kulistych nieco asymetrycznych kwiatostanach, dorasta do 1,5-2 m
- ‘Adria’ – odmiana o niebieskich i różowych kwiatach, dorasta do 1 m wysokości, kwitnie VI-VIII, może rosnąć w słońcu, w półcieniu i w cieniu
- ‘Lilacina’ – odmiana o mocno liliowych kwiatach środkowych i różowo purpurowych kwiatach zewnętrznych
- ‘Bela’ – odmiana o niebieskich lub fioletowych kwiatach, dorasta do 1-2 m wysokości, może rosnąć w słońcu, w półcieniu i w cieniu
- ‘Hamburg’ – odmiana o kwiatach z pikowanymi działkami kielicha, dorasta do 1 m
To tylko kilka z dziesiątków odmian hortensji ogrodowych. Naprawdę jest w czym wybierać. Można kupić wersję kompaktową, która będzie rosnąć w donicy, albo hortensję olbrzyma, który może pełnić funkcję solitera zdobiącego trawnik. Ale świat hortensji nie kończy się na hortensji ogrodowej. Warto poznać również inne gatunki:
- hortensja piłkowana
- hortensja bukietowa
- hortensja dębolistna
- hortensja pnąca
- hortensja drzewiasta vel hortensja krzewiasta
Fot. główna: Hans/pixabay.com