Strona Główna Ogród Pomidory – sadzenie, uprawa, odmiany

Pomidory – sadzenie, uprawa, odmiany

autor Ogarnij Ogród

Pomidory (Solanum) to jedne z ulubionych roślin uprawianych w przydomowych ogrodach, doniczkach czy szklarniach. Samodzielna uprawa pomidorów jest dosyć wymagająca, niemniej jej efekty są warte wysiłku, choćby ze względu na wiele właściwości pomidorów oraz ich walory smakowe. Do dyspozycji jest całe mnóstwo odmian polskich, ale na popularności wciąż zyskują rodzime odmiany włoskie pomidorów. Czy ich uprawa jest bardzo skomplikowana? Co warto o niej wiedzieć  i jak zadbać o to, aby plony dały wiele satysfakcji?

Pomidor – owoc czy warzywo                              

Pomidor zwyczajny (Solanum lycopersicum) to roślina znana również pod nazwą psianka pomidor i należy ona do warzyw z rodziny psiankowatych. Pomidory swoje korzenie mają w Ameryce Południowej, a do Europy trafiły dopiero koło XV wieku, po odkryciu Ameryki przez Krzysztofa Kolumba. O ile dzisiaj mało kto wyobraża sobie kuchnię bez tych niesamowitych warzyw, do XIX wieku w wielu miejscach ich uprawa była prowadzona wyłącznie w celach ozdobnych, gdyż uznawano je za trujące. 

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: domeckopol/pixabay.com

Z punktu widzenia botaniki pomidory są mięsistymi jagodami dlatego same w sobie są owocami, jednak z racji na niską zawartość cukru i charakter ich zastosowania w kulinariach, powszechnie uznawane są za warzywa. Bez względu jednak na to jak je zakwalifikujemy, należą one do jednych z najsmaczniejszych, niezwykle zdrowych i posiadających liczne walory produktów, bez których trudno się obejść. 

Wymagania uprawne pomidorów                    

Pomidory to rośliny, które nie mają zbyt wysokich wymagań glebowych, ważne jest jednak aby ich podłoże było piaszczysto-gliniaste, bogate w próchnicę oraz przepuszczalne. Najlepszym odczynem gleby dla wzrostu pomidorów będzie pH od 5,5 do 6,5. Rośliny te preferują nasłonecznione przestrzenie, dzięki czemu zyskują piękne wybarwienie i lepszy smak owoców. Co więcej, warto usytuować ich uprawy w miejscach osłoniętych przed wiatrem, gdyż ich kruche pędy mogą łatwo ulegać złamaniu. Najlepsza temperatura dla uprawy pomidorów to 22-27°C, dlatego w chłodne letnie miesiące mogą słabiej owocować i być podatniejsze na choroby pomidorów

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: markusspiske/pixabay.com

Przed rozpoczęciem sadzenia pomidorów konieczne jest dokładne usunięcie chwastów i przekopanie gleby dla uzyskania jej większej przepuszczalności. Dobrze do gleby wmieszać kompost, jednak w sytuacji, gdy na danym stanowisku zastosowaliśmy jesienią obornik, niezbędne będzie przeczekanie z sadzeniem do drugiego roku, aby rośliny mogły zyskać najlepsze warunki do wzrostu. Gdy te pięknie nam już rosną, warto systematycznie zasilać je nawozem z pokrzyw do pomidorów. Warto również pamiętać o tym, aby nie sadzić pomidorów na stanowiskach, na których w poprzednich czterech latach uprawiano paprykę, bakłażany, pomidory i ziemniaki (rośliny z rodziny psiankowatych). 

Uprawa pomidorów w ogrodzie        

Przed posadzeniem pomidorów w ogrodzie niezbędne jest odpowiednie przygotowanie gleby. Musi zostać ona spulchniona i zasilona nawozami. Najlepiej wysadzać je do gruntu w połowie maja, gdy miną wiosenne przymrozki. Rozsadę pomidorów przed sadzeniem należy zahartować, pozostawiając ją przynajmniej na parę godzin na zewnątrz.

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: Sarah R/flickr.com.com

Rozsady na grządce sadzimy we wcześniej wykopanych dołkach w rozstawie około 40 cm, a przy każdym z nich, w odległości około 10 cm należy wbić palik, do którego po wyrośnięciu krzewów pomidora przywiążemy gałązki. Podczas sadzenia należy uważać na dolne listki, które nie mogą zostać przysypane ziemią, a korzenie powinny być luźno rozłożone w dołku. Rośliny następnie obsypujemy ziemią i lekko dociskamy ją do korzeni. Po przeprowadzeniu sadzenia, pomidory uważnie i obficie podlewamy wodą – nie należy polewać rośliny, a jedynie podłoże.

Im mniej miejsca w ogrodzie, tym bardziej do uprawy powinno się wybierać te najbardziej plenne pomidory, choćby pomidory 'Bawole serce’ czy 'Malinowy Ożarowski’.

Przeczytaj także: Co sadzić obok pomidorów?

Wysiew nasion i produkcja rozsady                                            

Ponieważ pomidory należą do roślin ciepłolubnych, a przy tym mają długi okres wegetacyjny, wysiew ich nasion do gruntu sprawi, że będą bardzo długo kiełkowały. Ponadto mogą one rosnąć w ten sposób słabiej, później owocować i dawać niewielki plon. Nasiona pomidorów najlepiej kiełkują w temperaturze 20-25°, dlatego najlepszym sposobem na ich uprawę są rozsady – zakładane końcem lutego lub początkiem marca. Roślinki gotowe do sadzenia z rozsady powinny sięgać około 15-30 cm wysokości i mieć średnio 5 do 7 listków. Gotowe rozsady można bez problemu nabyć w sklepach ogrodniczych. 

Przeczytaj także: Jak pozyskać i przygotować nasiona pomidorów?

Przeczytaj także: Kiedy siać pomidory?

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: trueepicure/flickr.com

Pomidory pod rozsady samodzielnej warto starannie wyselekcjonować, aby zyskać najlepszej jakości podstawę do uprawy, Rośliny takie powinny być zatem jędrne i krępe, o dobrze wybarwionych na zielono listach (nie mogą być jednak zbyt ciemne, ani jasne), a przy tym nie mogą mieć podwiniętych brzegów i plam. Ich pędy nie mogą przy tym być zgrubiałe. 

Przeczytaj także: Rozsada i sadzonki pomidorów

Sadzenie pomidorów w gruncie    

Najlepszym momentem na sadzenie pomidorów do gruntu jest okres po ostatnich przymrozkach przypadający na połowę maja, czyli już po Zimnej Zośce. Poprzedzone hartowaniem młode rośliny (najlepiej około 7 dni przez wysadzeniem, należy ograniczyć ich podlewanie i przechowywać w temperaturze poniżej 10°C, zwiększając intensywność wietrzenia) będą doskonale przygotowane do sadzenia w gruncie. 

Przeczytaj także: Uprawa pomidorów w gruncie

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: manfredrichter/pixabay.com

Sadzenie pomidorów w gruncie nie jest wskazane w towarzystwie ziemniaków czy ogórków, jednak warto pomiędzy nimi uprawiać pietruszkę (pozytywnie wpływa na ich smak) lub bazylię (odstrasza wiele szkodników). W zależności od odmiany pomidorów, ich sadzenie należy wykonać w odległościach co 40-50 cm (wysoko rosnące) lub 30-90 cm (odmiany krzaczaste). 

Przeczytaj także: Pomidory Bawole Serce – uprawa i charakterystyka

Przeczytaj także: Szkodniki pomidorów i ich zwalczanie

Uprawa pomidorów na balkonie

Mając nawet niewielki balkon, możemy zmieścić tam pokaźną ilość pomidorów. Pomidory na balkonie można sadzić na kilka sposobów. Można uprawiać pomidory w donicach lub skrzynkach. Świetnie sprawdzą się do tego celu pomidorki koktajlowe, ale uprawa i tych większych nie będzie problemem, jeśli donice będą odpowiedniej wielkości. Pomidory koktajlowe na balkonie można uprawiać w jeszcze jeden, niezwykle ciekawy sposób, który pozwala zaoszczędzić bardzo dużo miejsca. Można bowiem posadzić pomidory do góry nogami w wiszących butelkach, wiaderkach lub specjalnych workach.

Pomidory do góry nogami

Pomidory do góry nogami, autor: Michael Stange/flickr.com

Wykorzystując wszystkie te sposoby, można jak widać posiadać nawet na niewielkim balkonie sporą uprawę różnorodnych pomidorów.

Sadzenie pomidorów pod osłonami                                          

Wiele odmian pomidorów wymaga szczególnych warunków dla uzyskania zadowalających plonów, dlatego świetnym rozwiązaniem w ich przypadku jest sadzenie pod osłonami. Uprawa pomidorów pod folią pozwala zapewnić im optymalne ciepło, chroni przed wiatrem i kwaśnym deszczem, a przy tym stanowi barierę dla szkodników. Warto pod osłonami zadbać o odpowiednie zakwaszenie gleby – pH powinno być w granicach od 6,0 do 6,5, np. poprzez zastosowanie kwaśnego torfu. Glebę należy także dobrze przekopać na głębokość 20 cm oraz zastosować nawożenie organiczne pomidorów

Przeczytaj także: Jak podwiązać pomidory?

Pomidory – sadzenie, uprawa, odmiany

Uprawa pomidorów, autor: Wellwood Farm/flickr.com.com

Pielęgnacja pomidorów                 

Pielęgnacja krzewów pomidorów wymaga staranności. Rośliny te potrzebują obfitego podlewania, jednak nie przepadają za bezpośrednim kontaktem z wodą w obszarze liści i gałązek, w tym także przebywać w nazbyt wilgotnym otoczeniu. Jeśli pod osłonami panuje zbyt wysoka temperatura oraz wilgotność, szybko można zaobserwować usychające kwiaty pomidorów. Nigdy też nie polewamy wodą całych krzaków a jedynie powierzchnię gleby. Pod wpływem zimniej wody liście pomidorów zaczną się zwijać a roślina obumrze.

Pod pomidory uprawiane w gruncie warto wyściółkować glebę słomą, a pod osłonami zadbać o ich regularne wietrzenie, gdyż zbyt duża wilgotność może spowodować, że pojawi się zaraza ziemniaczana na pomidorach. Ponieważ rośliny te są często obcopylne, uprawiając zarówno pomidory w szklarni jak i w tunelach niezbędne jest umożliwienie dostępu do nich owadom zapylającym. 

Przeczytaj także: Nawożenie pomidorów – kiedy i czym nawozić pomidory?

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: jwvein/pixabay.com

Wraz ze wzrostem pędów, dobrze jest w pomidorach usuwać dolne liście – szczególnie te z plamami lub przebarwieniami. Systematycznie również należy pozbywać się dodatkowych pędów wyrastających u nasady liści (tzw. wilki). Gdy na krzaczkach pojawią się już dobrze ukształtowane owoce, można usunąć także osłaniające je liście, co pozwoli im zyskać lepszy dostęp do słońca, które pomoże wydobyć ich smak i aromat. W innym naszym artykule znajdują się przydatne informacje np. jak przycinać pomidory, by zabieg ten przynosił maksimum korzyści uprawie. 

Przeczytaj także: Pękanie pomidorów na krzaku

Ponieważ pomidory są wyjątkowo wrażliwe na występowanie chorób – szczególnie grzybowych, warto profilaktycznie zastosować na nich ekologiczne opryski na pomidory np. z wywaru z czosnku (główkę posiekanego czosnku 20 minut zagotowanego w litrze wody), a w okresie dojrzewania z mleka rozcieńczonego z wodą w stosunku 1 do 4. Doskonałą ochronę dają im również opryski z drożdży na pomidory. Kolejnym domowym sposobem zabezpieczającym pomidory przed chorobami (np. zaraza ziemniaczana czy mączniak prawdziwy) jest oprysk z mleka na pomidory. Dla lepszego wzrostu i walorów, dobrze jest wiedzieć jakie warzywa sadzić obok siebie, że pomidory powinny rosnąć obok np.: pietruszki, czosnku czy aksamitek, a unikać sąsiedztwa kopru, kalarepy czy rzodkiewki.  

Przeczytaj także: Dlaczego pomidory nie zawiązują owoców?

Pomidory – zbiór i zastosowanie              

Zbiory pomidorów najczęściej następują na przełomie lipca i sierpnia, do czasu pierwszych przymrozków. Dojrzałe owoce w zależności od ich odmiany przybierają barwy od żółtej, pomarańczowej, przez czerwoną po intensywnie bordowe a nawet czarne. Najsmaczniejsze i najbardziej wartościowe owoce pomidorów to te w pełni dojrzałe. Najlepszy czas na ich zbiory to dni słoneczne, gdy owoce pozostają suche. Najlepiej jest zrywać je z szypułkami, a zebrane owoce powinno się delikatnie układać w ażurowych koszach lub skrzynkach. 

Uprawa pomidorów

Uprawa pomidorów, autor: DesignDrawArtes/pixabay.com

Zastosowanie pomidorów jest ogromne, szczególnie w kulinariach. Można je wykorzystać do przyrządzania licznych potraw, do przetworów z pomidorów, przecieru pomidorowego, jak również spożywać na surowo. Doskonale sprawdzają się jako dodatek do sałat, sosów, zup, soków, koncentratów, przecierów warzywnych, a bez względu na formę oferują wiele cennych wartości prozdrowotnych. Dla zachowania najlepszych walorów smakowych i aromatu, pomidorów nie należy przechowywać w lodówce

Fot. główna: AKuptsova/pixabay.com

Przeczytaj także

Dodaj komentarz