Planując sadzenie i wysiew warzyw wiosną, dobrze jest wiedzieć, które rośliny świetnie czują się w swoim towarzystwie, a które będą marnie rosły posadzone obok siebie. Dobre sąsiedztwo warzyw ma znaczenie, tak samo jak płodozmian, nawożenie czy podlewanie. Naprawdę warto wcześniej zaplanować i wybrać miejsca dla poszczególnych warzyw, dzięki temu będą się wzajemnie wspierać, odstraszać szkodniki, zapobiegać chorobom czy przyspieszać na wzajem swój rozwój. Taki sposób sadzenia zwie się uprawą współrzędną.
Uprawy współrzędne
Uprawa współrzędna warzyw (z ang. companion planting) to dobranie do uprawy obok siebie, na jednej grządce, takich roślin, aby sąsiedztwo warzyw uzyskać jak najwięcej dla nich korzyści. Zauważono bowiem już dawno, że rośliny wzajemnie na siebie oddziałują, ale oczywiście nie zawsze pozytywnie, dlatego warto wiedzieć jakie to są oddziaływania i tak planować uprawy by sprostać oczekiwaniom warzyw co do sąsiedztwa.
Dobre sąsiedztwo warzyw
fot. Dereck Thompson / flickr.com
Ta profesjonalna uprawa współrzędna to lata praktyki, ogromna wiedza i umiejętność planowania. Warto jednak stosować ją choćby w podstawowym zakresie by poprawić kondycję roślin, zwiększyć ich plonowanie, ograniczyć zachwaszczenie, zmniejszyć liczbę szkodników i chorób. A do tego wszystkiego taki różnorodny warzywnik będzie się jeszcze pięknie prezentował wizualnie.
Ważne jest również stosowanie płodozmianu, czyli zasady, że warzywa blisko ze sobą spokrewnione nie powinny być uprawiane na tym samym miejscy przez kilka kolejnych lat.
Podstawowe zasady uprawy współrzędnej
- Bierzemy pod uwagę szybkość wzrostu warzyw, rodzaj systemu korzeniowego oraz czas potrzebny do osiągnięcia dojrzałości. Ta zasada pozwala siać na przemian np. marchew i pietruszkę z koprem ogrodowym czy rzodkiewką. Zanim te pierwsze zaczną potrzebować więcej miejsca do rozrostu, to koper i rzodkiewka zostaną już wykorzystane
- Nie sadzi się obok siebie warzyw z tej samej grupy lub rodziny, np. roślin psiankowatych: pomidorów i ziemniaków
- Rośliny olejkodajne mają korzystny wpływ na walory smakowe warzyw, warto zatem siać obok warzyw np. bazylię lub miętę.
- Dobrze jest sadzić obok siebie cebulę i marchew, te warzywa dają sobie wzajemnie ochronę przed szkodnikami (wciornastek tytoniowy, śmietka cebulanka, tantnisia marchwianka)
- Nie sadzi się obok siebie roślin o dużych wymaganiach glebowych i wodnych, gdyż zaczną między sobą o nie konkurować
- Dobrze jest sadzić obok siebie warzywa o różnej długości korzeniach, będą bowiem pobierały składniki odżywcze z różnego poziomu podłoża
- Sadzenie roślin motylkowych zwiększa zasobność podłoża w azot dzięki temu, że ich korzenie wchodzą w symbiozę w bakteriami
- Kapustę dobrze jest uprawiać z pomidorem, przestanie być wtedy obiektem ataków tantnisia krzyżowiaczka
- Por skorzysta na sąsiedztwie pietruszki, która ochroni go przed miniarką porówką
- Kukurydza nie pozwoli na atakowanie przez szkodniki grochu i fasoli
- Dodatkowo dobrze jest sadzić rośliny odstraszające szkodniki. Przykładem jest czosnek, który odstrasza większość z nich i aksamitka, która skutecznie chroni przed atakiem mszyc
Dobre sąsiedztwo warzyw
Sadzimy obok siebie:
- pomidor – pietruszka
- seler korzeniowy – por
- ogórki – koper
- kapusta – fasola karłowa
- pomidor – seler
- późna marchew – por
- wczesna marchew – cebula
- marchew – sałata – szczypiorek
- kapusta – burak – seler
- sałata – rzodkiewka – kalarepa – seler
- dynia – fasola
Sąsiedztwo warzyw, autor: Kathas_Fotos/pixabay.com
Złe sąsiedztwo warzyw
Nie sadzimy obok siebie:
- pomidor – groch
- groch – fasola
- fasola karłowa – cebula
- koper włoski – pomidor
- sałata – pietruszka
- ziemniaki – słonecznik
- kapusta – gorczyca
- ogórek – pomidor, ziemniak
- ziemniaki – pomidor
Tutaj możesz pobrać poniższą tabelkę w formacie PDF do wydruku: Jakie warzywa uprawiać obok siebie?
Więcej poradników dotyczących dobrego sąsiedztwa warzyw i owoców:
- Co sadzić obok pomidorów?
- Co sadzić obok truskawek?
- Co sadzić obok selera?
- Co sadzić obok fasoli?
- Co sadzić obok kapusty?
fot. główne woodleywonderworks / flickr.com